22.04.2022ж. өзгерістерімен

09.06.2022ж. өзгерістерімен

1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

1.1. Осы әуе көлігін сақтандыру Ережелері (бұдан әрі-"Ережелер") Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне және"Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 18 желтоқсандағы №126-II Заңына сәйкес әзірленді.

1.2. "НОМАД Иншуранс"СК"АҚ (бұдан әрі – "Сақтандырушы") Ережелерінің шарттарында заңды (меншік нысанына қарамастан) немесе әрекетке қабілетті жеке тұлғалармен (азаматтығына қарамастан) азаматтық-құқықтық жауапкершілікті ерікті сақтандыру Шартын (бұдан әрі – "Шарт") жасасу жолымен теміржол көлігін ерікті сақтандыруды жүзеге асырады (бұдан әрі – "Сақтанушы").

1.3. Ережелерде келесі ұғымдар пайдаланылады:

1) пайда алушы - шартқа сәйкес сақтандыру төлемін алушы болып табылатын тұлға. Егер Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде немесе шартта өзгеше көзделмесе, Cақтанушы Gайда алушы болып табылады;

2) сақтандырушы - сақтандыруды жүзеге асыратын, яғни сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтанушыға немесе пайдасына шарт жасалған өзге тұлғаға (Пайда алушыға) Шартта белгіленген сома (сақтандыру сомасы) шегінде сақтандыру төлемін жүргізуге міндетті тұлға. Сақтандыру ұйымы ретінде тіркелген және сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясы бар заңды тұлға ғана Сақтандырушы бола алады.

3) сақтанушы - Сақтандырушымен шарт жасасқан тұлға.

4) сақтандыру жағдайы - басталуы шарт сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін оқиға. Сақтандыру жағдайы ретінде қарастырылатын оқиға оның басталу ықтималдығы мен кездейсоқтық белгілеріне ие болуы керек.

5) сақтандыру сомасы - сақтандыру объектісі сақтандырылған және сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтандырушының жауапкершілігінің шекті көлемін білдіретін ақша сомасы.

6) сақтандыру сыйлықақысы - Шартта айқындалған мөлшерде Сақтанушының (Пайда алушының) Сақтандырушыға сақтандыру төлемін жүргізу міндетін қабылдағаны үшін төлейтін ақша сомасы;

7) сақтандыру төлемі — сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтандырушы Сақтанушыға (Пайда алушыға) сақтандыру сомасы шегінде төлейтін ақша сомасы.

8) франшиза - сақтандыру шарттарында көзделген Сақтандырушыны белгілі бір мөлшерден аспайтын залалды өтеуден босату. Франшиза шартты (шегерілмейтін) және шартсыз (шегерілетін) болып табылады және сақтандыру сомасына пайызбен немесе абсолютті мөлшерде белгіленеді. Шартты франшиза кезінде Сақтандырушы франшизаның белгіленген мөлшерінен аспайтын залалды өтеуден босатылады, бірақ егер оның мөлшері осы сомадан көп болса, залалды толық өтеуге тиіс. Шартсыз франшиза кезінде залал барлық жағдайларда белгіленген сома шегеріле отырып өтеледі. Барлық жағдайларда зақымдану және/немесе жоғалту, жойылу белгіленген франшиза шегеріле отырып өтеледі;

9) әуе көлігі / әуе кемесі - жер (су) бетінен шағылысқан ауамен әрекеттесуден өзгеше ауамен өзара әрекеттесуі есебінен атмосферада сақталатын ұшу аппараты. Әуе көлігі/кеме ұғымына оның корпусы, қозғалтқыштары, шассиі, электр және гидравликалық жүйелері және ұшуды қамтамасыз етумен байланысты және тиісті түрде ресімделген тиісті құжаттары бар бортқа орнатылған өзге де арнайы жабдық кіреді;

10) авиациялық инцидент - әуе кемесі ұшуды орындау мақсатында пайдаланылған кезде осы кеменің, оның экипажының, басқа авиация персоналының қалыпты жұмыс істеуінің бұзылуына байланысты немесе сыртқы жағдайлардың әсеріне байланысты туындаған, бірақ авиациялық оқиғаға әкеп соқпаған оқиға;

11) авиациялық оқиға - әуе кемесін ұшуды орындау мақсатында пайдалану кезінде осы кеменің, оның экипажының, басқа да авиация персоналының қалыпты жұмыс істеуінің бұзылуына байланысты немесе сыртқы жағдайлардың әсеріне байланысты туындаған және адамдардың қаза табуына, әуе кемесінің елеулі зақымдануына, қирауына немесе жоғалуына әкеп соққан оқиға;

12) әуе кемесінің ұшуы - ұшып көтерілу кезіндегі екпін алудың (тік ұшып көтерілу кезінде жер немесе су бетінен ажыраудың) басынан бастап жүріп өту аяқталғанға (ұшу-қону жолағын тоқтаусыз босату) немесе тік қону кезінде жер (су) бетіне тигенге дейін жер (су) беті бойынша және әуе кеңістігінде әуе кемесінің ұшуы;

13) экипаж мүшелері – ұшу құрамының және қызмет көрсетуші персоналдың адамдары. Экипаж құрамы әуе кемесінің үлгісі мен мақсатына, сондай-ақ ұшуды орындау кезінде оны пайдалану мақсаттары мен шарттарына байланысты айқындалады және оны әзірлеуші мен тапсырыс беруші айқындайды. Ұшу құрамы адамдарының ішінен экипаждың ең аз құрамы осы үлгідегі әуе кемесін ұшуға пайдалану жөніндегі басшылықта көрсетіледі. Ұшу экипажының мүшелеріне ұшу құрамының қолданыстағы куәліктері, сондай-ақ осы үлгідегі әуе кемесін және оның жабдығын басқару үшін қажетті даярлығы мен тәжірибесі бар адамдар: ұшқыштар, штурмандар, бортинженерлер, бортмеханиктер және бортрадистер жатады. Қызмет көрсететін персоналға ұшу кезінде әуе кемесін және оның жабдығын басқаруға байланысты міндеттерді орындамайтын экипаж мүшелері: бортсеріктер, бортоператорлар және әуе кемесінің мақсатына және ұшу мақсатына байланысты басқа да мамандар жатады;

14) сақтандырылушы - мүліктік мүдделері оның зақымдануы немесе жоғалуы (жойылуы)салдарынан Сақтандырылушы мүлікті иеленумен, пайдаланумен, оған билік етумен байланысты тұлға;

15) суброгация — өтелген залал шегінде Сақтанушыға келтірілген залал үшін жауапты тұлғадан өтемақыны талап ету құқығы, сақтандыру өтемақысын төлеген Сақтандырушыға өту.

2. САҚТАНДЫРУ ОБЪЕКТІСІ

2.1. Сақтандыру объектісі шарттың қолданылу кезеңінде оның зақымдануы, жойылуы немесе жоғалуы салдарынан әуе көлігін иеленумен, пайдаланумен, билік етумен байланысты Сақтанушының Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін мүліктік мүдделері болып табылады.

3.САҚТАНДЫРУ ЖАҒДАЙЫ

3.1. Сақтандыру жағдайы осы Ережеде айтылған және шартта көзделген оқиғалар нәтижесінде әуе көлігінің зақымдануы, жойылуы немесе жоғалуы болып табылады, атап айтқанда:

1) ұшып шығу әуежайында ұшуды орындау үшін қозғалтқыш іске қосылған кезден бастап межелі әуежайда (транзиттік әуежайда) қозғалтқыш сөндірілген кезге дейін болған авиациялық оқиға немесе инцидент;

2) әуе кемесінің тұрағы кезінде болған дүлей зілзал;

3) әуе кемесі тоқтап тұрған кезде, атап айтқанда, бөтеннің мүлкін қасақана немесе абайсызда ұрлау, қарақшылық, тонау, жою немесе бүлдіру нәтижесінде үшінші тұлғалардың құқыққа қарсы іс-әрекеттері.

3.2. Осы Қағидада әуе кемесінің зақымдануы деп авариялық қалпына келтіру жөндеуін жүргізуді талап еткен Шартта көзделген оқиғалар нәтижесінде конструкция тұтастығының бұзылуы немесе тораптардың (агрегаттардың) бұзылуы түсініледі.

3.3. Осы Қағидада әуе кемесінің жойылуы (толық жойылуы) деп келесі жағдайларда әуе кемесінің жойылуы түсініледі:

1) оның ешқандай агрегаттарын бұдан әрі олардың тікелей мақсаты бойынша пайдалануға болмайды, не

2) әуе көлігіне қатысты әуе кемесін қалпына келтірудің техникалық мүмкін еместігі немесе экономикалық орынсыздығы (оны авариялық жөндеуге арналған шығыстар сақтандыру жағдайы басталған күнгі оның құнының 100% - ынан астамын құраған кезде), сондай-ақ әуе көлігін тікелей мақсаты бойынша пайдаланудың мүмкін еместігі белгіленген жағдайларда әуе кемесін қалпына келтіруге тыйым салынады.

3.4. Осы Қағидаларда әуе кемесінің жоғалуы деп келесі түсініледі:

1) әуе кемесі шарттың қолданылу кезеңінде жүзеге асырылған жоспарлы ұшып шыққаннан кейін межелі пунктке келмеген және оны іздестіру жөніндегі іс-шаралар 60 тәулік ішінде нәтиже бермеген немесе оны іздестіру осы мерзімнен бұрын ресми түрде тоқтатылған кезде оны жоғалту;

2) осы кемені эвакуациялау үшін қиын және жарамсыз жерге мәжбүрлі қонудан туындаған әуе кемесінің жоғалуы;

3) әуе кемесін ұрлау, тонау нәтижесінде болған әуе кемесін жоғалту.

