СУ КӨЛІГІ ИЕЛЕРІНІҢ АЗАМАТТЫҚ-ҚҰҚЫҚТЫҚ ЖАУАПКЕРШІЛІГІН ЕРІКТІ САҚТАНДЫРУ ЕРЕЖЕСІ

22.04.2022ж. өзгерістер

09.06.2022ж. өзгерістер

08.09.2022ж. өзгерістер

16.03.2023 ж. өзгерістер

06.04.2023 ж. өзгерістер

1. Жалпы ережелер

1.1    Осы су көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін ерікті сақтандыру Ережесі (бұдан әрі-" Ереже") Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне және"Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 18 желтоқсандағы №126-II Заңына сәйкес әзірленді.

1.2    "НОМАД Иншуранс" СК "АҚ (бұдан әрі - "Сақтандырушы") осы сақтандыру ережелерінің талаптары бойынша су көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыруды (бұдан әрі - "су көлігі иелерінің жауапкершілігін ерікті сақтандыру") су көлігі иесімен (бұдан әрі - "Сақтанушы") ерікті сақтандыру шартын (бұдан әрі – "сақтандыру шарты") жасасу жолымен жүзеге асырады.

1.3     Ережеде келесі ұғымдар қолданылады:

· Сақтанушы – сақтандыруды жүзеге асыратын, яғни сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтанушыға немесе пайдасына шарт жасалған өзге тұлғаға (пайда алушыға) шартта белгіленген сома (сақтандыру сомасы) шегінде сақтандыру төлемін жүргізуге міндетті тұлға. Сақтанушыға немесе өзге тұлғаға, оның пайдасына Шарт (пайда алушыға) Шартта белгіленген сома шегінде (сақтандыру сомасы). Сақтандыру ұйымы ретінде тіркелген және сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясы бар заңды тұлға ғана сақтандырушы бола алады.

·  Сақтандырушы - сақтандырушымен шарт жасасқан тұлға. Қазақстан Республикасының резиденті де, резиденті де сақтанушы бола алады.

· Пайда алушы - сақтандыру шартына сәйкес сақтандыру төлемін алушы болып табылатын тұлға;

· Сақтандыру жағдайы – шарт сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін оқиға. Сақтандыру жағдайы ретінде қарастырылатын оқиға оның пайда болу ықтималдығы мен кездейсоқтығының белгілеріне ие болуы керек.

·  Сақтандыру сомасы - сақтандыру объектісі сақтандырылған және сақтандыру жағдайы туындаған кезде сақтандырушының жауапкершілігінің  шекті мөлшері болатын ақша сомасы.

· Сақтандыру сыйлықақысы - Сақтанушыға Сақтандырушыға шартта көрсетілген мөлшерде Сақтанушыға (Пайда алушыға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша міндеттемелерді қабылдағаны үшін төлеуге міндетті ақша сомасы.

· Сақтандыру талабы - Сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру сомасы шегінде Сақтандырушыға (пайда алушыға) төлеген ақша сомасы.

· Франшиза-сақтандыру талаптарында көзделген сақтандырушыны белгілі бір мөлшерден аспайтын залалды өтеуден ндбосату. Франшиза шартты (шегерілмейтін) және шартсыз (шегерілетін) болып табылады және сақтаыру сомасына пайызбен немесе абсолютті мөлшерде белгіленеді. Шартты франшиза кезінде Сақтандырушы франшизаның белгіленген мөлшерінен аспайтын залалды өтеуден босатылады, бірақ егер оның мөлшері осы сомадан көп болса, залалды толық өтеуге тиіс.

Шартсыз франшиза жағдайында зиян барлық жағдайда белгіленген мөлшерден шегеріліп өтеледі.

· Порттық су айдыны - кемелер мен айлақтарда жүктерді өңдеуді немесе жөнелтуді күтіп тұрған, сондай-ақ қажетті жұмыстар жүргізілетін жерлерде кемелердің жақындауы мен оларды ұстап тұруға және жол аралықтарын орналастыруға қызмет ететін шектеулі су аймағы;

· Жағалау белдеуі - су жиегінен су қоймасының жағалауларына (өзендер, көлдер, теңіздер, су қоймаларына) дейінгі ені 20 метр жер учаскесі;

· Су көлігі (кеме) - заңнамаға сәйкес тіркелген, суда жүзе алатын және онымен жүре алатын инженерлік құрылым;

· Су көлігінің иесі - меншік, шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығындағы, сондай-ақ жалға беру, жалға беру, жалға беру және т.б. сияқты басқа да мүліктік құқықтар негізінде су көлігін иеленетін заңды және / немесе жеке тұлға;

· Су көлігі иесінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігі - су кемесі иесінің Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес немесе сот шешімі бойынша үшінші тұлғалардың өміріне, денсаулығына және мүлікке келтірілген залалды өтеу туралы міндеттемесі;

· Диспаша-жалпы авария бойынша шығындар мен шығыстарды есептеу және оларды жалпы теңіз кәсіпорнына қатысушы тараптар арасында бөлу. Диспашер жасаған кеме, жүк арасындағы жалпы авариядан шығындарды бөлу бойынша есеп.

