22.04.2022ж. өзгерістерімен
09.06.2022ж. өзгерістерімен
1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1. Осы автомобиль көлігін сақтандыру қағидалары (бұдан әрі – "Қағидалар") Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне және "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 18 желтоқсандағы №126-II Заңына сәйкес әзірленді.
1.2. “MyCar Finance” (әрі қарай – сақтандыру шарты) проект автокөлік транспорт иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін ерікті сақтандыру шарты жазбаша түрде заңды тұлғалармен (меншік нысанына қарамастан) немесе іс-әрекетке қабілетті 18 жастан асқан жеке тұлғалармен (азаматтылығына қарамастан) біржақты тәртіппен Сақтандырушымен әзірленген осы Қағидаларға Сақтанушының қосылуы және Сақтандырушымен Сақтанушыға электрондық нысанда (әрі қарай – полис) сақтандыру полисін ресімдеу арқылы жасалады.
1.3. Осы Ережелерде келесі түсініктер қолданылады:
1) Пайда алушы - «Микроқаржылық ұйым «MyCar Finance» ЖШС.
2) Сақтандырушы - сақтандыруды жүзеге асыратын, яғни сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтанушыға немесе пайдасына Полис жасалған өзге тұлғаға (Пайда алушыға) сақтандыру төлемін Полиспен белгіленген сома (сақтандыру сомасы) шегінде жүргізуге міндетті тұлға. Сақтандыру ұйымы ретінде тіркелген және сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясы бар заңды тұлға ғана Сақтандырушы бола алады.
3) Сақтанушы – Сақтандырушымен Полисты жасатқан тұлға.
4) Сақтандырылушы - Сақтанушы (Полис бойынша) және көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандырудың қолданыстағы полисінде (бұдан әрі - КҚИ АҚЖМС) көрсетілген жеке тұлғалар, сондай-ақ Cақтанушының және (немесе) КҚИ АҚЖ МС қолданыстағы полисінде көрсетілген тұлғаның қатысуымен оны басқаруға құқығы бар жеке тұлғалар.
5) Сақтандыру жағдайы - Полис сақтандыру төлемін жүзеге асыруды қарастыратын оқиға. Сақтандыру жағдайы ретінде қарастырылатын оқиға оның басталу ықтималдығы мен кездейсоқтық белгілеріне ие болуы керек.
6) Сақтандыру сомасы - сақтандыру объектісі сақтандырылған және сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтандырушының жауапкершілігінің шекті көлемін білдіретін ақша сомасы.
7) Сақтандыру сыйлықақысы - Сақтанушының Сақтанушыға (Пайда алушыға) полисте айқындалған мөлшерде сақтандыру төлемін жүргізу міндеттемелерін қабылдағаны үшін Сақтандырушыға төлеуге міндетті ақша сомасы.
8) Сақтандыру төлемі — сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтандырушы Сақтанушыға (Пайда алушыға) сақтандыру сомасы шегінде төлейтін ақша сомасы. Сақтандыру төлемі Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – теңгемен жүзеге асырылады.
9) Шартсыз франшиза - бұл Сақтандырушы өтеуге жатпайтын және Сақтанушыға (Пайда алушыға) тиісті сақтандыру төлемін есептеу кезінде төлемнің жалпы сомасынан шегерілетін шығынның бөлігі.
10) Автокөлік транспорты (көлік құралы) – адамдарды, жүктерді немесе оларға орнатылған жабдықтарды жолдармен тасымалдауға арналған механикалық көлік құралдары мен тіркемелер, сондай-ақ әртүрлі басым түрде көліктік емес жұмыстарды орындауға арналған мамандандырылған көлік құралдары.
11) Механикалық көлік құралы – қозғалтқышпен қозғалысқа келтірілетін көлік құралы. Бұл термин тракторларға және кез-келген өздігінен жүретін машиналарға да қолданылады.
12) Жол - көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің қозғалысы үшін жайластырылған немесе бейімделген және пайдаланылатын жердің барлық бөлінген жолағы не жасанды құрылыстың үсті. Жол бір немесе бірнеше жүріс бөлігін, сондай-ақ трамвай жолдарын, тротуарларды, жол жиектерін және олар болған кезде бөлу жолақтарын қамтиды.
13) мамандандырылған ТҚС шоты бойынша жөндеу (немесе ресми дилерлерде) – сақтандыру төлемі Қазақстан Республикасының аумағындағы және тараптармен келісілген техникалық қызмет көрсету станциясының (ТҚС) банктік деректемелерінде ғана жүзеге асырылатын шарт Сақтанушы Сақтандырушыға төлеуге арналған құжаттарды ұсынғаннан кейін.
Полисте осы қосымша шарт болған кезде Сақтанушы сақтандыру төлемін алушы ретінде Полистің 1 бөлімнің 2-тармақта көрсетілген Пайда алушыны тағайындауға құқылы. Мұндай жағдайда төлем Пайда алушының банктік деректемелеріне жүзеге асырылады, бұл ретте КҚ залалын бағалауды Сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталған күнгі амортизациялық тозуды ескере отырып жүзеге асырады. Жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарының құны бойынша ресми дилердің есептері қарауға қабылданбайды;
14) Бағалаушы – бағалаушылар палатасы берген "бағалаушы" біліктілігін беру туралы куәліктің негізінде кәсіби қызметті жүзеге асыратын және бағалаушылар палаталарының бірінің мүшесі болып табылатын жеке тұлға;
15) Ресми дилер – өндіруші компаниядан КҚ шетелдік өндірушісінің мүдделерін ресми түрде білдіретін, Қазақстан Республикасының аумағында КҚ саудасына айрықша, ешкіммен бөлінбейтін құқық алған заңды тұлға.
16) Құзыретті органдардың растайтын құжаттарынсыз 300 000 теңгеге дейін төлем – келтірілген зиян мөлшерінде, бірақ 300 000 (үш жүз мың) теңгеден аспайтын сақтандыру төлемін жүзеге асыру шарты, Сақтанушы сақтандыру жағдайының басталғанын растайтын құзыретті органдардың құжаттарын ұсынбастан, егер сақтандыру жағдайы Қазақстан Республикасының аумағында болған және (немесе) екінші кінәлі тарап (ЖКО кезінде) болмаған жағдайда. 300 000 (үш жүз мың) теңге мөлшеріндегі лимит барлық ұқсас сақтандыру жағдайлары бойынша бір-бірден және жиынтығында (агрегаттық) белгіленген. 300 000 теңгеден астам соманы төлеу кезінде полицияны шақыру және құзыретті органдардың құжаттарын ұсыну міндетті, олай болмаған жағдайда сақтандыру төлемі осы сомамен шектеледі;
17) "MyCar Finance "микроқаржы ұйымы" ЖШС желілік басшылары үшін құзыретті органдардың растаушы құжаттарынсыз 500 000 теңгеге дейін төлем – келтірілген зиян мөлшерінде, бірақ 500 000 (бес жүз мың) теңгеден аспайтын сақтандыру төлемін жүзеге асыру шарты Сақтанушы сақтандыру жағдайының басталғанын растайтын құзыретті органдардың құжаттарын ұсынбай, сақтандыру жағдайы Қазақстан Республикасының аумағында болған және (немесе) екінші кінәлі тарап (ЖКО кезінде) болмаған жағдайда жүзеге асырылады. 500 000 (бес жүз мың) теңге мөлшеріндегі лимит барлық ұқсас сақтандыру жағдайлары бойынша бір-бірден және жиынтығында (агрегаттық) белгіленген. 500 000 теңгеден астам соманы төлеу кезінде полицияны шақыру және құзыретті органдардың құжаттарын ұсыну міндетті, олай болмаған жағдайда сақтандыру төлемі осы сомамен шектеледі;
18) "MyCar Finance "микроқаржы ұйымы" ЖШС топ-басшылары үшін құзыретті органдардың растаушы құжаттарынсыз 1 000 000 теңгеге дейін төлем - келтірілген зиян мөлшерінде, бірақ 1 000 000 (бір миллион) теңгеден аспайтын сақтандыру төлемін жүзеге асыру шарты Сақтанушы сақтандыру жағдайының басталғанын растайтын құзыретті органдардың құжаттарын ұсынбай, сақтандыру жағдайы Қазақстан Республикасының аумағында болған және (немесе) екінші кінәлі тарап (ЖКО кезінде) болмаған жағдайда жүзеге асырылады. 1 000 000 (бір миллион) теңге мөлшеріндегі лимит барлық ұқсас сақтандыру жағдайлары бойынша бір-бірден және жиынтығында (агрегаттық) белгіленген. 300 000 теңгеден астам соманы төлеу кезінде полицияны шақыру және құзыретті органдардың құжаттарын ұсыну міндетті, олай болмаған жағдайда сақтандыру төлемі осы сомамен шектеледі;
19) Нақты құны – құжаттар (сатып алу-сату шарты, жалға алу, чектер, түбіртектер, тәуелсіз бағалаушының есебі және т. б.) негізінде немесе тараптардың келісімі бойынша айқындалатын Полис жасалған күнгі, оның ішінде сақтандыру жағдайы басталған күнгі көлік құралының нарықтық құны негізінде белгіленген көлік құралының құндық бағасы;
20) Қосымша құрал – дайындаушы зауыттың нұсқаулықтары мен жинақтамаларына сәйкес оның жинақтамасына кірмейтін КҚ-ға орнатылған жабдық, оның ішінде өздігінен орнатылған кондиционер, люк, телеаппаратура, радиоаппаратура, аудиоаппаратура, қосымша жарық немесе сигналдық жабдық, орындыққа арналған тыстар, интерьерді және экстерьерді өңдеу және қорғау элементтері және т. б.;
21) КҚ амортизациясын (тозуын) есепке алмай төлеу – залал мөлшері КҚ пайдалану мерзіміне және (немесе) жүрісіне байланысты табиғи тозуды есепке алмай айқындалатын сақтандыру төлемін жүзеге асыру шарты;
22) КҚ-ның толық жойылуы – көлік құралына Сақтандырушының немесе тиісті лицензиясы бар тәуелсіз бағалаушының (егер полиске сәйкес қосымша шарт "амортизациялық тозуды ескере отырып" болып табылса) немесе мамандандырылған ТҚС (егер қосымша шарт "шот бойынша мамандандырылған ТҚС" болып табылса) қалпына келтіру жөндеуінің техникалық мүмкін еместігі немесе орынсыздығы белгіленген залал келтіруі, немесе, егер полисте өзгеше көзделмесе, қалпына келтіру жөндеу құны сақтандыру жағдайы басталған күнгі көлік құралының нақты құнының 80 (сексен) және одан да көп пайызын құрайтын кезде.
2. САҚТАНДЫРУ ОБЪЕКТІСІ
2.1. Сақтандыру объектісі полистің қолданылу кезеңінде оның зақымдануы немесе жоғалуы (жойылуы) салдарынан автомобиль көлігін иеленумен, пайдаланумен, билік етумен байланысты Сақтанушының (Сақтандырылушының) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін мүліктік мүдделері болып табылады.
2.2. Сақтандыру мәні Сақтанушыға меншік құқығымен немесе өзге де негіздер бойынша тиесілі көлік құралы (оған конструкцияда көзделген тораптар мен агрегаттарды қоса алғанда) болып табылады.
2.3. Егер Полиспен өзгеше келісілмесе, сақтандыру қорғанысы мыналарға қолданылмайды:
1) бітімгершілік миссияларда, кез келген жарыстарда немесе сынақтарда немесе сынамалық жүгірістерде, оқу-жаттығу түрінде жүру мақсатында пайдаланылатын көлік құралдары;
2) жолаушылар тасымалын жүзеге асыру мақсатында пайдаланылатын көлік құралдары (авто-таксо-парктер, лицензияланған тасымалдар және т. б.);
3) Сақтанушының/сақтандырылған автомобиль көлігін басқаруға рұқсат берілген тұлғаның сақтандырылған автомобиль көлігінің ішіндегі немесе үстіндегі жеке заттары;
4) Сақтанушының кәсіптік немесе коммерциялық қызметіне байланысты, сақтандырылған автомобиль көлігімен немесе оның ішінде тасымалданатын тауарлар немесе заттар;
5) автомобиль көлігінде орнатылған қосымша жабдық: дайындаушы зауыттың немесе оның ресми дилерінің құжаттамасына сәйкес автомобиль көлігінің жиынтығына кірмейтін механизмдер, қондырғылар, керек-жарақтар, аспаптар, өзге де жабдықтар мен керек-жарақтар, оның ішінде арнайы бояу, автомобиль теле -, аудио -, бейне -, радиоаппаратура, жабдық автомобиль көлігінде орнатылған салон/шанақ, аспаптар, жарық, белгі беру және басқа да жабдықтар, дайындаушы зауыттың немесе оның ресми дилерінің жинақтамасына кірмейтін жиынтықтағы дөңгелектер;
6) 1995 жылы шығарылған автомобиль көлігі;
7) шанағының (рамасының), қозғалтқышының нөмірі жоқ не олар құжаттарға сәйкес келмейтін шетелдік және отандық өндірістің автомобиль көлігі болып бөлінеді;
8) Қазақстан Республикасында кедендік рәсімнен (кедендік тазарту, кедендік ресімдеу және т.б.) өтпеген отандық және шетелдік өндірістің автомобиль көлігі.