3.5. Сақтандыру жағдайы ретінде қаралатын оқиға төменде санамаланған барлық белгілерге ие болуы тиіс:

- оқиғаның басталу ықтималдығы мен кездейсоқтығы;

- оқиғаның басталуының нақты уақытына немесе орнына, сондай-ақ оқиғаның басталуы нәтижесіндегі залалдар мөлшеріне қатысты болжанбайтындығында;

- оқиға шарттың қолданылу шегінде сөзсіз және объективті түрде болуға тиіс деген қауіптің болмауы, ол туралы Тараптар немесе, ең болмағанда, Сақтанушы көрінеу білген немесе алдын ала хабардар болған;

- оқиғаның басталуы Сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының)мүліктік мүддесі үшін теріс, тиімсіз экономикалық салдарларға ие;

- оқиғаның басталуы Сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) ерік білдіруімен және (немесе) пиғылымен байланысты емес және пайда алу және (немесе) ұтыс алу (алыпсатарлық тәуекел) мақсатын көздемейді.

3.6. Сақтандырушы сақтандырылған мүліктің жойылуы, бүлінуі немесе жоғалуы салдарынан Cақтанушыға келтірілген залалды және сақтандыру салдарынан орын алған шығыстарды өтемейді:

1) Сақтанушымен бірлескен қаржы-шаруашылық қызметті жүргізетін адамдардың қасақана іс-әрекеттері;

2) Сақтанушы қызметкерлерінің қасақана іс-әрекеттері;

3) сақтандыру орнына немесе орнына тасымалдау кезінде тонау (қарақшылық).

3.7. Сақтандыру жағдайының басталуын, сондай-ақ оларға келтірілген зиянның мөлшерін дәлелдеу Сақтанушыға (Сақтандырылушыға) және Пайда алушыға жүктеледі.

3.8. Сақтандырушы Сақтанушының (Сақтандырылушының) ықтимал шығындарды азайту үшін ақылға қонымды және оған қолжетімді шараларды қасақана қабылдамауы салдарынан туындаған шығындар бөлігінде сақтандыру төлемін жүзеге асырудан босатылады.

3.9. Шартта сақтандыру жағдайларының өзге тізбесі көзделуі мүмкін.

4.САҚТАНДЫРУ СОМАСЫН АНЫҚТАУ ТӘРТІБІ. ФРАНШИЗА

4.1. Сақтандыру сомасының мөлшері шарт жасалған кездегі әуе көлігінің нақты (нарықтық) құнымен айқындалады.

4.2. Нақты құн (сақтандыру құны) шарт жасалған күні қолданыста болған бағалар негізге алына отырып есептеледі және сақтандыру құнының мынадай анықтамалары қолданылады:

1) жаңа (қалпына келтіру) құны - құрастыру, жоспарлау және дайындау жөніндегі шығыстарды қоса алғанда, жаңа көліктің құны немесе нақ сондай түрдегі және сападағы мүлікті сатып алуға не дайындауға талап етілетін сома;

2) нақты құн - негізінен оның амортизациялық есептелуінің (тозуының)дәрежесіне сәйкес келетін құнды шегергендегі көліктің жаңа құны;

3) нарықтық құн (өткізу құны) - Сақтанушы көлікті, егер оны көп пайдалану мүмкін болмаса, сата алатын баға;

4) кепілдік, лизингтік, қалдық құны – қарыз, лизинг шарты бойынша көрсетілген не бухгалтерлік құжаттарда көрсетілген сома.

4.3. Сақтандырушы мен Сақтанушы арасындағы келісім бойынша әуе көлігінің нақты құны, егер оны өзге тәсілмен анықтау қиын болса және/немесе сақтандырылған әуе көлігі туралы ақпараттың бұрмалануына әкеп соғуы мүмкін болса, тәуелсіз сараптамалық бағалау негізінде айқындалуы мүмкін. Бұл ретте тәуелсіз сараптамалық бағалау жүргізу жөніндегі шығыстарды Сақтанушы көтереді.

Сақтандырушы оны Сақтанушы әдейі адастырғанын дәлелдеген жағдайларды қоспағанда, Тараптар шартта айқындалған мүліктің құнына дау айта алмайды.

4.4. Шартта франшиза көзделуі мүмкін, яғни Сақтандырушы өтемейтін сақтандыру жағдайының нәтижесінде Сақтанушыға келтірілген зиянның бір бөлігі.

4.5. Франшизаның түрі мен мөлшері Cақтанушы мен Cақтандырушы арасындағы келісім бойынша белгіленеді және Шартта көрсетіледі.

4.6. Шарт шартсыз немесе шартты франшизамен жасалады (Франшиза – Сақтандырушыны белгілі бір мөлшерден аспайтын шығындарды өтеуден босатуды көздейтін және сақтандыру сомасына пайызбен немесе мүлдем мөлшерде белгіленетін шарт талабы), оның түрі мен мөлшері тараптардың келісімі бойынша айқындалады.

4.7. Шартты франшиза кезінде Сақтандырушы франшизаның белгіленген сомасынан аспайтын залал үшін жауапкершіліктен босатылады және егер оның сомасы франшизадан көп болса, залалды толық өтеуге тиіс. Шартсыз франшиза кезінде егер залал франшизаның белгіленген мөлшерінен аспаса, онда төлем жүргізілмейді, асып кеткен жағдайда залал белгіленген франшиза шегеріле отырып өтеледі.

4.8. Шегерім бір сақтандыру жағдайы үшін немесе әрбір сақтандырылған тәуекел үшін белгіленуі мүмкін. Егер бірнеше сақтандыру жағдайлары немесе тәуекелдері орын алған болса, франшиза сомасы олардың әрқайсысы бойынша залал сомасын есептеу кезінде ескеріледі.

4.9. Шегерім сақтандыру сомасына пайызбен немесе абсолютті мөлшерде белгіленеді.

5.САҚТАНДЫРУ СЫЙЛЫҚАҚЫНЫ АЙҚЫНДАУ ТӘРТІБІ

5.1. Сақтандыру сыйлықақысының мөлшері әуе көлігінің сипаттамаларына, оны пайдалану шарттары мен ерекшеліктеріне, таңдалған тәуекелдер тізбесіне, сақтандыру мерзіміне, сондай-ақ сақтандыру жағдайының басталу ықтималдығына және ықтимал залалдың шамасына әсер ететін өзге де факторларға байланысты болады және Сақтандырушының тарифтік саясатына сәйкес есептеледі.

5.2. Егер шартта өзгеше айтылмаса, сақтандыру сыйлықақысын төлеу Сақтандырушыдан сақтандыру туралы жазбаша растама мен сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру жарнасын) төлеуге тиісті шотты алғаннан кейін 3 (үш) жұмыс күні ішінде біржолғы төлеммен жүргізіледі.

Сақтанушы қосымша сақтандыру сыйлықақысын, егер шартта өзгеше көзделмесе, Сақтандырушының тиісті шотында көрсетілген мерзімдерде, бірақ осы шотты алғаннан кейін күнтізбелік 15 (он бес) күннен кешіктірмей төлейді. Сақтандыру сыйлықақысын төлеу сақтандыру шартының талаптарына сәйкес біржолғы төлеммен немесе бөліп-бөліп төлеу арқылы жүргізіледі.

5.3. Егер сақтандыру сыйлықақысы немесе бірінші сақтандыру жарнасы мерзімінде төленбесе, онда Сақтандырушы сақтандыру сыйлықақысы төленбеген күннен бастап Шартты мерзімінен бұрын бұзуға құқылы. Егер сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру сыйлықақысы (бірінші сақтандыру жарнасы) әлі төленбесе, Сақтандырушы шарт бойынша өз міндеттемелерін орындаудан босатылады және көрсетілген кезеңде болған сақтандыру жағдайлары бойынша жауапты болмайды. Бұл ретте Сақтандырушыны Сақтанушыға жазбаша хабардар ету талап етілмейді.

5.4. Егер сақтандыру жағдайы енгізілуі мерзімі өткен белгілі бір сақтандыру жарнасын (сақтандыру сыйлықақысын) төлегенге дейін басталса, Сақтандырушы сақтандыру төлемінің мөлшерін айқындау кезінде төленбеген сақтандыру жарнасының (сақтандыру сыйлықақысының) сомасын есепке алуға құқылы.

5.5. Егер кейінгі сақтандыру жарнасы уақтылы төленбесе, онда Сақтандырушының Сақтанушыға осы мерзім өткеннен кейін болатын құқықтық салдарларды көрсете отырып, кемінде күнтізбелік 15 (он бес) күнді құрайтын белгілі бір сақтандыру жарнасын төлеу мерзімін тағайындауға не шартты біржақты тәртіппен мерзімінен бұрын бұзуға құқығы бар.

5.6. Сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру жарнасын) төлеу мерзімі өтіп кеткен кезде Сақтандырушының Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 353-бабына сәйкес залалдарды өтеуді, сондай-ақ мерзімін өткізіп алғаны үшін өсімпұлды төлеуді талап етуге құқығы бар.

5.7. Сақтандыру сыйлықақысын бөліп төлеуге енгізген кезде, белгіленген мерзімде төленбеген кезекті сақтандыру жарналары 5.5-тармаққа сәйкес мерзімі ұзартылған болып есептеледі. Ережесін. Егер сақтанушы кезекті жарнаны төлеу мерзімін өткізіп алса, сақтандырушы 5.5.т. сәйкес сақтандыру жарнасын төлеу мерзімін кейінге қалдырған. сақтандыру жағдайы орын алды, сақтандыру сыйлықақысының төленбеген бөлігі дереу енгізілуге тиіс немесе мерзімі өткен сақтандыру сыйлықақысының сомасы пайда алушыға тиесілі сақтандыру төлемінің мөлшерінен шегерілетін болады, мерзімі өткен сақтандыру сыйлықақысының сомасы үшін есептеледі.