2.4. Кез келген жағдайда сақтандыруға қабылданбайды:
1) белгіленген мерзімде міндетті техникалық байқаудан өтпеген көлік құралдары;
2) авариялық жағдайдағы, сондай-ақ елеулі зақымдары және елеулі коррозиясы бар автомобиль көлігі.
3. САҚТАНДЫРУ СУБЪЕКТІЛЕРІ
3.1. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының аумағында сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензия алған "НОМАД Иншуранс "Сақтандыру компаниясы" Акционерлік қоғамы Сақтандырушы болып табылады.
3.2. Полистер бұдан әрі "Сақтанушы"деп аталатын кез келген жеке тұлғамен (азаматтығына қарамастан) және заңды тұлғамен (меншік нысанына қарамастан) жасалады.
3.3. Егер саясатта өзгеше көзделмесе, Сақтанушы бір мезгілде сақтандырылған болып табылады.
3.4. Сақтанушы полисте үшінші тұлғаны Сақтанушы ретінде анықтай алады.
3.5. Сақтанушының пайдасына Полис жасау Сақтанушыны осындай сақтандыру полисі бойынша міндеттерін орындаудан босатпайды.
4. САҚТАНДЫРУ ЖАҒДАЙЫ
4.1. Сақтандыру жағдайы ретінде қаралатын оқиға төменде санамаланған барлық белгілерге ие болуы тиіс:
1) оқиғаның басталу ықтималдығы мен кездейсоқтығы;
2) оқиғаның басталуының нақты уақытына немесе орнына, сондай-ақ оқиғаның басталуы нәтижесіндегі залалдар мөлшеріне қатысты болжанбауы;
3) оқиға полистің қолданылу шегінде сөзсіз және объективті түрде болуға тиіс деген қауіп болмаған, ол туралы Тараптар немесе ең болмағанда Сақтанушы көрінеу білген немесе алдын ала хабардар болған;
4) оқиғаның басталуы Сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының)мүліктік мүддесі үшін теріс, тиімсіз экономикалық салдарларға ие болса;
5) оқиғаның басталуы Сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) ерік білдіруімен және (немесе) пиғылымен байланысты емес және пайда алу және (немесе) ұтыс алу (алыпсатарлық тәуекел) мақсатын көздемейді.
4.2. Осы Ережеге сәйкес сақтандыру жағдайы деп Полиспен айқындалған оқиғаның немесе оқиғалар жиынтығының (сақтандырылған тәуекелдер) басталуы нәтижесінде сақтандырылған автомобиль көлігінің жойылуы, бүлінуі немесе жоғалуы танылады. Сақтандыру жағдайы сақтандырылған автомобиль көлігінің жойылуы, бүлінуі немесе жоғалуы келесі оқиғалардың (жиынтығы немесе олардың кез келген комбинациясы бойынша)нәтижесінде полистің қолданылу мерзімі ішінде болған кезде ғана орын алады:
1) жол-көлік оқиғасы - көлік құралының жолда, іргелес аумақта (жолға тікелей жақын орналасқан және көлік құралының қозғалысы үшін арналмаған аумақтар, соның ішінде аулалар, тұрғын үй массивтері, автотұрақтар, жанармай құю станциялары, кәсіпорындар) немесе оның қатысуымен адамдар қайтыс болған немесе жараланған, көлік құралдары, ғимараттар, жүктер бүлінген кезде пайда болған оқиға немесе өзге де материалдық залал, сондай-ақ қозғалмайтын немесе қозғалатын заттарға (ғимараттар, құрылыстар, кедергілер, қоршаулар, жануарлар, ағаштар, инженерлік коммуникациялар және өзге де КҚ) соқтығысу, КҚ аударылу, белгіленбеген КҚ соқтығысу;
2) айдап әкету (жоғалту) - КҚ үшінші тұлғаларының ұрлау мақсатынсыз заңсыз иеленуі;
3) ұрлау (жоғалту) (тек қана ұрлық, тонау, қарақшылық нәтижесінде) – бөтен мүлікті (оның ішінде оның жекелеген бөлшектерін, бөліктерін) өз пайдасына немесе басқа адамдардың пайдасына кінәлі адамның пайдакүнемдік мақсатта құқыққа қарсы өтеусіз алып қоюы және (немесе) айналысы, осы мүліктің меншік иесіне немесе өзге иеленушісіне залал келтірді;
4) сыртқы механикалық әсер-мынадай оқиғалар (қоса алғанда, бірақ шектелмей) нәтижесінде сыртқы факторлардың КҚ-ға әсер етуі: кәріз, су құбыры, жылыту желілерінің және (немесе) жүйелердің авариясы; жол жабынының опырылуы; сақтандырылған КҚ-ға түрлі заттардың (мұз, тастар, ағаштар және олардың бөліктері, ғимараттар мен құрылыстардың бөліктері) құлауы және т. б.); сақтандырылған КҚ-ға жол қозғалысының өзге қатысушыларының доңғалақтарының астынан ұшып шыққан заттардың түсуі; сақтандырылған КҚ-ның капот асты кеңістігіне жануарлардың енуі;
5) химиялық заттардың кездейсоқ сыртқы әсері-КҚ шанағының сұйық және қатты химиялық заттармен зақымдануы, олармен өзара әрекеттесуі КҚ лак-бояу жабынының зақымдануын тудырады;
6) жоғары температураның сыртқы әсері-лак-бояу жабынының бұзылуына ықпал ететін ыстық сұйықтықтардың, газдардың, будың, от жалынының КҚ шанағына әсері;
7) дүлей зілзалалар-әдетте кенеттен пайда болатын және адамдар қызметінің белгіленген процесінің бұзылуына, адам шығынына, материалдық құндылықтардың жойылуына әкеп соқтыратын апатты табиғи құбылыстар мен процестер, атап айтқанда көшкін, таудың опырылуы, боран, құйын, дауыл, су тасқыны, бұршақ, нөсер, қар көшкіні, жер сілкінісі;
8) үшінші тұлғалардың құқыққа қайшы әрекеттері – КҚ-ны бүлдіруге және (немесе) жоюға бағытталған және КҚ-ны ұрлау фактілерін қоспағанда, заңнамада белгіленген тәртіппен қасақана әрекеттер, абайсызда әрекет ету, бұзақылық, вандализм ретінде сараланатын әрекеттер;
9) өрт – арнайы ошақтан тыс және адамдардың өміріне, денсаулығына, мүлкіне немесе экологияға қауіп төндіретін бақылаусыз жану;
10) жарылыс-қоршаған ортаға соққы, діріл және жылу әсеріне және газдардың жоғары жылдамдықпен кеңеюіне әкелетін, елеулі энергияны шағын көлемде бөле отырып, физикалық немесе химиялық тез ағатын процесс;
11) өздігінен жануы - жанудың өздігінен пайда болуы, соның ішінде КҚ электр сымдар;
5. САҚТАНДЫРУ ЖАҒДАЙЛАРЫНАН ЕРЕКШЕЛІКТЕР ЖӘНЕ САҚТАНДЫРУДЫ ШЕКТЕУ
5.1. Сақтандырумен сақтандырылған КҚ - да орнатылған және осы модель үшін дайындаушы зауыт айқындаған оның жинақтамасына кірмейтін қосымша жабдықтар мен керек-жарақтар жабылмайды. Сақтандыру жабынына зауыттық жиынтыққа кірмейтін қосымша жабдықты қосу қосымша келісіммен ресімделуі тиіс.
5.2. Сақтандыру жағдайы болып табылмайды және сақтандыру төлемі келесі жағдайларда жүзеге асырылмайды:
1) шиналар мен дискілердің (олар орнатылған) зақымдануы немесе жойылуы, егер бұл ретте КҚ аспасының немесе шанақ бөліктерінің зақымдануы болмаса;
2) пайдалану барысында механикалық ақаулық және (немесе) сыну, мұндай зақымдану сақтандыру жағдайының нәтижесінде туындаған жағдайларды қоспағанда;
3) зауыттық ақау;
4) табиғи тозу, коррозия;
5) кабинадағы, салондағы, жүксалғыштағы немесе шанақтағы тасымалданатын жүк немесе жануарлар тудырған зақымданулар жатады.
5.3. Сақтандыру жағдайы болып табылмайды және егер КҚ-ға залал келтіру нәтижесінде келтірілсе, сақтандыру төлемі жүзеге асырылмайды:
5.3.1. көлік құралын ұрлаудан (жоғалтудан) бөлек ұрлау (жоғалту):
1) КҚ стандартты және қосымша орнатылған аксессуарлары (доңғалақ қалпақтары, фирмалық белгілер, эмблемалар, шыны тазалағыштар, антенналар, жарық жабдығы, теле -, бейне-аудиоаппаратура, артқы көріністің ішкі айналары);
2) КҚ-да қалдырылған жеке заттар, құжаттар;
3) тіркеу нөмірлерінің (оның ішінде жеке-жеке);
4) алмалы-салмалы жүксалғыш пен оны бекіту элементтері (стационарлық орнатылған рейлингтерді қоспағанда);
5) айдап кетуге қарсы жеңіл алынатын құралдар мен айлабұйымдар;
6) КҚ үшін тенттер, тіркемелер және жартылай тіркемелер.
5.3.2. КҚ - ны конкурстарда, бәс тігуде, спорттық іс-шараларда, оқыту мақсатында, тест-драйвтарда, такси, маршруттық такси ретінде, КҚ-ны Сақтандырушының келісімінсіз жалға, лизингке немесе жалға берген жағдайда пайдалану;
5.3.3. түрлі әскери іс-әрекеттер немесе әскери іс-шаралар/ арнайы іс-шаралар және олардың зардаптары, зақымдаулар немесе зымыран, снаряд, бомба, басқа құралдар, соғыс құралдары және әскери операцияларды, теңіз қарақшыларының іс-әрекеттерін жүргізу, сондай-ақ азаматтық соғыс, ұлттық толқыныстар, көтеріліс, ереуіл және жаппай тәртіпсіздіктер;
5.3.4. азаматтық соғыс, халық толқулары, көтерілістер, көтерілістер, көтерілістер, тәртіпсіздіктер, тәртіпсіздіктер мен ереуілдер;
5.3.5. ядролық реакция, ядролық сәулелену немесе радиоактивті ластану;
5.3.6. әскери, азаматтық биліктің немесе мемлекеттік органдардың өкімі бойынша көлік құралдарын алып қою, тәркілеу, реквизициялау, мемлекет меншігіне алу, қамауға алу, жою немесе бүлдіру;
5.3.7. қажетті қорғаныс және аса қажеттілік жағдайында жасалған іс-әрекеттерді қоспағанда, Сақтанушының (сақтандырылушының) немесе Пайда алушының сақтандыру жағдайының туындауына бағытталған не оның басталуына ықпал ететін қасақана іс-әрекеттері;
5.3.8. кіруге, жүруге және онда тұруға тыйым салынған қоршалған және (немесе) арнайы белгілермен және құрылыстармен (таңбалармен, шлагбаумдармен және т. б.) белгіленген аумақтағы санкциясыз кіру, қозғалыс немесе тұрақ;
5.3.9. егер залал тиісті жергілікті жердің ерекшеліктерімен байланысты болса (мысалы, тасқа басып кіру, батпаққа құлау және т. б.), көлік құралының қозғалысқа арналмаған аумақ бойынша қозғалысы (ойлы-қырлы жер бойынша, жағалау бойынша, су бойынша, батпақты жер бойынша және т. б.);
5.3.10. Сақтанушы (Сақтандырылған тұлға) келесі шарттарды сақтамаған жағдайда: КҚ қараусыз қалған немесе кез келген мерзімге қойылған кезде КҚ қозғалтқышы өшірілуі тиіс, барлық шынылар көтерілген, есіктер, жүксалғыштың қақпағы, люктер, ашылатын шатыр жабық, кілт тұтану құлыптан алынған, сигнализация жүйесі (бар болса) қосылған;
5.3.11. Сақтандырылушы КҚ-ны ұрлау (жоғалту), айдап әкету, онда қалдырылған (бірге немесе жеке-жеке) тіркеу құжаттарымен (КҚ тіркеу туралы куәлік және т. б.), кілттермен және (немесе) пульттермен, одан дабылды басқару салпыншақтарымен;
5.3.12. Сақтанушының (Сақтандырылушылардың) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгіленген өртке қарсы қауіпсіздік нормаларын бұзуы;
5.3.13. КҚ-ны оның техникалық мақсатына тән емес мақсаттарда пайдалану.
5.4. Сақтандырушы Cақтанушыға моральдық зиянды, жоғалған пайданы, айыппұлдарды, тұрақсыздық айыбын, тауарлық түрін жоғалтуды, Cақтанушының өзі жасаған полистер бойынша өзге де міндеттемелерін өтемейді.
5.5. Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тартуы үшін мыналар негіз болуы мүмкін:
1) Cақтанушының (Cақтандырылушының, Пайда алушының) заң актілерінде белгіленген тәртіппен сақтандыру жағдайымен себептік байланыста болатын қасақана қылмыстар немесе қасақана әкімшілік құқық бұзушылықтар деп танылған әрекеттері;
2) егер Сақтанушы, Сақтандырылған тұлға немесе КҚ басқаруға жіберілген тұлға жасырылса немесе сақтандыру оқиғасы (сақтандыру жағдайы)орнын қалдырса;
3) егер Сақтанушы (Сақтандырылушы, Пайда алушы) сақтандыру жағдайының себептерін, сипатын және оның басталған нәтижемен (салдарлармен) байланысын, келтірілген зиянның мөлшерін анықтау үшін қажетті құжаттар мен мәліметтерді ұсынбаса немесе көрінеу жалған мәліметтерді ұсынса;
4) Сақтанушының (Сақтандырылушының) КҚ алкогольдік, уытты, есірткілік немесе өзге де кез келген дәрежедегі масаң күйде, оның ішінде кез келген масаңдық белгілерінсіз, бірақ ағзада анықталған алкогольдік, уытты, кез келген есірткі заттарымен (қалдық құбылыстар)басқаруы;
5) Сақтандырылған тұлға болып табылмайтын немесе Сақтандырылған тұлғаны басқару, пайдалану және иелену құқығын растайтын тиісті құжаттары жоқ тұлғаның сақтандыру жағдайы басталған сәтте КҚ басқаруы;
6) Сақтанушының (Сақтандырылушының) сақтандыру жағдайынан болатын шығындарды азайту жөнінде шараларды қасақана қабылдамауы;
7) Сақтанушының (Сақтандырылушының, Пайда алушының) Сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталу мән-жайларын тергеуде және келтірілген залалдың мөлшерін анықтауда кедергі келтіруі;
8) 3 (үш) жұмыс күні ішінде сақтандыру жағдайының басталғаны туралы Сақтандырушыны хабардар етпеу;
9) егер Сақтанушы зақымдалған КҚ-ны Сақтандырушыға ұсынбаса (оны жөндеуге дейін) немесе одан қалған қалдықтарды, оның ішінде толық жойылған кезде, не зақымдалған бөліктерді, бөлшектер мен керек-жарақтарды, қосымша жабдықтарды немесе олардан қалған қалдықтарды, олар толық жойылуы мүмкін жағдайларды қоспағанда, бермесе;
10) Сақтанушының (Сақтандырылушының) сақтандыру жағдайының басталуына жауапты тұлғаға өзінің талап қою құқығынан бас тартуы, сондай-ақ осы Қағидаларда, полисте және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген жағдайларда талап ету құқығының Сақтандырушыға өтуі үшін қажетті құжаттарды беруден бас тартуы негіз болып табылады;
11) Сақтанушының залал келтіруге кінәлі тұлғадан келтірілген залал үшін өтем алуы;
12) осы Қағидаларда және Полисте көзделген жағдайларда сақтандыру жағдайының басталу фактісін, мән-жайлары мен себептерін растайтын мемлекеттік құзыретті органдардың қорытындысының болмауы;
13) сақтандырылған КҚ-ны көліктің кез келген түрімен тіркеп сүйреген кезде және сақтандырылған КҚ-ны басқа КҚ тіркеп сүйреген кезде КҚ тіркеп сүйреу туралы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының талаптарын бұза отырып сақтандырылған КҚ-ның зақымдануы;
14) КҚ тіркеу құжаттарын, кілттер мен пульттердің толық жиынтығын, сақтандырылған КҚ ұрланған (жоғалған) жағдайда дабылды басқару брелоктарын дәлелсіз себептермен ұсынбау;
15) полиция қызметкерлері немесе Сақтандырушының өкілі жол-көлік оқиғасы болған кезде жіберген жағдайда, Сақтанушының/Сақтандырылушының алкогольдік, уытқұмарлық немесе есірткілік масаң күйінің бар-жоғын анықтау үшін медициналық куәландырудан өтуден өтпеуі және/немесе бас тартуы мүмкін;
16) КҚ орнатылған газбаллонды жабдыққа тіркеу және/ немесе сәйкестік сертификаттарының болмауы;
16-1) Сақтандыру шарты бойынша міндеттерді орындамау (осы Ережелерді сақтамау);
17) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген басқа да жағдайлар.
5.6. Келесі жағдайлардан келтірілген залал өтелмейді:
1) Сақтанушының (Сақтандырылушының) техникалық ақаулы КҚ-ны пайдалануы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес КҚ-ны пайдалануға тыйым салынатын ақаулар мен шарттардың мемлекеттік уәкілетті орган бекіткен тізбесіне сәйкес оны мақсатына сай емес және (немесе) оны пайдалану қағидаларын бұза отырып пайдалануы;
2) рульді басқаруға, тежеу жүйесіне, электрмен қоректендіру жүйесіне, отын жүйесіне, доңғалақ дискілеріне, автошабандоздарға, күш агрегаттарына, жүріс бөлігіне және т. б. өзгерістерді қоса алғанда, бірақ олармен шектелмей, оның конструкциясына енгізілген өзгерістермен КҚ пайдалану, Қазақстан Республикасының заңнамасымен айқындалатын уәкілетті құзыретті органдардың рұқсатынсыз (егер мұндай рұқсат қажет болса);
3) КҚ мұз астына түсіп кетуі;
4) сақтандырылған КҚ Cақтанушыға жалға, жалға беру кезінде қайтарылмауы, сондай-ақ үшінші тұлғалар, Сақтанушы, Cақтандырылғандар, Пайда алушы жасаған алаяқтық әрекеттер салдарынан туындаған кез келген залалдар;
5) жүргізушісіз КҚ өздігінен қозғалуы;
6) егер қосымша жабдыққа тіркеу және/немесе сәйкестік сертификаты болмаса, дайындаушы зауыт көздемеген қосымша жабдықты орнату нәтижесінде туындаған өрт, жарылыс;
7) сақтандырылған КҚ бүтіндей немесе оның жеке тораптары мен агрегаттарын жылыту үшін ашық от көзін пайдалану.
5.7. Сақтандыру төлемнің сомасына кірмейді:
1) КҚ кепілдік жөндеу және техникалық қызмет көрсету шығындары;
2) КҚ-ның бұрынғы жай-күйін реконструкциялауға, қайта жабдықтауға, жетілдіруге немесе өзгертуге немесе оның жекелеген бөліктерін, бөлшектері мен керек-жарақтарын олардың тозуына, технологиялық, зауыттық жарамсыздығына, сынуына және т. б. байланысты ауыстыруға байланысты жұмыстардың құны;
3) КҚ қалпына келтіру бойынша жұмыстарды жүргізудің жеделдігімен туындаған Сақтанушының қосымша шығындары, оның ішінде қосалқы бөлшектерді авиажеткізуге арналған шығындар;
4) егер бұл Полиске қосымша келісіммен жеке келісілмесе, КҚ зауыттық бояуынан ерекшеленетін, сондай-ақ сақтандырылған КҚ корпусына салынған кез келген түрдегі (оның ішінде зауыттық) жапсырмалардың, аэрография элементтерінің құны;
5) жылтырату жұмыстарын талап ететін және сырлау және жөндеу жұмыстарын жүргізуді талап етпейтін және (немесе) таяз, ұсақ тастардың, балшықтың, шайырдың және т. б. ағаш бұтақтарымен жанасу, кедергілерге, бордюрлерге, қоршауларға және т. б. жанасу нәтижесінде КҚ күнделікті пайдалану барысында алынған зақымданулар үшін өтеу лак-бояу жабынының сызаттары мен нүктелі сынықтарын;
6) Сақтанушының (Сақтандырылушының) олардың сақталуын қамтамасыз етпеуі салдарынан сақтандыру жағдайы басталғаннан кейін Сақтандырылған КҚ-ны немесе оның бөліктерін ұрлау нәтижесінде залалды өтеу;
7) жарықтар пайда болмай, фаралардың, фонарлардың, бұрылыс нұсқағыштарының, бұрылыстарды қайталағыштардың, тұманға қарсы фаралардың, күндізгі жүріс оттарының, жел және бүйір әйнектерінің, сыртқы бүйір айналарының ұсақ және (немесе) нүктелі сынықтарының пайда болуына әкеп соққан зақымдануларды өтеу;
8) КҚ сақтандыруға қабылданған кезде зақымдануы анықталған және ауыстыруды талап еткен КҚ бөлшектерін ауыстыру үшін өтеу. Бұл ретте, егер бұрын анықталған зақымданулары бар шанақ бөлшектері сақтандыру жағдайының салдарынан жөндеуге жататын болса, ол қайта зақымданған және жөндеу және (немесе) ауыстыру қажет болған кезде Сақтандырушы жөндеу жұмыстары және (немесе) ауыстырылатын бөлшектер құнының 50 (елу) пайызын өтейді;
9) Сақтандырушы бұрын сақтандыру төлемін жүзеге асырған, оны алған кезде Сақтанушы (Сақтандырылушы) Сақтандырушы төлеген КҚ бөлшектерін жөндеуді, ауыстыруды жүзеге асырмаған КҚ бөлшектерін жөндеу, ауыстыру үшін өтеу.
5.7-1. Егер сақтандыру жағдайы келесі жағдайлардан орын алса, Сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асырудан босатылады:
1) жұқпалы аурудың кез келген түріне байланысты тікелей немесе жанама шығындар (сонымен қоса, 2019 коронавирус ауруы (COVID-19) және оның кез келген мутациясы және түрлері);
2) БҰҰ немесе саудалық немесе экономикалық санкциялар, Еуропалық Одақ, Ұлыбритания немесе АҚШ заңдары мен нормалары және өзге де уәкілеттелген халықаралық ұйымдардың санкциялары және нормативті актілері немесе қарар шығарудың шектеулеріне сәйкес Сақтандырушыға, оның нәтижесінде айыппұл салынған, қандай да бір санкция немесе нормативтік актілер туралы заңның бұзылуы;
3) кибершабуыл, компьютерлік вирус, желінің бұзылуы салдарынан, т.б., және сервер, интернет бұлты, поративтік құрылғы, компьютер, интернет-ресурстарда сақталатын ақпараттық қауіпсіздіктің бұзылуы, дербес деректердің, құпия ақпараттың және жеке деректердің жоғалуы/кемуі.
4) Асбест, асбест талшықтары немесе асбесті бар кез келген өнімнің, сондай-ақ радиоактивті изотоптардың әсері (осы Ережелердің сақтандыру өнімдеріне қолданылуы кезінде).
5.8. Полисте сақтандырудан алып тастаулардың өзге тізбесі және сақтандырудың өзге шектеулері көзделуі мүмкін.
6. САҚТАНДЫРУ ЖАҒДАЙЫНАН БОЛАТЫН ШЫҒЫНДАРДЫ АЗАЙТУҒА БАҒЫТТАЛҒАН ШЫҒЫСТАРДЫ ӨТЕУ
6.1. Осы Ережеге сәйкес жасалған Полис бойынша, егер олар қажетті нәтижеге әкелмесе де, сақтандыру жағдайының нәтижесінде залалды болдырмауға немесе азайтуға бағытталған қажетті және орынды шығыстар өтеуге жатады. Мұндай шығыстар нақты мөлшерде өтеледі, алайда сақтандыру төлемі мен шығыстар өтемінің жалпы сомасы полисте көзделген сақтандыру сомасынан аспайды. Егер шығыстар Сақтанушының (Сақтандырылушының) Сақтандырушының нұсқауларын орындауы нәтижесінде туындаса, олар сақтандыру сомасына қарамастан, толық мөлшерде өтеледі.
6.2. Сақтандырушы Сақтанушының (Cақтандырылушының) ықтимал шығындарды азайту үшін ақылға қонымды және оған қолжетімді шараларды қасақана қабылдамауы салдарынан туындаған шығындар бөлігінде сақтандыру төлемін жүзеге асырудан босатылады.