5.8. Сақтанушының сақтандыру сыйлықақысын төлемеуіне байланысты Сақтандырушының шартты бұзуы соңғысын сақтандыру қорғауы қолданылған және сақтандырушы сақтанушының алдындағы өз міндеттемелері бойынша жауап беруге тиіс болған кезең үшін сақтандыру сыйлықақысын төлеу міндетінен босатпайды.

5.9. Егер шартта өзгеше көзделмесе, оны бір жылдан аз мерзімге жасасқан кезде сақтандыру сыйлықақысы жылдық сыйлықақыдан (бұл ретте толық емес ай толық болып есептеледі) мынадай мөлшерде белгіленеді:

Мерзімі	1 айға дейін	2 айға дейін	3 айға дейін	4 айға дейін	5 айға дейін	6 айға дейін	7 айға дейін	8 айға дейін	9 айға дейін	10 айға дейін	11 ай.
%	20%	30%	40%	50%	60%	70%	75%	80%	85%	90%	95%

5.10. Бір жылдан астам мерзімге сақтандыру кезінде шарт бойынша жалпы сақтандыру сыйлықақысы әрбір жылға сақтандыру сыйлықақыларының сомасы ретінде белгіленеді.

5.11. Шартта жалпы сақтандыру сыйлықақысы белгіленуі мүмкін. Сондай-ақ шартта сақтандыру сомасы мен сақтандыру тарифін негізге ала отырып, әрбір объект бойынша және/немесе әрбір сақтандыру тәуекелі бойынша сақтандыру сыйлықақысы белгіленуі мүмкін.

5.12. Сақтандырушы төленетін сақтандыру сыйлықақысының мөлшерін анықтаған кезде тәуекел факторларына байланысты анықталатын негізгі сақтандыру тарифтеріне жоғарылату және төмендету коэффициенттерін қолдануға құқылы: сақтандырылған көліктің немесе сақтандырылған көліктегі мүліктің өрт сөндіру құралдарымен жабдықталуы, жақын маңдағы өрт сөндіру бекетінен, апаттық және жөндеу қызметтерінен және т.б. сақтандыру объектісінің сипаттамалары.

5.13. Сақтандыру сыйлықақыларын төлеу Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – теңгемен жүзеге асырылады.

6. ШАРТТЫ ЖАСАСУ ТӘРТІБІ

6.1. Шарт Сақтандырушы белгілеген нысан бойынша толтырылған Сақтанушының жазбаша өтініші негізінде жасалады. Сақтанушы сақтандырылатын әуе көлігіне қатысты тәуекел дәрежесін айқындау мақсатында өзіне Сақтандырушы қойған барлық сұрақтарға жауап беруге міндетті. Сақтанушының өтініші Шарттың ажырамас бөлігі болып табылады. Сақтанушы өтініште жалған мәліметтер көрсеткен жағдайда, Сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтанушыға сақтандыру төлемінен бас тартуға құқылы. Көрсетілген өтінішті толтыру кезінде Сақтанушы сақтандыру тәуекелін бағалау үшін өзіне белгілі, елеулі маңызы бар барлық мән-жайлар туралы Сақтандырушыға хабарлауға міндетті.

6.2. Сақтанушы Сақтандырушыға келесі құжаттарды ұсынуы қажет:

1) әуе кемесін мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің көшірмесі;

2) пайдаланушы сертификатының көшірмесі;

3) әуе кемесіне меншік құқығын растайтын құжаттардың көшірмелері (әуе кемесін сатып алу-сату шарты, тендер өткізу туралы хаттама және т. б.);

4) әуе кемесін мүліктік жалдауды, лизингті, сенімгерлік басқаруды, сондай-ақ өзге де пайдалануды растайтын құжаттардың көшірмелері қоса беріледі;

5) әуе кемесіне меншік, мүліктік жалдау, лизинг, сенімгерлік басқару, сондай-ақ әуе кемесін өзге де пайдалануға құқығын растайтын құжаттарға қабылдау-тапсыру актісінің көшірмелері;

6) әуе кемесін меншікке сатып алуға, мүліктік жалдауға, лизингке, сенімгерлік басқаруға, сондай-ақ

өзге де пайдалануға Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі Азаматтық

авиация комитетінің рұқсаты (азаматтық авиация ұйымдары, Қазақстан Республикасының

резиденттері үшін);

7) әуе кемесінің техникалық жай-күйін тексеру және жарамдылығын айқындау актісі;

8) ұшуға жарамдылық сертификаты (әуе кемесін ұшуда пайдалану кезінде);

9) әуе кемесінің үлгі сертификаты (аса жеңіл авиация әуе кемесі үшін данасының сертификаты

немесе үлгі сертификаты);

10) ұшуға жарамдылық сертификаты;

11) борт журналдары (ұшақтың/тікұшақтың бортжурналы, ұшақтың/тікұшақтың санитариялық Борт

журналы);

12) борттық радиостанцияларға лицензиясы;

13) ұшуды пайдалану жөніндегі басшылық;

14) пайдаланушының ұшуды жүргізу жөніндегі басшылығы;

15) ұшуды орындау үшін қажетті ретінде Қазақстан Республикасы заңнамасының және

Халықаралық Азаматтық авиация ұйымының талаптарында көзделген аэронавигациялық және

басқа да құжаттар.

6.3. Шарт жасасу кезіндегі сақтандыру шарттарындағы өзгергерістер туралы Сақтанушы әуе көлігін қарап тексеру үшін ұсынуға міндетті. Шарт жасасу кезінде зақымданған әуе көлігінің бөлшектері (тораптар, агрегаттар) үшін Сақтандырушы жауапты болмайды.

6.4. Шартты жасасу үшін Сақтандырушы сақтандыру тәуекелінің дәрежесін сипаттайтын қосымша құжаттарды талап етуі мүмкін.

6.5. Сақтандыру шарты мынадай жолдармен жасалады:

1) Тараптардың сақтандыру шартын жасауы арқылы;

2) Сақтанушы Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген сақтандырудың

үлгілік талаптары арқылы не Сақтандырушы біржақты тәртіппен (қосылу шарты) әзірлеген

сақтандыру қағидалары арқылы және Сақтандырушының Сақтанушыға сақтандыру полисін

ресімдеу арқылы;

6.6. Шарт жасасу кезінде Сақтанушы Сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталу ықтималдығын және оның басталуынан (сақтандыру тәуекелінен) болатын ықтимал шығындардың мөлшерін айқындау үшін елеулі мәні бар, Сақтанушыға белгілі мән-жайларды, егер бұл мән-жайлар Сақтандырушыға белгілі болмаса және белгілі болуға тиіс болмаса, хабарлауға міндетті.

Осы Қағидаларда немесе шарт жасасу кезеңінде Сақтанушыға жіберілген Сақтандырушының жазбаша сұрау салуында айқын айтылған мән-жайлар елеулі деп танылады.

Сақтанушының Cақтандырушының жазбаша сұрау салуында көрсетілген сұрақтарға елеулі мән-жайларға қатысты жауаптары болмаған кезде сақтандыру шарты жасалмайды.

6.7. Сақтанушы өз қолымен өзінің келісімін растайды және компанияның "Дербес деректер және оларды қорғау туралы"Қазақстан Республикасының №94-V Заңына сәйкес өзінің дербес деректерін жинауды, өңдеуді жүзеге асыруына рұқсат береді.

Қажет болған жағдайда Сақтанушы қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл бойынша ҚР заңнамасының талаптарын сақтау мақсатында Сақтандырушы сұратқан барлық қажетті құжаттарды ұсынуға міндеттенеді.

Сауалнамаға қол қоя отырып, Сақтанушы ол жүзеге асыратын операция қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастырумен (жылыстатумен) және террористік қызметті қаржыландырумен байланысты емес екенін растайды.

6.8. Шарттың мазмұнына осы Қағидаларда қамтылған шарттардан өзгеше талаптарды енгізу қажеттілігі туындаған жағдайда, бұл шартта немесе оған қосымшаларда көрсетіледі.

6.9. Тараптардың келісімі бойынша шартқа өзге де талаптар енгізілуі мүмкін.

7.ШАРТТЫҢ ӘРЕКЕТ ЕТУ МЕРЗІМІ ЖӘНЕ ОРНЫ. ШАРТТЫҢ ҰЗАРТЫЛУЫ

7.1. Егер Шартта өзгеше көзделмесе, Шарт 12 ай мерзімге жасалады және сақтандыру сыйлықақысы төленген күннен кейінгі күннен бастап күшіне енеді. Сақтандырушының банктік шотына ақша түскен күн сақтандыру сыйлықақысын төлеу күні болып есептеледі.

7.2. Егер Шартта өзгеше көзделмесе, сақтандыру қорғанысының қолданылу кезеңі Шарттың қолданылу мерзімімен сәйкес келеді.

7.3. Егер Шартта өзгеше ескертілмесе, ол Шарт аяқталған күн ретінде Шартта көрсетілген күннің 24 сағат 00 минутында не Сақтандырушы шартта белгіленген жалпы сақтандыру сомасы мөлшерінде сақтандыру төлемін (сақтандыру төлемдерін) жүзеге асырған кезде өз қолданысын тоқтатады.

Шартта Сақтандырушы бірінші басталған сақтандыру жағдайы бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырған кезден бастап оның қолданылуын тоқтататыны көзделуі мүмкін.