7. ПОЛИСТІ ЖАСАТУ ТӘРТІБІ
7.1. Полис Сақтандырушы белгілеген нысан бойынша электрондық нысанда толтырылған Сақтанушының өтініші, автомобиль көлігінің тіркеу құжаттары және автомобиль көлігіне заттық құқықтарды растайтын құжаттар негізінде жасалады. Өтініште автомобиль көлігі туралы барлық қажетті мәліметтер болуға тиіс. Сақтанушы сақтандырылатын автокөлігіне қатысты тәуекел дәрежесін айқындау мақсатында өзіне Сақтандырушы қойған барлық сұрақтарға жауап беруге міндетті. Сақтанушының өтініші және автокөлігіне арналған досьесі (егер мұндай құжаттарды Сақтандырушы/оның өкілі жасаған болса) полистің ажырамас бөлігі болып табылады. Сақтанушы өтініште жалған мәліметтер көрсеткен жағдайда, Сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтанушыға сақтандыру төлемінен бас тартуға құқылы. Көрсетілген өтінішті толтыру кезінде Сақтанушы сақтандыру тәуекелін бағалау үшін өзіне белгілі, елеулі маңызы бар барлық мән-жайлар туралы Сақтандырушыға хабарлауға міндетті.
7.2. Сақтандыру шартын жасасу кезінде Сақтандырушы сақтандыру сомасының лимиттеріне және Сақтандырушының ішкі құжаттарына сәйкес оны қарау үшін автокөлігін ұсынуға міндетті. Сақтандырушы полисті жасасу кезінде орын алған зақымданулар үшін жауапты болмайды.
7.3. Полисті жасасу үшін Сақтандырушы жоғарыда көрсетілген талаптардың/құжаттардың тізбесін қысқартуы не сақтандыру тәуекелінің дәрежесін сипаттайтын қосымша құжаттарды талап етуі мүмкін.
7.4. Сақтандырушы Сақтанушымен себебін түсіндірместен Полис жасасудан бас тартуға құқылы.
7.5. Полис электрондық нысанда жасалады.
7.6. Сақтанушыда Сақтанушы болып табылмайтын Сақтандырылушыда немесе Пайда алушыда сақтандырылған автомобиль көлігін сақтауға қызығушылық болмаған кезде жасалған Полис жарамсыз болады.
7.7. Полис интернет ресурстары (онлайн) арқылы жасалуы мүмкін. Интернет ресурстар арқылы Полис жасасуға қойылатын талаптар Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған.
7.8. Полисті жасасу кезінде Сақтанушы Сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталу ықтималдығын және оның басталуынан (сақтандыру тәуекелінен) болатын ықтимал шығындардың мөлшерін айқындау үшін елеулі мәні бар, Сақтанушыға белгілі мән-жайларды, егер бұл мән-жайлар Сақтандырушыға белгілі болмаса және белгілі болуға тиіс болмаса, хабарлауға міндетті.
7.9. Мынадай өзгерістер елеулі деп танылады:
1) КҚ-ны оқыту мақсатында пайдалану үшін, тест-драйвтарда (пайдалану, иелену, билік ету) полисте көрсетілмеген тұлғаға жалға, прокатқа, лизингке беру;
2) КҚ кепілге немесе міндеттемелерді өзге де қамтамасыз етуге көшуі;
3) өтелуге жататынына немесе жатпайтынына қарамастан КҚ зақымдануы;
4) КҚ пайдалану сипатын өзгерту, оның ішінде оны коммерциялық мақсаттарда пайдалану (такси, маршруттық такси және т. б.);
5) шанақты немесе қозғалтқышты ауыстыру, қосымша жабдықты орнату (жарық сигналын, аудио және бейне жабдықты қоспағанда);
6) КҚ-ны уәкілетті органдарда есептен шығару, қайта тіркеу;
7) КҚ және (немесе) кілттерді, пульттерді, сигнал беру брелоктарын (барлық жиынтықты немесе
жеке-жеке) тіркеу туралы куәліктің жоғалуы.
7.10. Сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына әкеп соғатын мән-жайлар туралы хабардар етілген Сақтандырушы полистің шарттарын өзгертуді немесе ұлғайған тәуекелге тең қосымша сақтандыру сыйлықақысын төлеуді талап етуге құқылы.
Егер Сақтанушы немесе Сақтанушы полистің шарттарын өзгертуге немесе сақтандыру сыйлықақысын қосымша төлеуге қарсылық білдірсе, Сақтандырушы полисті бұзуды талап етуге құқылы. Бұл ретте Сақтанушыға Полис бойынша сақтандыру сыйлықақысының 45 (қырық бес) пайызы мөлшерінде әкімшілік шығыстарды және жүзеге асырылған сақтандыру төлемдерінің сомасын шегере отырып, сақтандыру кезеңінің пайдаланылмаған қалдығына бара-бар есептелген сақтандыру сыйлықақысының бір бөлігі қайтарылады.
7.11. Полисті төлеу арқылы Сақтанушы өз келісімін растайды және Сақтандырушының "Дербес деректер және оларды қорғау туралы"Қазақстан Республикасының №94-V Заңына сәйкес өзінің дербес деректерін жинауды, өңдеуді, сақтауды және беруді жүзеге асыруына рұқсат береді.
Қажет болған жағдайда Сақтанушы қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға(жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл бойынша ҚР заңнамасының талаптарын сақтау мақсатында Сақтандырушы сұратқан барлық қажетті құжаттарды ұсынуға міндеттенеді.
Сауалнаманы толтырып, Сақтанушы өзі жүзеге асыратын операция қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастырумен (жылыстатумен) және террористік әрекетті, жаппай қырып-жою қаруын таратуды және оны қаржыландыруды қаржыландырумен байланысты емес екенін растайды.
8. ПОЛИСТІҢ ӘРЕКЕТ ЕТУ МЕРЗІМІ ЖӘНЕ ОРНЫ. ҰЗАРТУ
8.1. Егер саясатта өзгеше көзделмесе, Полис 12 ай мерзімге жасалады.
8.2. Егер полисте өзгеше көзделмесе, сақтандыру қорғанысының қолданылу мерзімі полистің қолданылу мерзімімен сәйкес келеді.
8.3. Егер полисте өзгеше айтылмаса, Полис полистің аяқталған күні ретінде полисте көрсетілген күннің 24 сағатында не Сақтандырушы Полис бойынша сақтандыру сомасы мөлшерінде сақтандыру төлемін (сақтандыру төлемдерін) жүзеге асырған кезде өз қолданысын тоқтатады.
8.4. Бір жылдан астам мерзімге сақтандыру кезінде Полис бойынша жалпы сақтандыру сыйлықақысы әрбір жыл үшін сақтандыру сыйлықақыларының сомасы ретінде белгіленеді.
8.5. Сақтандыру аймағы Полиспен анықталады.
8.6. Сақтандыру төлемін жүзеге асырғаннан кейін Сақтандырушының келісімімен Сақтанушы қосымша сақтандыру сыйлықақысын төлей отырып, сақтандырудың қалған мерзіміне қосымша келісім жасау арқылы Полис бойынша сақтандыру сомасын қалпына келтіруге құқылы.
8.7. Егер полисте өзгеше ескертілмесе, Полис бойынша сақтандыру қорғауы бірінші басталған сақтандыру жағдайы бойынша өзінің қолданылуын тоқтатпай, сақтандыру сомасы біткенге дейін қолданылады.
9. САҚТАНДЫРУ СОМАСЫН АНЫҚТАУ ТӘРТІБІ. ФРАНШИЗА
9.1. Полис бойынша сақтандыру сомасы тараптардың келісімімен айқындалады.
9.2. Егер сақтандыру полисімен айқындалған сақтандыру сомасы сақтандыру полисі жасалған кездегі КҚ-ның нақты құнынан асып кетсе, ол сақтандыру полисін жасасқан кездегі нақты құнынан асатын сақтандыру сомасының бөлігінде жарамсыз болып табылады.
9.3. Сақтандыру полисінде әрбір көлік құралына сақтандыру сомалары бөлек көрсетіледі.
9.4. Сақтандыру полисі бойынша жалпы сақтандыру сомасы сақтандыруға қабылданған әрбір объект бойынша жеке сақтандыру сомасынан құралады.
9.5. Полиспен шартсыз франшиза белгіленуі мүмкін.
Шартсыз франшиза кезінде залал барлық жағдайларда Полиспен белгіленген оның мөлшері/сомасы шегеріле отырып өтеледі.
9.6. Франшиза сақтандыру сомасына пайызбен келесі мөлшерде белгіленеді:
1) залал тәуекелі бойынша – көлік құралының әрбір бірлігі бойынша сақтандыру сомасының 0% - ынан 2% - ына дейін. Сақтандыру полисінде көзделген кейбір жағдайларда франшиза көлік құралының әрбір бірлігі бойынша сақтандыру сомасының 2% - ын белгілейді, бірақ 800 000 теңгеден аспайды.
2) КҚ жоғалу және(немесе) толық жойылу тәуекелі бойынша – көлік құралының әрбір бірлігі бойынша сақтандыру сомасының 8% - ынан 30% - ына дейін.
10. САҚТАНДЫРУ СЫЙЛЫҚАҚЫСЫ, ТӨЛЕМДІ АНЫҚТАУ ТӘРТІБІ
10.1. Сақтандыру сыйлықақысы-Сақтанушының Сақтанушыға (Пайда алушыға) сақтандыру жағдайы басталған кезде полисте айқындалған мөлшерде сақтандыру төлемін жүргізу міндеттемелерін қабылдағаны үшін Сақтанушы Сақтандырушыға төлеуге міндетті ақша сомасы.
10.2. Сақтандыру сыйлықақысының мөлшері автомобиль көлігінің сипаттамаларына, оны пайдалану шарттары мен ерекшеліктеріне, таңдап алынған тәуекелдер тізбесіне, сақтандыру мерзіміне, сондай-ақ сақтандыру жағдайының басталу ықтималдығына және ықтимал залалдың шамасына әсер ететін өзге де факторларға байланысты болады және Сақтандырушының тарифтік саясатына сәйкес есептеледі.
10.3. Газбаллонды жабдықты (бұдан әрі-ГБЖ) орната отырып, газды пайдалануға қайта жабдықталған КҚ сақтандыру кезінде тиісті тарифке 0,33% қосылады.
10.4. Сақтандыру сыйлықақысын тараптардың келісімі бойынша Сақтанушы қолма-қол немесе қолма-қол емес нысанда бір рет төлеуге тиіс.
10.5. Сақтандыру сыйлықақыларын төлеу Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы - теңгемен жүзеге асырылады.
11. ТАРАПТАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ
11.1. Сақтандырушы құқылы:
1) Полисті жасау кезінде КҚ тексеру және бағалау жүргізу, Сақтанушыдан полиске енгізу үшін қажетті мәліметтерді, оның ішінде КҚ сақтандырудың алдыңғы полистері, сақтандыру жағдайлары және сақтандыру төлемдері туралы ақпаратты ұсынуды талап ету;
2) полистің қолданылу мерзімі ішінде сақтандырылған КҚ-ның жай-күйін, сондай-ақ Сақтанушы оған хабарлаған мәліметтердің дұрыстығын тексеруге міндетті;
3) Егер КҚ Сақтанушысына тиесілі техникалық талаптарға сәйкес келмеген жағдайда сақтандырудан бас тартуға құқылы;
4) сақтандыру жағдайының басталу себептері мен мән-жайларына және келтірілген залалдың мөлшеріне қатысты тергеп - тексеру жүргізуге, тиісті мемлекеттік органдар мен ұйымдардан, олардың құзыретін негізге ала отырып, сақтандыру жағдайының басталу фактісін және Сақтанушыға келтірілген зиянның мөлшерін растайтын құжаттарды сұратуға құқылы;
5) сақтандырылатын мүлікті қарап-тексеруді және бағалауды жүргізуге, ал қажет болған кезде оның нақты құнын белгілеу мақсатында сараптама тағайындауға құқығы бар;
6) келтірілген залалдың мөлшерін анықтауға, мүлікке залалды өз бетінше қарауға және бағалауға немесе осы үшін тәуелсіз бағалаушының қызметтерін пайдалануға, оның ішінде полистің жасалған күніне және сақтандыру жағдайының басталған күніне КҚ нақты құнын айқындау мақсатында, сондай-ақ толық жойылған кезде сақтандырылған КҚ қалдық құнын айқындау мақсатында;
7) Сақтандырушы сақтандыру жағдайы шеңберінде ауыстыруға жатады деп таныған, құны залал мөлшеріне енгізілген ауыстырылатын бөлшектерді, тораптар мен агрегаттарды Сақтанушының беруін талап етуге міндетті;
8) сақтандыру объектісіне қатысты Сақтанушының мүдделерін оның атынан және оның тапсырмасы бойынша сотта және өзге де мемлекеттік органдарда білдіруге;
9) осы Қағидаларда және полисте көзделген негіздер бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тартуға (Қағидаларда және полисте көзделген сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тартудың кез келген негізі Сақтандырушы үшін оның тікелей міндеті емес, құқығы болып табылады);
10) ЖКО кезінде, егер полиске сәйкес сақтандырудың қосымша шарты үшінші кінәлі тұлға болған жағдайда "зиян кезінде құзыретті органдардың растаушы құжаттарынсыз" болып табылса, залал сомасына қарамастан Сақтандырушының суброгация құқығын іске асыру мақсатында құзыретті органдардың қызметкерлерін дереу шақыру;
11) Сақтанушының (Сақтандырылушының) масаңдығына және қандай да бір масаңдығына қатысты күмән болған кезде авариялық комиссар немесе Сақтандырушының өкілі Сақтанушыдан (Сақтандырылушыдан) психикаға белсенді әсер ететін затты пайдалану фактісін және масаң күйді анықтау үшін медициналық куәландырудан өтуді талап етуге (бұл туралы зақымдалған КҚ-ны қарап тексеру актісінде жазбаша түрде тіркеуге міндетті) немесе мемлекеттік құзыретті органдардың қызметкерлерін шақыртуға;
12) келтірілген залалдың мөлшерін растайтын, сақтандыру шарттарын негізге ала отырып ұсынылатын құжаттарды жүргізілген есеп айырысулардың дұрыстығы мен негізділігі тұрғысынан тексеруге, сондай-ақ олардың нәтижесіне дау айтуға.