7.4. Егер Шартта өзгеше ескертілмесе, тараптардың келісімі бойынша Шарт тоқтатылатын және сақтандыру сыйлықақысы төленетін күнге дейін күнтізбелік 30 (отыз) күн бұрын Тараптардың біріне бұл туралы хабарлаған жағдайда шарт келесі мерзімге ұзартылуы мүмкін.

7.5. Сақтандырушы алдын ала сақтандыру қорғанысын берген жағдайда, Сақтанушы Сақтандырушы көрсеткен мерзімде сақтандыру сыйлықақысын төлеген жағдайда, сақтандыру шарты осындай қорғауды ұсыну туралы оның жазбаша растамасында көрсетілген күннен бастап күшіне енеді.

7.6. Сақтандырушы Сақтанушыға шарттың қолданылуы басталғанға дейін орын алған және сақтандыруға өтініш берген кезде Сақтанушы білген немесе білуге тиіс болған сақтандыру жағдайының нәтижесінде келтірілген залалды өтемейді.

7.7. Егер Шартта өзгеше айтылмаса, Қазақстан Республикасы сақтандырудың аумағы болып табылады.

8. ТАРАПТАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

8.1. Сақтандырушы құқылы:

1) Сақтанушы ұсынған ақпарат пен құжаттарды, сондай-ақ Сақтанушының Шарттың талаптары мен ережелерін орындауын тексеруге;

2) сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына әкеп соғатын мән-жайлар туралы хабарлама алғаннан кейін Шарттың талаптарын өзгертуді немесе ұлғайған тәуекелге барабар қосымша сақтандыру сыйлықақысын төлеуді талап етуге;

3) Сақтанушы өзіне белгілі болған, Шарт жасасу кезінде Сақтандырушыға хабарланған мән-жайлардағы елеулі өзгерістер туралы Сақтандырушыға хабарлау міндетін орындамаған кезде, егер бұл өзгерістер сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына елеулі әсер етуі мүмкін болса не Сақтанушы шарт талаптарының өзгеруіне немесе тәуекел дәрежесінің ұлғаюына мөлшерлес сақтандыру сыйлықақысының қосымша төленуіне қарсы болса, Шартты бұзуды талап етуге;

4) сақтандыру жағдайының белгілері бар оқиғаның себептері мен мән-жайларын дербес анықтауға, оның ішінде тиісті мемлекеттік органдар мен ұйымдардан олардың құзыретін негізге ала отырып, сақтандыру жағдайының басталу фактісін және келтірілген залалдың мөлшерін растайтын құжаттарды сұратуға;

5) Сақтанушыдан сақтандыру жағдайының фактісін, оның басталу мән-жайларын анықтау үшін қажетті ақпаратты талап етуге;

6) Шартта көзделген негіздер бойынша сақтандыру төлемін толық немесе ішінара жүзеге асырудан бас тартуға;

7) осы Қағидаларға, Шартқа және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де әрекеттерді жасауға.

8.2. Сақтандырушының міндеттері:

1) Сақтанушыны сақтандыру ережелерімен таныстыруға және оның талабы бойынша оның көшірмесін ұсынуға (жіберуге);

2) сақтандыру құпиясын қамтамасыз етуге;

3) Пайда алушыға сақтандыру төлемін жүзеге асыруға немесе Сақтанушыға және Пайда алушыға шарттың талаптарына сәйкес сақтандыру төлемін жүзеге асырудан жазбаша дәлелді бас тартуды жіберуге;

4) Сақтанушыға (Пайда алушыға) сақтандыру жағдайы кезіндегі залалдарды азайту үшін жұмсаған шығыстарын өтеуге;

5) Сақтанушы (Сақтандырылушы) немесе Жәбірленуші (Пайда алушы) не олардың өкілі осы Қағидалардың 9-бөлімінде көзделген құжаттарды ұсынбаған жағдайда, оны жетіспейтін және (немесе) дұрыс ресімделмеген құжаттар туралы сақтандыру шартында белгіленген мерзімде хабардар етуге, Сақтанушыға (Сақтандырылушыға) сақтандыру шарты кезінде шығындарды азайту үшін жұмсаған ақылға қонымды және орынды шығыстарын өтеуге;

6) Сақтанушы Шартты жоғалтқан жағдайда - оның телнұсқасын ресімдеуге;

7) осы Қағидаларда, Шартта және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген басқа да әрекеттерді жасауға.

8.3. Сақтанушы құқылы:

1) Сақтандырушыдан әуе көлігін сақтандыру талаптарын, Шарт бойынша өзінің құқықтары мен міндеттерін түсіндіруді талап етуге;

2) сақтандыру жағдайы басталғанға дейін Шартта аталған Пайда алушыны бұл туралы

Сақтандырушыны жазбаша хабардар ете отырып, басқа адаммен ауыстыруға құқылы. Пайда алушыны оның Сақтанушымен келісімінен туындайтын шарт бойынша белгілі бір міндеттерді орындағаннан немесе Сақтандырушыға сақтандыру төлемін жүзеге асыру жөнінде талап қойғаннан кейін басқа тұлға алмастыра алмайды;

3) Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан немесе оның мөлшерін азайтудан бас тартуына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен дау айтуға;

4) осы Қағидаларға, Шартқа және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге

де әрекеттерді жасауға.

8.4. Сақтанушының міндеттері:

1) Шартта белгіленген мөлшерде, тәртіппен және мерзімде сақтандыру сыйлықақысын төлеуге;

2) Шартты жасау кезінде және оның қолданылу кезеңінде осы сақтандыру объектісіне қатысты

ұқсас тәуекелдер бойынша барлық қолданыстағы/жасалатын сақтандыру шарттары туралы

Сақтандырушыға хабарлауға;

3) Сақтандырушыны сақтандыру тәуекелінің жай-күйі туралы хабардар етуге;

4) Шарт жасасу кезінде Сақтандырушыға хабарланған мән-жайлардағы өзіне белгілі болған елеулі

өзгерістер туралы, егер бұл өзгерістер сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына елеулі түрде әсер етуі

мүмкін болса, дереу, бірақ 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей Сақтандырушыға хабарлауға;

5) әуекел дәрежесі ұлғайған кезде Сақтанушы Шарттың өзгеруі және/немесе сақтандыру

сыйлықақысына қосымша ақы төлеу туралы хабарламаны алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс

күні ішінде шартқа өзгерістер енгізуге және/немесе қосымша сақтандыру сыйлықақысын

төлеуге;

6) сақтандыру жағдайының басталғаны туралы Сақтандырушыны немесе оның өкілін дереу

хабардар етуге міндетті. Егер Сақтанушы Сақтандырылушы болып табылмаған жағдайда,

мұндай міндет Сақтандырылушыға жүктеледі;

7) осы Қағидаларда, Шартта және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де

әрекеттерді жасауға.

8.5. Сақтандыру жағдайының басталу барысындағы Сақтанушының міндеттері:

Сақтанушы / әуе кемесі экипажының мүшелері сақтандыру жағдайының басталғаны туралы өзіне белгілі болғаннан кейін (сақтандыру жағдайының басталуына әкеп соғуы мүмкін оқиға) міндетті:

1) ықтимал залалдарды болғызбау немесе азайту үшін қалыптасқан мән-жайларда ақылға қонымды және қолжетімді шараларды, оның ішінде әуе көлігін құтқару және сақтау шараларын қабылдауға;

2) өз құзыретіне қарай тиісті органдар мен ұйымдарға (ішкі істер органдарының бөлімшелері, өртке қарсы қызмет органдары, авариялық қызметтер, төтенше жағдайлар жөніндегі агенттік) оқиғаның басталғаны туралы дереу хабарлауға; уәкілетті мемлекеттік және өзге де құзыретті органдардың оқиғаның құжаттамалық ресімделуін қамтамасыз етуге;

3) дереу, бірақ кез келген жағдайда 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей, сақтандыру жағдайы

туралы Сақтандырушыға жазбаша нысанда хабарлауға;

4) зардап шеккен әуе көлігін (егер бұл қауіпсіздік мүдделеріне қайшы келмесе немесе залалдың ұлғаюына әкелмесе) оны Сақтандырушының өкілі зақымданған/жойылған сәтте болған күйінде қарап тексергенге дейін сақтауға;

5) Сақтандырушының өкіліне бүлінген әуе көлігін кедергісіз қарап-тексеру, әуе көлігінің

шығындарын азайту және құтқару жөніндегі іс-шараларға қатысу мүмкіндігін қамтамасыз етуге;

6) Сақтандырушының өкіліне сақтандыру жағдайының басталу себептері мен мән-жайларын анықтауға жәрдемдесуге, оның ішінде Cақтандырушыға сақтандыру жағдайының себептері, барысы мен салдары, келтірілген зиянның сипаты мен мөлшері туралы айтуға мүмкіндік беретін оған қолжетімді барлық ақпарат пен құжаттаманы беруге, оның ішінде Cақтандырушы өкілінің авиациялық оқиғаларды тексеру жөніндегі комиссияның отырыстарына қатысуын қамтамасыз етуге;

7) зардап шегуші болып табылмайтын үшінші тұлғалардан сақтандыру жағдайының нәтижесінде келтірілген залалдардың қандай да бір өтемін (өтемақысын) алғаны туралы Cақтандырушыны дереу жазбаша хабардар етуге;

8) егер Сақтандырушы сақтандыру жағдайының басталуына байланысты Сақтандырушының да, Сақтанушының да мүдделерін қорғау үшін өз өкілін тағайындауды қажет деп тапқан жағдайда – Сақтандырушы көрсеткен тұлғаларға сенімхат немесе осындай мүдделерді қорғау үшін өзге де қажетті құжаттарды беруге міндетті. Сақтандырушы сақтандыру жағдайының басталуына байланысты Сақтанушының мүдделерін сотта білдіруге немесе өзге түрде Сақтанушыны құқықтық қорғауды жүзеге асыруға құқылы, бірақ міндетті емес;

9) сақтандыру жағдайының басталуын, сондай-ақ оларға келтірілген залалдарды дәлелдеу ауыртпалығын көтеруге, оның ішінде сараптама жүргізуге ақы төлеуге, сарапшылардың оқиға орнына шығуына, мамандарды тартуға және консультация беруге, қажетті құжаттарды жинауға және т. б.;

10) Сақтандырушыға барлық құжаттар мен дәлелдемелерді беруге және оған келтірілген залал үшін жауапты тұлғаға Сақтандырушының өзіне ауысқан регрестік талап ету құқығын жүзеге асыруы үшін қажетті барлық мәліметтерді хабарлауға;

11) осы Қағидаларда, Шартта және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де әрекеттерді орындауға.