11.2. Сақтандырушы міндетті:
1) Сақтанушыны сақтандыру шарттарымен таныстыруға, оның Полистен туындайтын құқықтары мен міндеттерін түсіндіруге;
2) Сақтанушыны дербес немесе тәуелсіз бағалаушы немесе ТҚС (полисте айқындалған
сақтандыру шарттарын негізге ала отырып) жүргізген КҚ сақтандырылған адамына келтірілген залал мөлшерін бағалау нәтижесімен таныстыруға;
3) сақтандыру жағдайы басталған кезде осы Қағидаларда және полисте белгіленген мөлшерде, тәртіппен және мерзімде сақтандыру төлемін жүргізуге;
4) сақтандыру құпиясын қамтамасыз етуге;
5) осы Қағидаларда, Полисте және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында
6) көзделген басқа да әрекеттерді жасауға.
11.3. Сақтанушы құқылы:
1) Сақтандырушыдан сақтандыру шарттарын түсіндіруді талап етуге;
2) Пайда алушының жазбаша келісімі болған жағдайда полисті мерзімінен бұрын бұзуға;
3) Пайда алушымен жазбаша келісім болған жағдайда полиске өзгерістер мен толықтырулар енгізуге;
4) осы Қағидаларда көзделген жағдайларда сақтандыру төлемін алуға;
5) Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту немесе оның мөлшерін азайту туралы шешіміне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен дау айтуға;
6) Cақтандырушы жүргізген немесе Cақтандырушы тәуелсіз бағалаушыда ұйымдастырған сақтандырылған КҚ келтірілген залал мөлшерін бағалау нәтижесімен келіспеген жағдайда, басқа тәуелсіз бағалаушының қызметтерін пайдалануға;
7) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де іс-әрекеттер жасауға.
11.4. Сақтанушы міндетті:
1) Полисті жасау кезінде Сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталу ықтималдығын және
оның басталуынан болуы мүмкін залалдардың мөлшерін айқындау үшін маңызы бар,
Сақтанушыға белгілі мән-жайларды хабарлауға;
2) сақтандыру жағдайының белгілері бар оқиға басталған кезде Сақтандырушының сұрауы бойынша Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес КҚ міндетті техникалық тексеруден өткені туралы қолданыстағы куәлікті (диагностика картасын) ұсыну қажет;
3) Полиспен белгіленген мөлшерде, тәртіпте және мерзімде сақтандыру сыйлықақысын төлеуге;
4) өзіне белгілі болған сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына елеулі әсер етуі мүмкін мән-жайлардағы елеулі өзгерістер туралы Сақтандырушыға жазбаша хабарлауға;
5) сақтандырылған КҚ қатысты басқа Сақтандырушылармен жасалған барлық сақтандыру полистері туралы хабарлауға;
6) ЖКО туындаған кезде полиция қызметкерлері немесе Сақтандырушының өкілі жіберген жағдайда, ЖКО жасалған сәттен бастап 12 (он екі) сағаттан кешіктірмей алкогольдік, уытты немесе есірткілік масаң күйінің болуына медициналық куәландырудан өтуге;
7) өрт қауіпсіздігі, қауіпсіздік техникасының қағидалары мен нормаларын, пайдалану және техникалық қызмет көрсету қағидаларын, тасымалдау қағидаларын, жол жүрісі қағидаларын сақтауға, сақтандырылған мүліктің сақталуын қамтамасыз етуге;
8) Сақтандырылушыларды Полис шарттарымен және осы Қағидалармен таныстыруға;
9) осы Қағидаларда және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген жағдайларда және тәртіппен сақтандыру жағдайының басталуына жауапты тұлғаға талап ету құқығының Сақтандырушыға ауысуын қамтамасыз етуге;
10) тез арада, бірақ 1 (бір) жұмыс күнінен кешіктірмей үшінші тұлғалардан сақтандыру жағдайының нәтижесінде келтірілген залалдың қандай да бір өтемін (өтемақысын) алғаны туралы Сақтандырушыны жазбаша хабардар етуге;
11) Полистің "Құзыретті органдардың құжаттар пакетінің нұсқасы" тармағында айқындалған сомадан залал мөлшері асып кеткен кезде және(немесе) егер оқиға Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде (сақтандырудың кеңейтілген аумағы кезінде) және (немесе) екінші кінәлі тарап болған кезде (ЖКО кезінде) құзыретті органдардың қызметкерлерін дереу, 1 (бір) сағаттан кешіктірмей шақыруға құқылы. Залал сомасын дұрыс емес айқындау ауыртпалығы Сақтанушыға, оның қасақана жасалғанына немесе жасалмағанына қарамастан, яғни егер кейіннен залал сомасы Полистің "Құзыретті органдардың құжаттар пакетінің нұсқасы" тармағында көрсетілген соманың мөлшерінен асатыны анықталса, жүктеледі. , жағдай тек осы бөлігінде сақтандыру жағдайы болып танылады және Сақтанушы Полистің осы тармағында көрсетілген сомадан артық емес алуға құқылы;
12) Сақтандырушының сұратуы бойынша орын алған сақтандыру жағдайы бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырғаннан кейін жүргізілген жөндеуден кейін КҚ-ны қарап тексеру үшін ұсынуға;
13) КҚ толық жойылған кезде жойылған КҚ қалдықтарының және оның барлық бөліктерінің сақталуын қамтамасыз етуге;
14) Полисте және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де іс-әрекеттерді жасауға.
11.5. Пайда алушы құқылы:
1) Сақтандырушыдан автокөлігін сақтандыру шарттарын, Полис бойынша өзінің құқықтары мен міндеттерін түсіндіруді талап етуге;
2) Сақтандырушыға сақтандыру төлемі туралы талап қоюға;
3) сақтандыру жағдайы басталған кезде полисте көзделген тәртіппен және шарттарда сақтандыру төлемін алуға;
4) Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан немесе оның мөлшерін азайтудан бас тартуына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен дау айтуға;
5) осы Қағидаларға және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де әрекеттерді жасауға.
11.6. Осы бөлімде көзделген Тараптардың құқықтары мен міндеттері толық болып табылмайды. Тараптар осы Қағидалардың өзге тармақтарында, полистің шарттарында және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құқықтарға ие және міндеттерді атқарады.
11.7. Тараптардың құқықтары мен міндеттерінің тізбесі Полиспен өзгертілуі (толықтырылуы) мүмкін.
12. САҚТАНДЫРУ ЖАҒДАЙЫ БАСТАЛУ БАРЫСЫНДА САҚТАНУШЫНЫҢ ІС-ӘРЕКЕТТЕРІ
12.1. Сақтанушы/Сақтандырылған тұлға өзіне сақтандыру жағдайының белгілері бар және/немесе оның салдары сақтандыру жағдайының басталуы мүмкін оқиғаның басталғаны туралы белгілі болғаннан/болуға тиіс болғаннан кейін, міндетті:
1) ықтимал залалдарды болғызбау немесе азайту үшін қалыптасқан мән-жайларда орынды және қолжетімді шараларды, оның ішінде автокөлігін құтқару және сақтау шараларын қабылдауға;
2) Сақтандырушыға Сақтандырушының тәулік бойғы колл-орталығымен телефон байланысы арқылы дереу хабарлауға, кейіннен Сақтандырушыны 3 (үш) жұмыс күні ішінде жазбаша нысанда хабардар етуге міндетті. Егер Сақтанушының (Сақтандырылушының) дәлелді себептермен аталған іс-әрекеттерді орындау мүмкіндігі болмаса, ол мұны құжатпен растауы тиіс.
3) Егер КҚ залалының сомасы Полистің "Құжаттар топтамасының нұсқасында" айқындалған мөлшерден асып кеткен жағдайда және (немесе) оқиға Қазақстан Республикасынан тыс жерде ("Құжаттар топтамасының нұсқасына" қарамастан) немесе (немесе) ЖКО кезінде екінші кінәлі тарап болған жағдайда (залал сомасына қарамастан) болған жағдайда Сақтанушы/ Сақтандырылған тұлға өзінің құзіретіне қарай тиісті органдар мен ұйымдарға (ішкі істер органдарының жол полициясы бөлімшелері, өртке қарсы қызмет органдары, жедел медициналық көмек қызметі, авариялық қызметтер және т.б.) оқиғаның басталғаны туралы дереу хабарлауы тиіс.
4) дереу, бірақ кез келген жағдайда 1 (бір) сағаттан кешіктірмей оқиға орнына авариялық комиссарды (Сақтандырушының өкілін) шақыруға және авариялық комиссар (Сақтандырушының өкілі) бекіткенге дейін сақтандыру оқиғасы болған жерден кетпеуге міндетті. Егер елді мекендерден және ұялы байланыспен қамтамасыз етілмеген орындардан едәуір қашықтықта оқиға орын алуы салдарынан авариялық комиссарды шақыру немесе келу мүмкін болмаса немесе айтарлықтай қиын болса, Сақтанушы бірінші мүмкіндік болған кезде авариялық комиссарды шақыруға және зақымдалған КҚ-ны қарап тексеру және зақымдануларды тіркеу үшін ұсынуға міндетті. Осы тармақта көзделген міндетті орындамаған жағдайда Сақтанушы осы міндетті орындауға кедергі келтіретін мән-жайлардың бар екендігіне құжаттамалық растауды ұсынуға міндетті;
5) полиция қызметкерлері немесе Сақтандырушының өкілі жіберген жағдайда, сақтандыру жағдайының белгілері бар оқиға басталған сәттен бастап 12 (он екі) сағаттан кешіктірмей алкогольден, уытқұмарлықтан немесе есірткіден масаң күйде болуына медициналық куәландырудан өтуге міндетті;
6) дереу, бірақ 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей, сақтандыру жағдайының (оқиғасының) басталғаны туралы өзіне белгілі болғаннан кейін, бұл туралы Сақтандырушыны жазбаша түрде хабардар етуге міндетті. Егер Сақтанушының дәлелді себептермен аталған іс - әрекеттерді орындау мүмкіндігі болмаса, ол оны құжатпен растауы тиіс;
7) "Жоғалту (айдап әкету немесе ұрлау)" сақтандыру жағдайы кезінде - Сақтандырушыны сақтандыру жағдайы туралы 24 (жиырма төрт) сағат ішінде кез келген қолжетімді нысанда хабардар етуге міндетті. Ауызша өтініш оқиға басталған күннен бастап 1 (бір) жұмыс күнінен кешіктірілмей жазбаша нысанда расталуға тиіс.
8) КҚ-ны сақтандыру жағдайынан кейін болған жағдайда сақтауға және оны Сақтандырушыға немесе Сақтандырушымен келісім бойынша таңдалған тәуелсіз бағалаушыға келтірілген зиянды қарау және бағалау үшін ұсынуға міндетті;
9) Сақтандырушыға зақымдалған КҚ, сондай-ақ зақымдалған бөліктерін, бөлшектерін, керек-жарақтарын көрсетуге немесе КҚ толық жойылған (жойылған) кезде одан қалған қалдықтарды беруге міндетті. Бүлінген мүлікті қарап тексеру үшін беруге немесе оның қалдықтарын беруге мүмкіндік болмаған жағдайда Сақтанушы Сақтандырушыға ресми құзыретті органдардың материалдарын және зақымданулардың (қалдықтардың) фотосуреттерін беруге, сондай-ақ мүліктің (одан қалған қалдықтардың) сақталуын қамтамасыз етуге, Сақтандырушыға залалдың себептері мен мөлшеріне қатысты тергеп-тексеру жүргізуге, сондай-ақ мүлік қалдықтарын сәйкестендіруге мүмкіндік беруге міндетті;
10) Сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталу фактісін, себептері мен мән-жайларын растайтын қажетті құжаттарды, сондай-ақ залал келтіруге кінәлі тұлғаға Сақтандырушының талап ету құқығын қамтамасыз ететін құжаттарды сақтандыру полисінде және шарттарында көзделген тәртіппен және жағдайларда ұсынуға міндетті;
11) Сақтанушы болмаған кезде жоғарыда жазылған міндеттерді оның отбасының кәмелетке толған мүшесі, сақтандырылған адам немесе сенім білдірілген адам орындауға тиіс. Пайда алушы Сақтанушының немесе Сақтандырылушының мұны жасағанына немесе жасамағанына қарамастан, барлық жағдайларда сақтандыру жағдайының басталғаны туралы Сақтандырушыға хабарлауға құқылы.