8.6. Егер Cақтанушы осы Ережелердің 8.5-тармағындаа көрсетілген міндеттемелерді орындамаса. Сақтандырушының оған залалды өтеуден бас тартуға құқығы бар. Егер жоғалған (ұрланған) мүлік туралы құзыретті органдарға мәлімделмеген немесе уақтылы мәлімделмеген болса, онда Сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асыру жөніндегі міндеттен осы мүлікке қатысты бөлігінде ғана босатылады.

8.7. Егер Сақтанушы Сақтандырылушы болып табылмаса, мүмкін пайда болатын шығындарды болдырмау немесе азайту үшін Сақтандырушыны сақтандыру жағдайының басталуы туралы хабардар етіп, ақылға қонымды және қалыптасқан жағдайларда қолжетімді шараларды қабылдау міндеті, сондай-ақ сақтандырылған мүлікті қорғап, сақтау шаралары Сақтандырылушы және Пайда алушыға жүктеледі, оны Сақтанушы немесе Сақтандырылушы істегені Пайда алушыға қатысты мән берілмейді.

8.8. Сақтандырушыны сақтандыру жағдайының басталғаны туралы белгіленген мерзімде хабардар етпеу оған сақтандыру төлемінен бас тарту құқығын береді.

8.9. Пайда алушы құқылы:

1) Сақтандырушыдан Шарт бойынша сақтандыру талаптарын, өзінің құқықтары мен міндеттерін

түсіндіруді талап етуге;

2) Шартты жасау кезінде және оның қолданылу кезеңінде осы сақтандыру объектісіне қатысты ұқсас

тәуекелдер бойынша барлық қолданыстағы/жасалатын сақтандыру шарттары туралы Сақтандырушыға хабарлауға;

3) Сақтандырушыға сақтандыру төлемі туралы талап қоюға;

4) Шартта көзделген тәртіппен және талаптарда сақтандыру төлемін алуға;

5) Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан немесе оның мөлшерін азайтудан бас

тартуына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен дау айтуға;

6) осы Қағидаларға, Шартқа және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де

әрекеттерді жасауға.

8.10. Тараптардың осы бөлімде көзделген құқықтары мен міндеттері түпкілікті болып табылмайды. Тараптар Қағидалардың өзге тармақтарында, Шарттың талаптарында және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құқықтарға ие болады және міндеттерді атқарады.

8.11. Тараптардың құқықтары мен міндеттерінің тізбесі Шартпен өзгертілуі (толықтырылуы) мүмкін.

9. САҚТАНДЫРУ ТӨЛЕМ ТУРАЛЫ ШЕШІМДІ ҚАБЫЛДАУ ҮШІН ҚАЖЕТ ҚҰЖАТТАР

9.1. Сақтандырушы сақтандыру төлемі туралы шешім қабылдауы үшін Сақтанушы (Пайда алушы) Сақтандырушыға мынадай құжаттарды ұсынуға міндетті:

1) сақтандыру жағдайы туралы өтініш;

2) Шарттың немесе оның телнұсқасының көшірмесі;

3) әуе кемесін тіркеу туралы куәліктің көшірмесі;

4) пайдаланушы сертификатының көшірмесі;

5) әуе кемесіне меншік құқығын растайтын құжаттардың көшірмелері (әуе кемесін сатып алу-сату

шарты, тендер өткізу туралы хаттама және т. б.);

6) әуе кемесін мүліктік жалдауды, лизингті, сенімгерлік басқаруды, сондай-ақ өзге де пайдалануды

растайтын құжаттардың көшірмелері;

7) әуе кемесіне меншік, мүліктік жалдау, лизинг, сенімгерлік басқару, сондай-ақ әуе кемесін өзге де

пайдалануға құқығын растайтын құжаттарға қабылдау-тапсыру актісінің көшірмелері;

8) әуе кемесін меншікке сатып алуға, мүліктік жалдауға, лизингке, сенімгерлік басқаруға, сондай-ақ

өзге де пайдалануға Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі азаматтық

авиация комитетінің рұқсаты (азаматтық авиация ұйымдары, Қазақстан Республикасының

резиденттері үшін);

9) әуе кемесінің техникалық жай-күйін тексеру және жарамдылығын айқындау актісі;

10)ұшуға жарамдылық сертификаты (әуе кемесін ұшуда пайдалану кезінде);

11)әуе кемесінің үлгі сертификаты (аса жеңіл авиация әуе кемесі үшін дана сертификаты немесе үлгі

сертификаты);

12) ұшуға жарамдылық сертификаты;

13) борт журналдары (ұшақтың/тікұшақтың бортжурналы, ұшақтың/тікұшақтың санитариялық Борт

журналы);

14) борттық радиостанцияларға лицензия;

15) ұшуды пайдалану жөніндегі басшылық;

16) пайдаланушының ұшуды жүргізу жөніндегі басшылығы;

17) ұшуды орындау үшін қажетті ретінде Қазақстан Республикасы заңнамасының және Халықаралық

Азаматтық авиация ұйымының талаптарында көзделген аэронавигациялық және басқа да

құжаттар;

18) құзыретті органдардың тиісті құжаттарының түпнұсқалары немесе уәкілетті адамдар куәландырған

көшірмелері:

• авиациялық инцидент кезінде - авиациялық инциденттерді тексеруді, жіктеуді және есепке алуды жүзеге асыратын немесе сақтандыру жағдайының басталу фактісін растайтын комиссиялардың, өзге құзыретті органдардың/тұлғалардың актілері/қорытындылары;

* авиациялық оқиға кезінде - ведомстводан тыс мемлекеттік комиссияның қорытындысы; комиссиялардың, өзге де құзыретті органдардың/авиациялық оқиғаларды тергеп-тексеруді, сыныптауды және есепке алуды жүзеге асыратын не сақтандыру жағдайының басталу фактісін растайтын тұлғалардың актілері/қорытындылары;

* дүлей залал кезінде – өртке қарсы органдардың, гидрометеоқызметтердің, авариялық қызметтердің, төтенше жағдайлар жөніндегі агенттік бөлімшелерінің, сақтандыру жағдайлары ретінде Шартта қаралатын оқиғаларды тергеп-тексеруді, жіктеуді және есепке алуды жүзеге асыратын не сақтандыру жағдайының басталу фактісін растайтын мемлекеттік комиссиялардың, өзге де құзыретті органдардың актілері, қорытындылары, өзге де құжаттары;

* үшінші тұлғалардың құқыққа қарсы іс-әрекеттері – прокуратура, тергеу, анықтау органдарының, сот органдарының, өрт қадағалау органдарының құжаттары (қылмыстық істің қозғалысы туралы қаулылар (қозғау туралы, қозғаудан бас тарту туралы, тоқтата тұру, тоқтату туралы), оқиға болған жерді қарау хаттамасы, айыпталушы ретінде тарту туралы қаулылар, сот үкімі), сақтандыру жағдайлары ретінде Шартта қаралатын не сақтандыру жағдайының басталу фактісін растайтын оқиғаларды тергеп-тексеруді, сыныптауды және есепке алуды жүзеге асыратын уәкілетті органдар (комиссиялар) жасаған өзге де құжаттар;

19) тиісті лицензиясы бар тәуелсіз сарапшы жүргізген әуе көлігіне келтірілген зиянның сомасын айқындау жөніндегі сараптамалық бағалау актісі (осы Қағидалардың 10.3-тармағының 2-бөлігінде көзделген жағдайда);

20) Сақтандырушының келтірілген залал үшін жауапты тұлғаға кері талап қою құқығын жүзеге асыруы үшін қажетті құжаттар;

21) Сақтанушы Шарт бойынша өтейтін шығыстарды растайтын құжаттар.

9.2. Ұсынылған құжаттарды жасаудың тәртібі мен нысаны, егер олар үшін бұл көзделген болса, Қазақстан Республикасының заңнамасына немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес келуге тиіс. Егер осы Шартта өзгеше көзделмесе, құжаттар Сақтандырушыға түпнұсқада не нотариат куәландырған немесе түпнұсқа мөрмен куәландырылған және құзыретті ұйымның уәкілетті адамы қол қойған көшірме түрінде ұсынылады.

9.3. Сақтандырушы сақтандыру төлемі туралы шешім қабылдағаннан кейін Сақтанушының/Жәбірленушінің/Пайда алушының талап етуі бойынша құжаттардың түпнұсқалары қарапайым не уәкілетті адам куәландырған көшірмелерді (Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын негізге ала отырып, Сақтандырушының шешімі бойынша) ұсынған жағдайда тиісті тұлғаға қайтарылуы мүмкін.

9.4. Егер нақты мән-жайларды ескере отырып, олардың болмауы сақтандыру жағдайының басталу фактісін/мән-жайларын анықтау немесе шығын мөлшерін анықтау мүмкін болмаса, Сақтандырушы жоғарыда жазылған құжаттар тізбесін қысқартуға немесе қосымша құжаттарды талап етуге құқылы.

10. САҚТАНДЫРУ ТӨЛЕМДІ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ТӘРТІБІ ЖӘНЕ ШАРТТАРЫ

10.1. Сақтандыру төлемі нақты залал мөлшерінде, бірақ сақтандыру сомасынан жоғары емес мөлшерде жүзеге асырылады.

10.2. Егер сақтандыру сомасы Шарт жасалған күнгі әуе көлігінің нақты құнынан аз болса, онда сақтандыру төлемі сақтандыру сомасының Шарт жасалған күнгі әуе көлігінің нақты құнына қатынасына тепе-тең жүргізіледі. Егер сақтандыру сомасы Шарт жасалған күнгі әуе көлігінің нақты құнынан асып кетсе, сақтандыру Шарт жасалған күнгі әуе көлігінің нақты құнынан асатын бөлігінде жарамсыз болып табылады. Сақтандыру сомасының әуе көлігінің нақты құнына сәйкес келмеу фактісін Сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталған кезде белгілеуі мүмкін.

10.3. Залал мөлшерін Сақтандырушы, Сақтанушы (Пайда алушы) және/немесе тиісті лицензиясы бар тәуелсіз сарапшы ұсынған, Сақтандырушы ұсынған құжаттар негізінде айқындайды.

10.4. Сақтандыру жағдайы басталғанға дейін орын алған әуе көлігінің есептелген амортизациясын (тозуын) шегере отырып, бүлінген әуе көлігін қалпына келтіру құнының есебін негізге ала отырып, әуе көлігін зақымдау тәуекелі бойынша залал мөлшері.

10.5. Әуе көлігінің жойылу (толық жойылу) немесе жоғалу тәуекелі бойынша сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру төлемі сақтандыру сомасы шегінде сақтандыру жағдайы басталған күнгі әуе көлігінің нақты құны мөлшерінде жүзеге асырылады.

10.6. Шарт арқылы келесі шығындар өтеле алады:

10.6.1. сақтандыру сомасынан 5 % аспайтын мөлшерде:

1) бүлінген кеменің қауіпсіздігі мен сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі шығыстар;

2) бүлінген әуе кемесінің орналасқан жеріне жұмысшыларды, материалдарды, қосалқы бөлшектер

мен агрегаттарды жеткізу шығыстары;

3) егер ұшып көтерілу мүмкін болмаған жағдайда әуе кемесін бөлшектеу жөніндегі шығыстар;

4) әуе кемесін базалық (оқиға орнына жақын) әуеайлаққа немесе жөндеу кәсіпорнына қайтару

бойынша ақылға қонымды шығындар;

10.6.2. сақтандыру сомасынан 10 % аспайтын мөлшерде:

1) әуе кемені сақтау бойынша ақылға қонымсыз шығындар;

10.7. Сақтандыру төлемі Шартта белгіленген франшиза ескеріле отырып жүзеге асырылады.

10.8. Сақтандыру төлемі осы залалды үшінші тұлғалардан өтеу тәртібімен алынған сома шегеріле отырып жүргізіледі.

10.9. Сақтанушы бүлінген болса да, сақтандыру жағдайынан кейін қалған әуе көлігінен бас тартуға құқылы емес.

10.10. Екі жақты мүліктік сақтандыру (бір ғана сақтандыру объектісін бірнеше Сақтандырушыда әрқайсысымен дербес шарттар бойынша сақтандыру) кезінде әрбір Сақтандырушы Сақтанушының алдында онымен жасалған шарт шегінде жауапты болады, алайда Сақтанушы барлық Сақтандырушылардан алған сақтандыру төлемдерінің жалпы сомасы нақты нұқсаннан аспауға тиіс.

10.11. Сақтандыру жағдайы деп танылған немесе танылуы мүмкін оқиғаға байланысты сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылдаған кезде Сақтандырушы Сақтанушыға Шартта қойылатын сақтандыру жағдайының басталуына байланысты талаптардың тізбесін қысқартуға құқылы.

10.12. Сақтандырушы, егер Шартта өзгеше мерзім белгіленбесе, барлық қажетті құжаттарды алған күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күні ішінде сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылдауға және Пайда алушыға сақтандыру төлемін жүзеге асыруға міндетті.

10.13. Сақтандыру төлемі, Пайда алушы сақтандыру төлемін алудан жазбаша бас тартқаннан кейін Сақтанушыға жүзеге асырылуы мүмкін.

10.14. Егер жоғалу тәуекелі бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырғаннан кейін әуе көлігі табылса, Сақтанушы / Пайда алушы міндетті:

1) бұл туралы Сақтандырушыны дереу хабардар етуге;

2) егер әуе кемесі зақымданған жағдайда басталған сақтандыру жағдайына қатысты барлық іс-әрекеттерді жасауға және шартта көзделген құжаттарды ұсынуға; Сақтандырушы Сақтанушыға/Пайда алушыға сақтандыру жағдайы туралы шешімді және артық төленген сақтандыру төлемін қайтару туралы талапты бергеннен кейін Сақтандырушыға сақтандыру төлемінің тиісті бөлігін дереу қайтаруға міндетті;

3) әуе кемесі зақымданған жағдайда Сақтандырушыға сақтандыру төлемін дереу қайтаруға міндетті.

10.15. Сақтандыру төлемін жүзеге асыру тәртібі және ережелері Шартпен өзгере (толықтырыла) алады.

11. САҚТАНДЫРУ ТӨЛЕМІНЕН БАС ТАРТУ

11.1. Егер сақтандыру жағдайы келесі жағдайлардан болса, Сақтандырушы Сақтанушыға сақтандыру төлемінен толығымен немесе ішінара бас тартуға құқылы:

1) қажетті қорғаныс немесе аса қажеттілік жағдайында жасалған іс-әрекеттерді қоспағанда, Сақтанушының, экипаж мүшесінің және/немесе Пайда алушының сақтандыру жағдайының туындауына бағытталған не оның басталуына ықпал ететін қасақана іс-әрекеттері;

2) Сақтанушының, экипаж мүшесінің және/немесе Пайда алушының заңнамалық актілерде белгіленген тәртіппен сақтандыру жағдайымен себептік байланыста болатын қасақана қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар деп танылған іс-әрекеттері.

11.2. Сақтандыру жағдайы келесі жағдайлардан болса, Сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асырудан босатылады:

1) ядролық жарылыстың, радиацияның немесе радиоактивті уланудың әсері;

2) түрлі әскери іс-әрекеттер немесе әскери іс-шаралар/ арнайы іс-шаралар және олардың зардаптары, зақымдаулар немесе зымыран, снаряд, бомба, басқа құралдар, соғыс құралдары және әскери операцияларды, теңіз қарақшыларының іс-әрекеттерін жүргізу, сондай-ақ азаматтық соғыс, ұлттық толқыныстар, көтеріліс, ереуіл және жаппай тәртіпсіздіктер;

3) азамат соғысы, түрлі халық толқулары, жаппай тәртіпсіздіктер немесе ереуілдер.

11.3. Келесі салдардан болған жағдайлар сақтандырумен өтелмейді:

1) Сақтанушы әуе кемесін мемлекеттік тіркеу туралы жарамды куәлігі және әуе кемесінің ұшуға

жарамдылығы туралы қолданыстағы куәлігі және әуе көлігінде ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін мемлекеттік және ведомстволық басқару органдары талап ететін басқа да құжаттары жоқ әуе кемесін пайдаланған;

2) Сақтанушы/экипаж мүшелері кемені ұшуға дайындау қағидаларын, ұшу қағидаларын, жолаушыларды

(жүктерді, багажды) тасымалдау қағидаларын, санитариялық-гигиеналық талаптарды, Қазақстан Республикасының заңнамасында және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда белгіленген әуе кемесін күтіп-ұстауға, қорғауға, жөндеуге, ұшуға және техникалық пайдалануға қойылатын өзге де талаптарды, әуе кемесін күтіп-ұстауға, қорғауға, жөндеуге және пайдалануға қойылатын талаптарды бұзуы;

3) ұшу құрамы экипажының мүшелерінде ұшу құрамының қолданыстағы куәлігі болмағаны

және/немесе осы үлгідегі әуе кемесін және оның жабдығын басқару үшін қажетті даярлық/тәжірибенің болмағаны;

4) әуе кемесіне арнайы рұқсаты жоқ және арнайы оқытудан өтпеген білікті емес персонал қызмет

көрсеткен, сол сияқты ол үшін арнайы оқытылмаған және арнайы рұқсаты жоқ адамдарға қызмет көрсеткен және/немесе жөндеген;

5) Сақтанушы әуе кемесін сақтандыруға арналған өтініште көзделмеген мақсаттарда немесе ол

белгілеген осы кемені пайдалану ауданының шегінен тыс пайдаланған (егер бұл форс-мажорлық мән-жайлардан туындамаса);

6) сақтандырылған көлікке арналмаған ұшу-қону алаңдарын пайдалану (мәжбүрлі жағдайлардан

басқа);

7) әуе көлігін сынақтарда, спорттық/көрсету іс-шараларында немесе оқу мақсаттарында пайдалану;