12) егер сақтандыру жағдайының нәтижесінде КҚ-ның өздігінен қозғалуы мүмкін болмаса, Сақтанушы оқиға орнынан КҚ-ны эвакуациялау үшін полистің қолданылу кезеңінде бір рет эвакуатордың қызметтерін пайдалануға құқылы. Бұл ретте осы қызмет бойынша полистің қолданылу кезеңі үшін Сақтандырушы өтейтін шығыстардың ең жоғары сомасы растайтын құжаттардың негізінде 20 000 (жиырма мың) теңгеден аспайды.
13) кез келген сыртқы механикалық әсер ету (ЖКО-ны қоспағанда), химиялық заттардың кездейсоқ сыртқы әсер етуі және (немесе) жоғары температура нәтижесінде КҚ зақымданған кезде, егер сақтандыру жағдайы орнында мемлекеттік құзыретті органдардың болуы мүмкін болмаса, Сақтанушы төлем алу үшін Сақтандырушыға мемлекеттік құзыретті органдардың құжаттарынсыз жүгінуге құқылы (құжаттар пакетінің нұсқасына қарамастан,сақтандыру жағдайы орын алған бұл жағдайда, Сақтанушы (Сақтандырылушы) сақтандыру оқиғасы (сақтандыру жағдайы) орнына авариялық комиссарды немесе Сақтандырушының өкілін шақыруға міндетті. Егер сақтандыру оқиғасы (сақтандыру жағдайы) орнында авариялық комиссардың немесе Сақтандырушының өкілінің болуы мүмкін болмаса, Сақтанушы (Сақтандырылушы) тиісті фото/бейне материалмен сақтандыру оқиғасының (сақтандыру жағдайының) көрінісін және орнын, оның объектілерін, басқа да қатысушыларды (болған жағдайда), КҚ зақымдануын тіркеуге және қарау үшін оның орналасқан жері бойынша Сақтандырушыға жүгінуге міндетті сақтандырылған КҚ, фактіні растайтын фото/видео материалдарды, құжаттар мен дәлелдемелерді ұсыну, сақтандыру жағдайының басталуының мән-жайлары мен себептері және сақтандыру жағдайының басталуының барлық көрінісін көрсететін (куәгерлердің айғақтары (олар болған кезде), куәгерлердің қатысуымен сақтандыру жағдайының орнында жасалған КҚ зақымдалуы туралы акт және т.б.).
14) егер Полиске сәйкес сақтандырудың қосымша шарты "Мамандандырылған ТҚС шоты бойынша жөндеу" болып табылған жағдайда Сақтанушы ақауы бар актіні және ТҚС атауын көрсете отырып, жазбаша өтінішті ұсыну арқылы Сақтандырушымен ТҚС таңдауды алдын ала (зақымданған ТҚ жөндеуді жүзеге асырғанға дейін) келісуі тиіс
15) Полисте және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де әрекеттерді орындауға міндетті.
13. САҚТАНДЫРУ ТӨЛЕМ ТУРАЛЫ ШЕШІМ ҚАБЫЛДАУ ҮШІН ҚАЖЕТ ҚҰЖАТТАР
13.1. Пайда болған сақтандыру жағдайы бойынша сақтандыру төлемін алу үшін Cақтанушы (Пайда алушы) осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен және мерзімде Сақтандырушыға жүгінуге және мынадай құжаттарды ұсынуға міндетті:
1) сақтандыру жағдайы туралы жазбаша өтініш (оқиға);
2) Сақтанушының (Сақтандырылушының) сақтандыру жағдайы басталған кезде залалдарды болғызбау немесе азайту мақсатында шеккен шығыстарын растайтын құжаттар қоса беріледі;
3) жеке тұлғалар үшін: жеке куәліктің көшірмесі; КҚ тіркеу туралы куәліктің көшірмесі; КҚ басқару құқығына сенімхаттың көшірмесі (бар болса); сақтандыру жағдайы басталған сәтте КҚ басқарушы тұлғаның жүргізуші куәлігінің (оның ішінде уақытша) көшірмесі; сақтандыру компаниясында іс жүргізу құқығына сенімхат (қажет болса) және т. б. КҚ пайдалану, басқару құқығын растайтын құжаттар;
4) заңды тұлға үшін: сақтандыру компаниясында іс жүргізу құқығына сенімхат; осы сенімхат берілген тұлғаның жеке куәлігінің көшірмесі; КҚ тіркеу туралы куәліктің көшірмесі; жол парағының көшірмесі және (немесе) КҚ басқару құқығына сенімхаттың көшірмесі және КҚ басқарушы тұлғаның жүргізуші куәлігінің (оның ішінде уақытша) көшірмесі. сақтандыру жағдайының басталу сәті және т. б. көлік құралын пайдалану, басқару құқығын растайтын құжаттар (еңбек немесе басқа қатынастардың болуын растайтын құжаттың көшірмесі (бар болса) және т. б.);
5) ЖКО кезінде: әкімшілік полиция қызметкерлері немесе Сақтандырушының өкілі медициналық куәландыруға жіберген жағдайда Сақтанушыны/Сақтандырылушыны медициналық куәландыру хаттамасы;
13.2. 12.1. тармағының 3) тармақшасында көзделген жағдайларда сақтандыру жағдайының фактісі мен мән-жайларын растайтын құзыретті органдардың мынадай құжаттары талап етіледі:
1) өрт, жарылыс, өздігінен жану, дүлей зілзала кезінде – өртке қарсы қадағалау органдарының немесе тергеу органдарының құжаттары (өрт туралы акт, өрттің, жарылыстың, өздігінен жанудың себептері туралы өрт-техникалық сараптама актісі, оқиға болған жерді қарап шығу хаттамасы), гидрометеорологиялық немесе сейсмологиялық қызметтердің, ТЖ қызметтерінің, мемлекеттік комиссиялардың немесе басқа да мемлекеттік құзыретті органдардың құжаттары (актілер, актілер,құжаттар); қорытындылар және басқа құжаттар);
2) ЖКО кезінде-әкімшілік полиция қызметкерлері жасаған құжаттар (хаттаманың көшірмесі, схеманың көшірмесі, ЖКО-ға қатысушылардың түсініктемелерінің көшірмесі);
3) үшінші адамдар толық қаза тапқан, айдап әкетілген, ұрланған және басқа да құқыққа қарсы әрекеттер жасаған кезде - оқиға фактісі бойынша ішкі істер органдарына өтініш, қылмыстық істің процестік қозғалысына қатысты әкімшілік полициядан қаулы, алдын ала тергеу аяқталғаннан кейін – қылмыстық істі тоқтата тұру туралы қаулы не айыптау қорытындысы (егер залал үшінші тұлғалардың құқыққа қарсы әрекеттерімен келтірілген жағдайда);, соттың шешімі (үкімі). Сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылданған сәтте Сақтандырушы Сақтанушыдан автомобильдің айдап әкетілгені немесе ұрлағаны туралы Ішкі істер органдарынан анықтама беруді талап етуге құқылы;
4) КҚ – ны айдап әкету, ұрлау жағдайында-КҚ-ны пайдалануға және билік етуге берілген барлық сенімхаттар (бар болса), КҚ-ға барлық тіркеу құжаттарының түпнұсқалары, КҚ-ны тіркеу туралы куәлік не КҚ-ны айдап әкету, ұрлау туралы өтініш берген сәтте оны алу туралы Қаулы (уәкілетті органның мөрімен расталған), сондай-ақ барлық жиынтықтар қоса беріледі ТС кілттері мен пульттер, сигнализациядан брелоктар;
5) кездейсоқ сыртқы механикалық әсер ету, химиялық заттардың кездейсоқ сыртқы әсері және (немесе) жоғары температура кезінде – Қазақстан Республикасы Әкімшілік полициясының, өртке қарсы қадағалау органдарының, гидрометеорологиялық немесе сейсмологиялық қызметтердің, ТЖ қызметтерінің және басталған сақтандыру жағдайын тексеруді, жіктеуді және есепке алуды жүзеге асыратын басқа да құзыретті органдардың тиісті куәландырылған құжаттары (оқиға болған жерді қарап тексеру хаттамасы, зақымданулар көрсетілген оқиға схемасы, қатысушылар мен куәлардың түсініктемелері, актілер, қорытындылар, анықтамалар, фото/видеосақтандыру жағдайы болған жерден алынған бейнематериал және сақтандыру жағдайының басталу фактісін, себептері мен мән-жайларын растайтын өзге де құжаттар).
13.3. Егер Полиске сәйкес сақтандырудың қосымша шарты "Мамандандырылған ТҚС шоты бойынша жөндеу" болып табылса: ақау актісі немесе Сақтандырушымен келісілген сақтандыру жағдайы нәтижесінде зақымданған сақтандырылған КҚ қалпына келтіру бойынша техникалық қызмет көрсету станциясының өзге құжаты және нормо-сағаттардың саны мен олардың құнын көрсете отырып, қажетті жұмыстардың егжей-тегжейлі тізбесі мен бөлінуі, ауыстырылатын бөлшектердің тізбесі, жауапты адамның қолымен және кәсіпорынның мөрімен расталған бөлшектер мен олардың құны және Полиспен және сақтандыру шарттарымен қарастырылған жағдайларда жөндеуге ақы төлеуге арналған ТҚС шоты;
13.4. Егер Полиске сәйкес сақтандырудың қосымша шарты "тозуды ескере отырып, бағалау бойынша жөндеу" болып табылса:
1) бағалаушы жүргізген бағалау актісі;
2) эвакуатордың жұмысына жұмсалған шығындарды төлегенін растайтын құжаттар (егер осы қызмет көрсетілсе);
3) Сақтанушыдан (Пайда алушыдан) банк деректемелерін көрсете отырып, сақтандыру төлеміне жазбаша өтініш;
13.5. КҚ толық жойылған немесе жоғалған кезде КҚ (абандон) Сақтандырушыға ауысқан кезде қосымша Сақтандырушының сұрауы бойынша КҚ меншік иесінің сақтандырылған КҚ-ға құқықтарды Сақтандырушыға беру туралы жазбаша келісімі, оның ішінде мүлікке тыйым салудың, айыппұлдардың және өзге де шектеулердің, міндеттемелердің жоқтығы туралы мемлекеттік құзыретті органдардың анықтамасы;
13.6. Сақтандырушы сақтандыру жағдайының басталу себептерін, мән-жайларын, келтірілген зиянның мөлшерін және сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы объективті, негізделген шешім қабылдауды анықтау үшін қажетті қосымша құжаттарды сұратуға құқылы.
13.7. Сақтандыру төлемін жүзеге асыру үшін қажетті қандай да бір құжаттар ұсынылмаған жағдайда, сондай-ақ егер сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім полисте белгіленген мерзімде қабылдана алмаса, Сақтандырушы төлемге арналған өтінішті және полисте көзделген құжаттарды не құжаттардың толық емес пакетін алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде жазбаша хабардар етеді, бұл туралы Сақтанушы (Сақтандырылған тұлға, Тізбесін көрсете отырып немесе қосымша құжаттарды талап ету және (немесе) сақтандыру төлемін жүзеге асыру мерзімдерін ұзарту себептерін түсіндіре отырып, ұсынады. Сақтандырушы, Cақтанушы құжаттардың, оның ішінде Полистің 23.4.т. қарастырылған құжаттардың толық топтамасын ұсынбаған жағдайда, eгер қолда бар құжаттар сақтандыру жағдайының фактісін, оның басталуының себептері мен мән-жайларын, сондай-ақ келтірілген залалдың мөлшерін растауға мүмкіндік берсе, шешім қабылдауға және сақтандыру төлемін жүзеге асыруға құқылы.
14. САҚТАНДЫРУ ТӨЛЕМДЕРІН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ТӘРТІБІ МЕН ТАЛАПТАРЫ
14.1. Сақтандыру төлемі сақтандыру жағдайы басталған кезде жүзеге асырылады:
1) сақтандырылған КҚ зақымданған жағдайда - полиспен белгіленген франшизаны шегергендегі, бірақ сақтандыру сомасынан аспайтын нақты келтірілген залал мөлшерінде;
2) сақтандырылған КҚ ұрланған жағдайда - франшиза шегерілген сақтандыру сомасы мөлшерінде;
3) сақтандырылған КҚ толық жойылған кезде - франшиза шегерілген сақтандыру сомасы, сондай-ақ одан әрі пайдалануға жарамды қалдықтардың құны мөлшерінде. Сақтанушы (Пайда алушы) КҚ толық жойылған кезде одан әрі пайдалануға жарамды қалдықтардың құнын есепке алмағанда, франшизаны шегере отырып, КҚ сақтандыру сомасы мөлшерінде сақтандыру төлемін Сақтандырушының келісімімен ғана ала алады.
14.2. Сақтандыру жағдайы Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерде басталған кезде (сақтандырудың кеңейтілген аумағы кезінде) сақтандырудың қосымша шарттарына (сақтандыру төлемінің нұсқасына) және Полиспен белгіленген құжаттар пакетінің нұсқасына қарамастан, сақтандыру төлемі уәкілетті орган жасаған, оқиғаның басталу фактісін растайтын құжаттардың негізінде КҚ-мен келтірілген нақты залал мөлшерінде жүзеге асырылады. Және тиісті лицензиясы бар, Сақтандырушы ұсынған тәуелсіз бағалаушы жүргізген бағалау актісі, сақтандыру жағдайы басталғанға дейін орын алған КҚ есептелген тозуын шегергенде зақымдалған КҚ қалпына келтіру құнының мөлшерінде.
14.3. Зақымдалған сақтандырылған көлік құралын қалпына келтіру құны сақтандыру жағдайы басталған күнгі қолданыстағы нарықтық бағалар негізінде есептеледі.
14.4. Сақтанушының (Сақтандырылушының) шығындарды болдырмау немесе азайту мақсатында шеккен шығыстарын, егер бұл шығыстар қажет болса немесе Сақтандырушының нұсқауы бойынша жүргізілсе, тіпті тиісті шаралар сәтсіз болса да, Сақтандырушы өтеуге тиіс. Сақтандыру төлемінің және шығындар өтемінің жалпы сомасы полисте белгіленген сақтандыру сомасынан аспауы тиіс. Егер шығыстар Сақтанушының Сақтандырушының нұсқауларын орындауы нәтижесінде туындаған болса, олар сақтандыру сомасына қатыссыз, толық мөлшерде өтеледі.
14.5. Сақтанушы (Сақтандырылушы) оқиға орнынан КҚ-ны эвакуациялауға жұмсаған шығыстарды Сақтандырушы растайтын құжаттардың негізінде 20 000 (жиырма мың) теңге шегінде және полистің қолданылу кезеңінде бір рет қана өтейді.
14.6. Егер Полиске сәйкес қосымша шарт "Амортизациялық тозуды ескере отырып" болып табылса, онда залал мөлшерін тиісті лицензиясы бар Сақтандырушы ұсынған тәуелсіз бағалаушы айқындайды. Залал мөлшері сақтандыру жағдайы басталғанға дейін орын алған автомобиль көлігінің есептелген амортизациясын (тозуын) шегергенде зақымданған КҚ қалпына келтіру құнының есебіне сүйене отырып айқындалады. Бұл жағдайда жөндеу құнын анықтау шығындарын Сақтандырушы көтереді. Сақтандырушы ұсынған тәуелсіз бағалаушының бағалау нәтижелерімен келіспеген жағдайда Сақтанушы (Пайда алушы) басқа тәуелсіз бағалаушыларды, сарапшыларды тартуға құқылы. Жөндеу құнын анықтау жөніндегі қызметтерді қайта бағалауды бастайтын тарап көтереді.
14.7. Егер Полиске сәйкес "Мамандандырылған ТҚС шоты бойынша" (Қазақстан Республикасында сақтандыру жағдайы басталған кезде") қосымша шарт болып табылса, онда сақтандыру төлемі, ол Сақтанушымен және ТҚС өкілімен қол қойылған, осы ТҚС ұсынған шоттың, шот-фактураның және ТҚС жөндеу бойынша орындалған жұмыстар актісінің негізінде Сақтандырушымен алдын ала келісілген жүргізілген жұмыстардың атауы мен құны көрсетіліп, мамандандырылған ТҚС-ға төленеді, Сақтанушы КҚ толық қалпына келген сәттен бастап 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей Сақтандырушының авариялық комиссары қайта қарау және фотофиксациялау үшін жөнделген КҚ-ны Сақтандырушыға ұсынуға міндетті. ТҚС талабы бойынша ауыстырылатын қосалқы бөлшектерді сатып алу бойынша қызметтерді алдын ала төлеу қажет болған кезде сақтандыру төлемі екі бөлікпен жүзеге асырылуы мүмкін. Сақтандыру төлемінің бірінші бөлігін төлеу қойылған ТҚС шоты бойынша жүргізіледі. Екінші бөлікті төлеу сақтандыру төлемінің сомасын түпкілікті айқындау ретінде жүзеге асырылады және КҚ толық жөнделгеннен және мынадай құжаттарды ұсынғаннан кейін ғана жүргізіледі:
1) ТҚС шот-фактурасы;
2) Сақтандырушының авариялық комиссары қайта қарау және фотофиксациялау үшін КҚ толық қалпына келтірілгеннен кейін 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей жөнделген КҚ-ны авариялық комиссарға ұсыну және жүргізілген жұмыстар мен қосалқы бөлшектердің атауы мен құнын көрсете отырып, Сақтанушы және ТҚС өкілі қол қойған КҚ жөндеу бойынша орындалған жұмыстардың актісі.
14.8. Полиске сәйкес "Мамандандырылған ТҚС шоты бойынша" қосымша сақтандыру шарты кезінде Сақтанушы Пайда алушының жазбаша келісімімен "Амортизациялық тозуды ескере отырып" сақтандыру төлемінің нұсқасын таңдауға құқылы, бұл жағдайда төлем Пайда алушыға осы Ереженің 14.6.т. сәйкес жүргізіледі.
14.9. Қазақстан Республикасының аумағында қажетті мамандандырылған ТҚС болмаған жағдайда, сақтандырылған КҚ келтірілген залалды есептеу тәуелсіз лицензияланған бағалаушы жүргізген бағалау туралы есепке сәйкес айқындалады.
14.10. Сақтандыру төлеміне сақтандыру жағдайының нәтижесінде зақымданған және Сақтандырушы тіркеген КҚ шанағының зақымдалған бөлшектері мен бөліктерін ғана жөндеу және (немесе) ауыстыру үшін өтемақы енгізіледі. Егер Сақтандырушы зақымдалған бөлшектерді, сондай-ақ КҚ-ның жасырын ақауларын тіркемесе, Сақтанушы Сақтандырушының қатысуымен КҚ-ны қайта қарауды ұйымдастыруға немесе оларды тиісті фотоматериалдармен бекітуге міндетті.
14.11. Егер сақтандыру жағдайы нәтижесінде зақымданған бөлшектерде көрінетін сыртқы зақымданулар болмаса, Сақтанушы КҚ бөлшегінің зақымдану фактісін және оны жөндеу немесе ауыстыру қажеттілігін растайтын тиісті біліктілігі бар мамандардың, сарапшылардың қорытындысын ұсынуға міндетті.
14.12. Сақтандырушы Сақтанушының (Пайда алушының) жазбаша келісімімен сақтандыру төлемін сақтандыру объектісіне ұқсас мүлікті беру арқылы сақтандыру төлемінің сомасы шегінде заттай нысанда залалды өтеумен ауыстыруға құқылы.
14.13. "Мамандандырылған ТҚС шоты бойынша" сақтандырудың қосымша шарты болған кезде Сақтанушы жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарының құнын тек шұғыл жағдайларда және Сақтандырушының келісімімен ғана (Сақтанушыға (Сақтандырылушыға) зақымдалған сақтандырылған КҚ-ны сақтандыру төлемін дәлелді себеппен алған сәтке дейін жедел қалпына келтіру қажет болған жағдайларда) өз бетінше төлеуге құқылы. Бұл ретте, келтірілген шығыстардың өтемін алу үшін Сақтанушы жөндеуге ақы төленгенін растайтын құжаттардың түпнұсқаларын не тиісті тәртіппен куәландырылған көшірмелерін (жүргізілген жұмыстарды, ауыстырылған бөлшектерді және олардың құнын егжей-тегжейлі бөлу бойынша қамтылған ақау актісі, төлеуге арналған шот, шот-фактура және орындалған жұмыстардың актісі, ақы төлеу туралы чек немесе орындалған жұмыс актісі қоса алғанда, банктің белгісімен төлем тапсырмасы) ұсынуға міндетті.
14.14. Келесі шығындар сақтандыру төлем сомасына кірмейді:
1) кузовты жуу бойынша шығыстарды төлеуді қоса алғанда, келтірілген зиянның, диагностиканың, ақаудың мөлшерін дәлелдеу (оның ішінде ақауы анықталған кезде бөлшектеуге, жинауға арналған шығыстар);
2) Сақтанушының (Сақтандырылушының, Пайда алушының) бастамасы бойынша шеккен және Сақтандырушымен келісілмеген тәуелсіз бағалаушыларды қоса алғанда, кез келген ұйымдарда, ТҚС-да залал сомасын белгілеуге байланысты;
3) Сақтанушының (Сақтандырылушының, Пайда алушының) сақтандырылған КҚ сақтауы, тасымалдауы бойынша;
4) үшінші тұлғаларға келтірілген зиянды өтеу бойынша;
5) сақтандыру жағдайымен және оны кез келген уәкілетті органдарда дәлелдеумен байланысты істі жүргізуге (ксерокөшірмелерге арналған шығыстар, нотариалдық куәландыру, адвокаттың, өкілдің, аудармашының қызметтеріне ақы төлеу және т. б.);
6) масаңдық мәніне медициналық куәландырудан өтуге міндетті.
14.15. Сақтандырушы франшизаны шегере отырып, сақтандыру жағдайы күніне КҚ-ның нақты құны мөлшерінде сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылдаған кезде Сақтанушы (Пайда алушы) сақтандыру төлемін алғанға дейін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Сақтандырушының пайдасына сақтандырылған КҚ-ға өз құқықтарынан бас тартуға міндетті (абандон). Толық қаза болған жағдайда сақтандырылған КҚ ІІО-да есептен шығарылсын және Сақтандырушыға тапсыру сәтіне дейін оның өз есебінен сақталуын қамтамасыз етсін. Сақтанушы (Пайда алушы) КҚ-ның меншік иесі болмаған жағдайда, ол Сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылдағанға дейін меншік иесінен КҚ-ға құқықтан бас тартуды алуға және КҚ-ға меншік құқығының Сақтандырушының пайдасына ауысуын қамтамасыз етуге міндетті, олай болмаған жағдайда абандон шарттары қолданылмайды, сақтандыру төлемі жүзеге асырылмайды.
14.16. Сақтандырушы сақтандыру төлемі немесе сақтандыру төлемін жүзеге асырудан дәлелді бас тарту туралы шешімді сақтандыру жағдайының басталуын, залалдың мөлшерін және сақтандыру төлемін алушының құқығын растайтын барлық қажетті құжаттарды қабылдағаннан кейін 5 (бес) жұмыс күн ішінде қабылдайды, ал кінәлі тұлға болған жағдайда – Сақтандырушының талап қою құқығының соңғысына ауысуы үшін қажетті құжаттар - сақтандыру шарттарында және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген жағдайларда.
14.17. Сақтандыру төлемі сақтандыру төлемі туралы шешім қабылданғаннан кейін 5 (бес) жұмыс күнінен кешіктірілмей қолма-қол ақшасыз төлеммен жүргізіледі. Сақтандырушының банктік шотынан ақша есептен шығарылған күн сақтандыру төлемін жүзеге асыру күні болып есептеледі.
14.18. Сақтандырушының сақтандыру төлемін жасаудан бас тартуына Cақтанушы / Пайда алушы сотқа шағымдана алады.
14.19. Егер Сақтандырушыда Сақтанушы ұсынған құжаттардың және сақтандыру жағдайының басталу мән-жайларының дұрыстығына негізді күмән болған жағдайда, сақтандыру төлемін жүзеге асыру 60 (алпыс) жұмыс күнінен аспайтын мерзімге кейінге қалдырылуы мүмкін.
14.20. Егер құқық қорғау органдары Сақтанушыға (Сақтандырылушыға) қарсы қылмыстық іс қозғаса және залалдың туындауына әкеп соққан мән-жайларға тексеру жүргізілсе, сақтандыру төлемі туралы шешім оның нәтижелеріне байланысты тергеу аяқталғаннан кейін қабылданады.