8) әуе көлігін заңсыз мақсаттарда, оның ішінде Сақтанушының/экипаж мүшелерінің сот қылмыстық

жазаланатын деп таныған іс-әрекеттерді жасауы нәтижесінде болған немесе әуе көлігі қылмыс

құралы немесе құралы болып табылған жағдайларда пайдалану;

9) осы агрегаттардың кез келген ақауларына және ресурстың өндірілуіне байланысты әуе кемесінің

жекелеген агрегаттарының істен шығуы - жұмыс процестерімен және ілеспе факторлармен (діріл,

шу, электромагниттік кедергілер және т. б.) байланысты беріктіктің төмендеуі, егер мұндай

зақымданулардың салдары агрегаттар ішінде оқшауландырылған болса;

10) жинақтағыш немесе үдемелі сипаты бар қалыпты пайдалану жағдайлары мен жүктемелердің

әсеріне байланысты әуе кеме конструкцияларының элементтерінің зақымданылуы (коррозия,

шаршаған жарықтар, қатпарлану және т. б.);

11) дайындаушы зауыт арнайы ескертпеген және ұсынбаған қосалқы бөлшектерді,

жиынтықтауыштарды және/немесе шығыс материалдарын пайдалану;

12) өндірістік ақау немесе ақау;

13) қалыпты тозу ретінде қаралатын бөгде заттардың түсуі нәтижесінде қозғалтқышқа ұзақ уақыт залал

келтіруі;

14) командир мен экипаждың ұшу қауіпсіздігін, әуе көлігінің сақталуын қамтамасыз ету үшін шаралар

қабылдамауы;

16) Сақтанушыға өзіне жалға, лизингке берілген сақтандырылған әуе көлігін қайтармаған жағдайларда

жол берілмейді.

11.4. Сақтандырушы мемлекеттік органдардың өкімі бойынша сақтандырылған әуе көлігін алып қою, тәркілеу, реквизициялау, тыйым салу немесе жою салдарынан туындаған залалдар үшін сақтандыру төлемін жүзеге асырудан босатылады.

11.5. Сақтандырушыға сақтандыру төлемін жүзеге асыруға негіз болып келесі бола алады:

1) Сақтанушының Сақтандырушыға сақтандыру объектісі, сақтандыру тәуекелі, сақтандыру жағдайы және оның салдары туралы көрінеу жалған мәліметтер хабарлауы;

2) Сақтанушының сақтандыру жағдайынан болған залалдарды азайту жөнінде шараларды қасақана қолданбауы;

3) Сақтанушының залалды келтіруге кінәлі тұлғадан мүліктік сақтандыру бойынша шығынның тиісті өтемін алуы;

4) Сақтанушының Сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталу мән-жайларын тергеп-тексеруде және оған келтірілген залалдың мөлшерін белгілеуде кедергі келтіруі;

5) Сақтандырушыны сақтандыру жағдайының басталғаны туралы хабардар етпеу/уақтылы хабардар етпеу;

6) Сақтанушының сақтандыру жағдайының басталуына жауапты тұлғаға өзінің талап қою құқығынан бас тартуы, сондай-ақ Сақтандырушыға талап қою құқығының ауысуы үшін қажетті құжаттарды Сақтандырушыға беруден бас тартуы негіз болып табылады. Егер сақтандыру төлемі жүзеге асырылған болса, Сақтандырушы оның толық немесе ішінара қайтарылуын талап етуге құқылы;

7) заңнамалық актілерде көзделген басқа да жағдайлар.

11.6. Шартта көзделген жағдайларды санамағанда, сақтандырумен моральдық зиян, ар-намыс, қадір-қасиет, іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтердің таратылуымен келтірілген зиян (Сақтандырушының сақтандыру құпиясын сақтау міндетіне байланысты емес), Сақтанушының ( экипаж мүшелері, Пайда алушы)шығындары (оның ішінде:айыппұлдар, өсімпұлдар, тұрақсыздық айыбы, сот шығындары, экипаж мүшелерінің қажетті тағайындауда / кері жіберу бойынша шығыстар, әуе көлігін жөндеу кезінде тұрғын үйді жалға алу немесе қонақ үйде тұру бойынша, іссапар шығыстары, өндірістің тоқтап қалуымен байланысты шығындар, әуе көлігінің тауарлық құнын/тауарлық түрін жоғалту, жоғалған пайда).

11.6-1. Егер сақтандыру жағдайы келесі жағдайлардан орын алса, Сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асырудан босатылады:

1) жұқпалы аурудың кез келген түріне байланысты тікелей немесе жанама шығындар (сонымен қоса, 2019 коронавирус ауруы (COVID-19) және оның кез келген мутациясы және түрлері);

2) БҰҰ немесе саудалық немесе экономикалық санкциялар, Еуропалық Одақ, Ұлыбритания немесе АҚШ заңдары мен нормалары және өзге де уәкілеттелген халықаралық ұйымдардың санкциялары және нормативті актілері немесе қарар шығарудың шектеулеріне сәйкес Сақтандырушыға, оның нәтижесінде айыппұл салынған, қандай да бір санкция немесе нормативтік актілер туралы заңның бұзылуы;

3) кибершабуыл, компьютерлік вирус, желінің бұзылуы салдарынан, т.б., және сервер, интернет бұлты, поративтік құрылғы, компьютер, интернет-ресурстарда сақталатын ақпараттық қауіпсіздіктің бұзылуы, дербес деректердің, құпия ақпараттың және жеке деректердің жоғалуы/кемуі.

4) Асбест, асбест талшықтары немесе асбесті бар кез келген өнімнің, сондай-ақ радиоактивті изотоптардың әсері (осы Ережелердің сақтандыру өнімдеріне қолданылуы кезінде).

11.7. Сақтандырушы Cақтанушыға және Пайда алушыға, егер Шартта өзгеше мерзім белгіленбесе, барлық қажетті құжаттарды алған күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күні ішінде сақтандыру төлемінен жазбаша дәлелді бас тартуды жіберуге міндетті.

11.8. Сақтандырушының сақтандыру төлемін жасаудан бас тартуына Сақтанушы/Пайда алушы сотқа шағымдана алады.

11.9. Сақтандыру шарттары бойынша Сақтандырушыны сақтандыру төлемінен босату негіздерінің тізбесі өзгертілуі мүмкін.

12. СУБРОГАЦИЯ

12.1.Сақтандыру төлемін жүзеге асырған Сақтандырушыға Сақтанушының сақтандыру нәтижесінде өтелген залалдар үшін жауапты тұлғаға талап қою құқығы төленген сома шегінде ауысады.

12.2. Сақтанушы (Пайда алушы) сақтандыру төлемін алған кезде Сақтандырушыға барлық құжаттар мен дәлелдемелерді беруге және оған Сақтандырушының өзіне өткен талап ету құқығын жүзеге асыруы үшін қажетті барлық мәліметтерді хабарлауға міндетті.

12.3. Егер Сақтанушы (Пайда алушы) Сақтандырушы өтеген залалдар үшін жауапты тұлғаға өзінің талап қою құқығынан бас тартса немесе Сақтанушының (Пайда алушының) кінәсінен осы құқықты жүзеге асыру мүмкін болмаса, Сақтандырушы сақтандыру төлемін толық немесе тиісті бөлігінде жүзеге асырудан босатылады және артық төленген соманы қайтаруды талап етуге құқылы.

13. ШАРТТЫҢ ӨЗГЕРІСТЕРІ

13.1. Шартқа өзгерістер мен толықтырулар енгізу Тараптардың бірінің жазбаша өтініші негізінде тараптардың келісімі бойынша жүргізіледі. Шартқа барлық өзгерістер мен толықтырулардың екі Тараптың уәкілетті өкілдері оларды жазбаша ресімдеген және қол қойған жағдайда заңды күші болады.

14. ШАРТТЫҢ ТОҚТАТЫЛУ ТӘРТІБІ

14.1. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделген міндеттемелерді тоқтатудың жалпы негіздерінен басқа, шарт келесі жағдайларда ерте тоқтатылады:

1) сақтандыру объектісі тіршілігін тоқтатқан кезде;

2) Сақтанушы болып табылмайтын Сақтандырылушының қайтыс болған кезінде, ауысу болмаған кезде (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 815-бабының 8-тармағы);

3) егер Сақтандырушы, Сақтанушыны ауыстыруға қарсы болса, ал Шартта немесе Қазақстан

Республикасының заңнамалық актілерінде өзгеше белгіленбесе, Сақтанушының мүліктік сақтандыру объектісін иеліктен шығаруы (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 836-бабының 1-тармағы);

4) сақтандыру жағдайының басталу мүмкіндігі жойылғанда және сақтандыру тәуекелінің болуы сақтандыру жағдайынан өзге мән-жайлар бойынша тоқтатылғанда;

5) "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларды

қоспағанда, Сақтандырушыны мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі заңды күшіне ену;

6) Сақтандырушы Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен

ресімдеген Шартқа енгізілген талаптар мен мәліметтердің өзгеруі;

7) "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларда;

8) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген өзге де жағдайлар.