14.21. Ұрланған көлік құралы үшін сақтандыру төлемі анықтау және алдын-ала тергеу немесе сот процесі аяқталғаннан кейін жүзеге асырылады.
14.22. Сақтандыру төлемі жүзеге асырылғаннан кейін сақтандыру шарттарында және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген жағдайларда, Сақтанушының залал келтіргені үшін кінәлі тұлғаға талап ету құқығы төленген сома шегінде Сақтандырушыға өтеді.
14.23. Сақтандыру жағдайының нәтижесінде келтірілген залалдарды Сақтанушыға үшінші тұлғалар толық көлемде өтеген жағдайларда Сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асырудан босатылады.
14.24. Сақтандыру жағдайының нәтижесінде келтірілген залалдарды Сақтанушыға үшінші тұлғалар ішінара өтеген жағдайларда Сақтандырушы полистің шарттарына сәйкес есептелген сақтандыру төлемінің мөлшері мен Сақтанушының үшінші тұлғалардан алған өтеу сомасы арасындағы айырманы өтейді.
14.25. Егер Полиспен белгіленген сақтандыру сомасы полисті жасасу сәтіндегі КҚ нақты құнынан аз болса, сақтандыру төлемі КҚ нақты құнынан сақтандыру сомасы қандай болатын залал сомасынан осындай үлесте анықталады және жүзеге асырылады. Бұл ретте, полисте көзделген абандон шарты қолданылмайды.
14.26. Сақтандыру төлемі жүзеге асырылғаннан кейін Сақтандырушы жауапкершілігінің көлемі (сақтандыру сомасы) төленген сомаға азаяды.
14.27. Ұрланған және (немесе) айдап әкетілген КҚ Сақтанушыға қайтарылған жағдайда, соңғысы Сақтандырушымен келісім бойынша 7 (жеті) күнтізбелік күн ішінде табылған КҚ-ны Сақтандырушыға қайтаруға немесе сақтандыру жағдайының нәтижесінде КҚ-ның Сақтандырылушысына келтірілген залалға байланысты Сақтандырушы айқындаған қажетті жөндеу құнын шегере отырып, алған сақтандыру төлемін қайтаруға міндетті.
14.28. Ұрланған және (немесе) айдап әкетілген КҚ Сақтанушыға қайтарылған жағдайда, соңғысы Сақтандырушымен келісім бойынша 7 (жеті) күнтізбелік күн ішінде табылған КҚ-ны Сақтандырушыға қайтаруға немесе сақтандыру жағдайының нәтижесінде КҚ-ның Сақтандырылушысына келтірілген залалға байланысты Сақтандырушы айқындаған қажетті жөндеу құнын шегере отырып, алған сақтандыру төлемін қайтаруға міндетті.
15. СУБРОГАЦИЯ
15.1. Полис бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырған Сақтандырушыға Сақтанушының келтірілген зиян үшін жауапты тұлғаға талап қою құқығы осы сома шегінде ауысады. Сақтанушы сақтандыру төлемін алған кезде Сақтандырушыға осы талап ету құқығын іске асыру үшін қажетті барлық құжаттарды беруге міндетті.
15.2. Сақтанушы көрсетілген тұлғаға талап қоюдан немесе оған қойылатын талаптардың іске асырылуын қамтамасыз ететін құқықтардан бас тартқан кезде, сондай-ақ талап қою үшін қажетті құжаттарды Сақтандырушыға беруден бас тартқан кезде Сақтандырушы осы талап тәртібімен залал келтіруге кінәлі тұлғадан өндіріп алуы мүмкін сақтандыру сомасының бөлігін төлеуден босатылады.
15.3. Сақтандырушыға ауысқан талап ету құқығы, тіпті егер ол полисте тікелей белгіленбесе де, Сақтандырушының қалауы бойынша іске асырылады.
16. ПОЛИСТІҢ ӨЗГЕРІСТЕРІ
16.1. Полис келесі жағдайларда өзгере алады:
1) тәуекел мәртебесінің өзгеруі;
2) КҚ ауысуы;
3) сақтандыру соманың ауысуы;
4) КҚ иесінің ауысуы;
5) Сақтандырылушының (Пайда алушының) ауысуы;
6) Қазақстан Республикасының заңнамасымен көзделген өзге жағдайларда.
16.2. Полиске өзгерістер мен толықтырулар енгізу Пайда алушының жазбаша келісімімен оны бұзу және жаңа полисті жасасу жолымен жүзеге асырылады, бұл ретте Сақтандырушы бұзылатын полистің аяқталмаған қолданылу мерзімі үшін соманы жаңа полистің есебіне есепке алуды жүргізеді.
17. ПОЛИСТІ ТОҚТАТУ ШАРТТАРЫ
17.1. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделген міндеттемелерді тоқтатудың жалпы негіздерінен басқа, Полис мынадай жағдайларда мерзімінен бұрын тоқтатылады:
1) Сақтандырушы Полис бойынша өзінің барлық міндеттемелерін орындаған жағдайда.
2) сақтандыру объектісі болған кезде;
3) сақтандыру жағдайының басталу мүмкіндігі жойылғанда және сақтандыру тәуекелінің болуы сақтандыру жағдайынан өзге мән-жайлар бойынша тоқтатылғанда;
4) Сақтандырушыны мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне енген не уәкілетті мемлекеттік органның Сақтандырушыны ерікті түрде таратуға рұқсат беру туралы шешімі
күшіне енген жағдайларда;
5) тараптардың келісімі бойынша;
6) Полис тараптарының бірінің талабы бойынша.
17.2. Полисті бұзу үшін Сақтанушыдан бұзу туралы өтініш негіз болып табылады. Полисті бұзу Пайда алушының жазбаша келісімімен ғана жүзеге асырылады.
17.3. Полис мерзімінен бұрын тоқтатылған кезде Сақтандырушы Сақтанушыға сақтандыру сыйлықақысының жалпы сомасының 45% - ын (қырық бес) құрайтын іс жүргізуге жұмсалған шығыстарды шегергенде, сондай-ақ Полис бойынша жүргізілген сақтандыру төлемдерін шегергенде Полис қолданысының аяқталмаған кезеңі үшін өзі төлеген сақтандыру сыйлықақысын қайтарады.
17.4. Тараптардың келісімі бойынша Сақтандырушы істі жүргізуге арналған шығыстарды ұстап қалмауға құқылы.
17.5. Егер бұзуға өтініш беру сәтінде Полис бойынша мәлімделген талап-арыз (сақтандыру жағдайының белгілері бар оқиғаның басталуы туралы өтініш) болған жағдайда, онда полисті бұзу осы Ереженің 18.3.т. сәйкес талап-шағымды реттегеннен кейін ғана жүргізіледі.
17.6. Полис Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген негіздер бойынша жарамсыз деп танылады.
17.7. Полисті жарамсыз деп таныған кезде Сақтандырушы Сақтанушыдан алған сақтандыру сыйлықақысын немесе сақтандыру жарналарын қайтаруға, ал Сақтанушы одан алған сақтандыру төлемін Сақтандырушыға қайтаруға міндетті.
Егер полис Сақтанушының заңсыз іс-әрекеттері салдарынан туындаған негіздер бойынша жарамсыз деп танылса, ол туралы Сақтандырушы полисті жасасу кезінде, сондай-ақ оны орындау барысында білмесе және білуге тиіс болмаса, Сақтандырушы Сақтанушыға жұмсалған шығыстарды шегере отырып, полистің аяқталмаған мерзімі үшін сақтандыру сыйлықақысын не сақтандыру жарналарын қайтарады, ал егер полистің сақтандыру төлемі-төленген соманы қайтаруды талап етуге құқылы. Дәл осындай салдар Полиспен және Сақтандырушыға сақтандыру төлемінен бас тартуға негіз беретін Қазақстан Республикасының заңнамасымен айқындалған себептер бойынша полисті жарамсыз деп таныған жағдайда туындайды.
18. ТАРАПТАРДЫҢ ЖАУАПКЕРШІЛІГІ
18.1. Полис бойынша міндеттемелерді орындамаған немесе тиісінше орындамаған тарап, егер тиісінше орындау еңсерілмейтін күштің, яғни төтенше және осы жағдайларда болмай қоймайтын мән-жайлардың салдарынан мүмкін болмағанын дәлелдесе, міндеттемелердің орындалмағаны/тиісінше орындалмағаны үшін мүліктік жауапты болмайды.
18.2. Форс-мажорлық жағдайлар мыналарды қамтиды, бірақ олармен шектелмейді: су тасқыны, өрт, жер сілкінісі және басқа да табиғи апаттар, кез-келген сипаттағы соғыс немесе соғыс қимылдары, блокадалар, мемлекеттік органдардың тыйымдары.
18.3. Форс-мажорлық мән-жайлардың әсерін бастан кешіретін Тарап осындай мән-жайлардың басталғаны туралы екінші Тарапты 3 (үш) жұмыс күні ішінде хабардар етуге міндетті.
18.4. Форс-мажорлық жағдайлардың әрекеті құзыретті органдардың тиісті құжаттарымен расталуы тиіс.
18.5. Осы бөлімде көзделген Тараптардың жауапкершілігі полистің шарттарымен өзгертілуі (толықтырылуы) мүмкін.
19. ДАУЛАРДЫ ШЕШУ ТӘРТІБІ
19.1. Полистен немесе оған байланысты туындайтын кез келген даулар және/немесе келіспеушіліктер келіссөздер арқылы шешіледі.
19.2. Тараптар уағдаластыққа қол жеткізбеген жағдайда даулар және/немесе келіспеушіліктер Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген тәртіппен реттелуге жатады.
19.3. Полисте дауларды шешудің Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де тәртібі көзделуі мүмкін.
20. ҚОСЫМША ШАРТТАР
20.1. Осы Ережеде айтылмағанның бәрі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес реттеледі.
20.2. Тараптардың келісімі бойынша осы Ережеге сәйкес жасалатын полиске, егер олар Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмесе, ерекше шарттар (сақтандыру ескертпелері, анықтамалар, ерекшеліктер және т.б.) енгізілуі мүмкін.
20.3. Полис пен осы сақтандыру ережелері арасында қайшылықтар болған жағдайда полистің ережелері қолданылады.
20.4. Сақтанушы "Дербес деректер және оларды қорғау туралы" Қазақстан Республикасының №94-V Заңына сәйкес өзінің келісімін, сондай-ақ Сақтандырылушының (Пайда алушының) Сақтанушының, Сақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін Сақтандырушы не үшінші тұлға жинауға, өңдеуге, сақтауға және беруге келісімін растайды.:
1) Сақтандырушының "Мемлекеттік кредиттік бюро" акционерлік қоғамынан (бұдан әрі – Бюро) деректер алуына;
2) бюроның Мемлекеттік Деректер қоры иеленушілерінің Сақтанушы (Сақтандырылушы, Пайда алушы) туралы ақпаратты тікелей немесе үшінші тұлғалар арқылы беруіне құқығы бар;
3) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметтер көрсету жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғаның Сақтанушы, Сақтандырылған (Пайда алушы) Бюро және Сақтандырушыға Бюро арқылы қолда бар және болашақта келіп түсетін ақпаратты ұсынуына құқығы бар;
4) дербес деректерді трансшекаралық беруге және дербес деректерді үшінші тұлғаларға беруге;
5) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің 830 бабының 4 тармағына сәйкес Сақтандырушының сақтандыру құпиясын ашуға келесі тұлғаларға: "NOMAD Life "Өмірді сақтандыру компаниясы" АҚ және "Nomad Digital Financial Services" ЖШС, сақтандырушы қызметінің мақсаттарын жалпы іске асыру үшін.
20.5. Дербес деректерді сақтау мерзімін Сақтандырушы дербес деректерді одан әрі сақтау қажеттілігі өткенге дейін айқындайды. Дербес деректерді пайдалану Сақтандырушы не үшінші тұлға Шарттың және / немесе Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын орындау мақсатында, сондай-ақ жалпы Сақтандырушы қызметінің мақсаттарын іске асыру үшін жүзеге асырылады.
20.6. Сақтанушы Сақтандырылушыдан (Пайда алушыдан) Сақтандырушының не үшінші тұлғаның Сақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін жинауына және өңдеуіне, 20.4-т. 1)- 5) т-да санамаланған келісімді қоса алғанда, жазбаша келісімді талап етуге міндетті.
20.7. Сақтанушы 20.4. т-ң 1)- 5) т-да санамаланған келісімді қоса алғанда, Cақтандырушының не үшінші тұлғаның Cақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін жинауына және өңдеуіне Сақтандырылушының (Пайда алушының) келісімінің жоқтығы үшін жауапты болады.