14.2. Егер Шартта міндеттемелерді тоқтатудың жалпы негіздерінен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген сақтандыру шартын мерзімінен бұрын тоқтату негіздерінен басқа өзгеше көзделмесе, Шарт мерзімінен бұрын келесі жағдайларда тоқтатылады:

1) Сақтандырушы сақтандыру сомасы мөлшерінде сақтандыру төлемін (сақтандыру төлемдерін) жүзеге асыруы не әуе көлігінің жойылу немесе әуе көлігінің жоғалу тәуекелі бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асыруы (егер бір Шарт бойынша бірнеше әуе көлігі сақтандырылған болса, көрсетілген сақтандыру төлемдері жүзеге асырылған нақты әуе көлігіне ғана қатысты);

2) Сақтанушының сақтандыру сыйлықақысын бөліп төлеу кезінде кезекті сақтандыру жарнасын төлемеуі;

3) Сақтанушы өзіне белгілі болған, Шарт жасасу кезінде Сақтандырушыға хабарланған мән-жайлардағы елеулі өзгерістер туралы Сақтандырушыға хабарлау міндетін орындамаған, егер бұл өзгерістер сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына елеулі әсер етуі мүмкін болса не Сақтанушы Шарт талаптарының өзгеруіне немесе тәуекел дәрежесінің ұлғаюына мөлшерлес сақтандыру сыйлықақысының қосымша төленуіне қарсы болса;

4) Сақтанушының немесе Сақтандырушының талап етуі бойынша, сондай-ақ тараптардың келісімі бойынша шартты бұзу.

14.3. Осы Ережелердің 14.2. тармағының 1,2 тармақшасында көзделген негіз бойынша Шарттың мерзімінен ерте тоқтатылу тәртібі және салдары:

Көрсетілген жағдайларда Шартты тоқтату үшін негіз ретінде көзделген мән-жайлар туындаған кезден бастап Шарт тоқтатылған болып есептеледі, бұл ретте Шартты тоқтату туралы хабарлама талап етілмейді.

Көрсетілген негіздер бойынша Шарт тоқтатылған кезде Сақтандырушыға төленген сақтандыру сыйлықақысы не сақтандыру жарналары қайтарылуға жатпайды.

14.4. Осы Ережелердің 14.2. тармағының 3 тармақшасында көзделген негіз бойынша Шарттың мерзімінен ерте тоқтатылу тәртібі және салдары:

Көрсетілген жағдайларда Шарт тәуекел дәрежесінің ұлғаюына әкеп соғатын мән-жайлар туындаған кезден бастап тоқтатылған болып есептеледі.

Бұл ретте Сақтандырушы Сақтанушыны Шарттың тоқтатылғаны туралы күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде хабардар етуге міндетті:

1) Cақтандырушыға Сақтанушының тәуекел дәрежесінің ұлғаюы туралы хабарлау міндетін орындамағаны туралы белгілі болғанда;

2) Сақтанушы шартқа өзгерістер енгізуден бас тартқан немесе сақтандыру сыйлықақысын қосымша төлеген жағдайда;

3) Сақтандырушының талаптарын акцептеу үшін Шартта белгіленген мерзім аяқталған кезде шартты өзгерту және/немесе сақтандыру сыйлықақысын қосымша төлеу.

Көрсетілген негіздер бойынша Шарт тоқтатылған кезде Сақтандырушыға төленген сақтандыру сыйлықақысы не сақтандыру жарналары қайтарылуға жатпайды.

14.5. Осы Ережелердің 14.2. тармағының 4 тармақшасында көзделген негіз бойынша Шарт мерзімінен бұрын тоқтату тәртібі және салдары:

Шарт тараптар Шартты тоқтату туралы келісімге қол қойған күннен бастап немесе соттың тиісті шешімі күшіне енген күннен бастап (егер дау сот тәртібімен шешілсе) тоқтатылды деп есептеледі, бұл ретте бастамашы тарап Шартты бұзу ниеті туралы екінші тарапты Шартты бұзудың болжамды күніне дейін кемінде күнтізбелік 30 күн бұрын хабардар етуге міндетті.

Шарт мерзімінен бұрын тоқтатылған кезде Сақтандырушы Сақтанушыға сақтандыру сыйлықақысының жалпы сомасының 29% - ын құрайтын істі жүргізуге жұмсалған шығыстарды шегергенде, сондай-ақ шарт бойынша жүргізілген сақтандыру төлемдерін шегергенде Шарттың қолданысының аяқталмаған кезеңі үшін өзі төлеген сақтандыру сыйлықақысын қайтарады.

Шартты мерзімінен бұрын тоқтату Сақтандырушының кінәсінен оның талаптарын орындамаудан/тиісінше орындамаудан туындаған жағдайларда, соңғысы Сақтанушыға ол төлеген сақтандыру сыйлықақысын не сақтандыру жарналарын толық қайтаруға міндетті.

Шартты мерзімінен бұрын тоқтату Сақтанушының кінәсінен оның талаптарын орындамаудан/тиісінше орындамаудан туындаған жағдайларда, Сақтандырушыға төленген сақтандыру сыйлықақысы не сақтандыру жарналары қайтарылуға жатпайды.

15. ТАРАПТАРДЫҢ ЖАУАПКЕРШІЛІГІ И ФОРС-МАЖОРЛЫҚ МӘН-ЖАЙЛАР

15.1. Сақтандыру сыйлықақысын/кезекті сақтандыру жарнасын уақтылы төлемеген кезде Сақтанушы Сақтандырушыға Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 353-бабында белгіленген тәртіппен және мөлшерде тұрақсыздық айыбын төлеуге міндетті.

15.2. Сақтандыру төлемі уақтылы жүзеге асырылмаған кезде Сақтандырушы Пайда алушыға Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 353-бабында белгіленген тәртіппен және мөлшерде тұрақсыздық айыбын төлеуге міндетті.

15.3. Шарт бойынша міндеттемелерді орындамаған немесе тиісінше орындамаған тарап, егер тиісінше орындау еңсерілмейтін күштің, яғни төтенше және осы жағдайларда еңсерілмейтін мән-жайлардың салдарынан мүмкін болмағанын дәлелдесе, міндеттемелерді орындамағаны/тиісінше орындамағаны үшін мүліктік жауаптылықта болмайды.

15.4. Форс-мажорлық жағдайлар мыналарды қамтиды, бірақ олармен шектелмейді: су тасқыны, өрт, жер сілкінісі және басқа да табиғи апаттар, кез-келген сипаттағы соғыс немесе соғыс қимылдары, блокадалар, мемлекеттік органдардың тыйымдары.

15.5. Форс-мажорлық мән-жайлардың әсерін бастан кешіретін Тарап осындай мән-жайлардың басталғаны туралы екінші Тарапты 3 (үш) жұмыс күні ішінде хабардар етуге міндетті.

15.6. Форс-мажорлық жағдайлардың әрекеті құзыретті органдардың тиісті құжаттарымен расталуы тиіс.

16. ДАУЛАРДЫ ШЕШУ ТӘРТІБІ

16.1. Шарттан немесе оған байланысты туындайтын кез келген даулар және/немесе келіспеушіліктер келіссөздер арқылы шешіледі.

16.2. Тараптар уағдаластыққа қол жеткізбеген жағдайда даулар және/немесе келіспеушіліктер Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген тәртіппен реттелуге жатады.

17. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

17.1. Осы Ережеде айтылмағанның бәрі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес реттеледі. Шарт пен Сақтандыру ережелері арасында қайшылықтар болған жағдайда Шарттың ережелері қолданылады.

17.2. Тараптардың келісімі бойынша жасалатын Шартқа, егер олар Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмесе, ерекше талаптар (сақтандыру ескертпелері, ұйғарымдар, ерекшеліктер және т.б.) енгізілуі мүмкін.

17.3. Сақтанушы "Дербес деректер және оларды қорғау туралы" Қазақстан Республикасының №94-V Заңына сәйкес өзінің келісімін, сондай-ақ Сақтандырылушының (Пайда алушының) Сақтанушының, Сақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін Сақтандырушы не үшінші тұлға жинауға, өңдеуге, сақтауға және беруге келісімін растайды:

1) Сақтандырушының "Мемлекеттік кредиттік бюро" акционерлік қоғамынан (бұдан әрі – Бюро) деректер алуына;

2) бюроның мемлекеттік деректер қоры иеленушілерінің Сақтанушы (Сақтандырылушы, Пайда алушы) туралы ақпаратты тікелей немесе үшінші тұлғалар арқылы беруіне;

3) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметтер көрсету жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғаның бюроның Сақтанушы, Сақтандырылушы (Пайда алушы) және Сақтандырушыға Бюро арқылы қолда бар және болашақта келіп түсетін ақпаратты беруіне;

4) дербес деректерді трансшекаралық беруге және дербес деректерді үшінші тұлғаларға беруге;

5) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің 830 бабының 4 тармағына сәйкес Сақтандырушының сақтандыру құпиясын ашуға келесі тұлғаларға: "NOMAD Life "Өмірді сақтандыру компаниясы" АҚ және "Nomad Digital Financial Services" ЖШС, Cақтандырушы қызметінің мақсаттарын жалпы іске асыру үшін.

17.4. Дербес деректерді сақтау мерзімін Сақтандырушы дербес деректерді одан әрі сақтау қажеттілігі өткенге дейін айқындайды. Дербес деректерді пайдалану Сақтандырушы не үшінші тұлға Шарттың және / немесе Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын орындау мақсатында, сондай-ақ жалпы Сақтандырушы қызметінің мақсаттарын іске асыру үшін жүзеге асырылады.

17.5. Сақтанушы Сақтандырылушыдан (Пайда алушыдан) Сақтандырушының не үшінші тұлғаның Сақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін жинауына және өңдеуіне, 17.3. тармағының 1-5) тармақшасында санамаланған келісімді қоса алғанда, жазбаша келісімді талап етуге міндетті.

17.6. Сақтанушы 17.3 тармағының 1-5) тармақшасында санамаланған келісімді қоса алғанда, Сақтандырушының не үшінші тұлғаның Сақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін жинауына және өңдеуіне Сақтандырылушының (Пайда алушының) келісімінің жоқтығы үшін жауапты болады.