· Диспашер - жалпы орташа деңгейдің болуын анықтайтын және осы апатқа байланысты шығындарды бөлу үшін есеп (орташа есеп) жасайтын лауазымды тұлға.

· Сақтандырылған тұлға - өзіне қатысты сақтандыру қарастырылған тұлға;

· Навигация -  жүк тасу мүмкін болатын уақыт кезеңі;

· Порт - жолаушылар мен кемелерге қызмет көрсету, жүктерді тиеу, түсіру, қабылдау, сақтау және беру, көліктің басқа түрлерімен өзара іс-қимыл жасау мақсатында жайластырылған және жабдықталған жер учаскесі мен ішкі су жолдарының акваториясында орналасқан құрылыстар кешені;

· Су көлігі - суда жүзуге және онымен жүруге қабілетті, Қазақстан Республикасының кеме тіркелімдерінің бірінде (Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кеме тізілімі, кеме кітабы, жасалып жатқан кемелер тізілімі, бербоут-чартерлік тізілім) не осы құрылыстың мақсатына байланысты жүктері, адамдары, жабдықтары бар кез келген өзге мемлекетте тіркелуге жататын инженерлік құрылыс.

·  Үшінші тұлғалар (жәбірленуші) - су көлігін пайдалану кезінде, жолаушыларды, багажды, жүктерді және поштаны су арқылы тасымалдау кезінде өміріне, денсаулығына немесе мүлкіне зиян келтірілген адам. Сақтанушымен азаматтық-құқықтық қатынастардың сипатына қарай жолаушылар, жүк иелері немесе үшінші тұлғалар болуы мүмкін.

Үшінші (жарақаттанған) тұлғаларға Сақтандырушының (Сақтанушының) өзі, оның қызметкерлері, сондай-ақ Сақтандырушының атынан әрекет ететін жеке немесе заңды тұлғалар кірмейді.

· айлақ - су көлігінің қауіпсіз жақындауына арналған және су көлігінің қауіпсіз тұрағына арналған құрылғылары бар гидротехникалық құрылым;

· жүзуге дайын екендігі туралы сертификат - кеме қатынасы тіркелімінің ережелеріне сәйкес ресімделген кеме қатынасы тіркелімінің басты құжаттарының бірі;

2. Сақтандыру объектісі

2.1. Су көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін ерікті сақтандыру объектісі Сақтанушының Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген, су көлігін пайдалану нәтижесінде үшінші тұлғалардың өміріне, денсаулығына және/немесе мүлкіне келтірілген зиянды өтеу міндетіне байланысты мүліктік мүддесі болып табылады.

3. Сақтандыру жағдайы

3.1. Сақтандыру жағдайы - бұл сақтанушының сақтандыру шартында көрсетілген су көлігін пайдалану нәтижесінде үшінші тұлғалардың өміріне, денсаулығына және (немесе) мүлкіне зиян келтіргені үшін зиянды өтеу үшін сақтанушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігінің туындау фактісі.

3.2. Үшінші тұлғалардың өміріне, денсаулығына және/немесе мүлкіне келтірілген зиянды өтеу бойынша сақтанушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігінің басталу тәуекелі осы Ережеге сәйкес сақтандыру тәуекелі болып табылады.

3.3. Сақтандырушы сақтанушының нәтижесінде үшінші тұлғаларға келтірілген залалды өтеу жауапкершілігін өзіне алады:

1) сақтандыру шартында көрсетілген кеменің басқа кемелермен соқтығысуы.

        Сақтанушың келесімен байланысты шығыстар өтеледі:

        - басқа кеменің (кемелердің) зақымдануымен, кедергіні, кеменің және/немесе суға батқан мүліктің сынықтарын алып тастаумен немесе жоюмен;

        - кемелерден және олардағы мүліктен басқа қандай да бір мүлікті бүлдірумен;

        - үшінші тұлғалардың өміріне және/немесе денсаулығына зиян келтіру (экипаж мүшелері ондай болып табылмайды).

- сақтандыру шартында көрсетілген кемені пайдалану кезіндегі авариялық жағдайлар нәтижесінде навигациялық жабдықтың, гидротехникалық құрылыстардың және кеме болып табылмайтын басқа да объектілердің болуын қамтиды.

2) сақтандыру шартында көрсетілген кемені пайдалану кезіндегі авариялық жағдайлар нәтижесінде навигациялық жабдықтың, гидротехникалық құрылыстардың және кеме болып табылмайтын басқа да объектілердің болуын қамтиды.

3.4.   Сақтанушының үшінші тұлға алдындағы жауапкершілігі:

1) сақтанушыны үшінші тұлғаның денсаулығына, өміріне және/немесе мүлкіне келтірілген зиянды өтеуге міндеттейтін соттың заңды күшіне енген шешімі. 

2) Сақтандырушының алдын ала жазбаша келісімімен сақтанушы Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарына сәйкес өтеуге тиіс зиянды өтеу туралы үшінші тұлғаның талаптарын Сақтанушы деп таныған жағдайларда тоқтатылады.

3.5. Сақтандырушының жауапкершілігі келесі жағдайда қолданылмайды:

1) егер Сақтанушы жеке тұлға болып табылса, Сақтанушының отбасы мүшелеріне залал келтіру жағдайлары;

2) экипаждың және/немесе жолаушылардың жеке мүлкі;

3) су көлігіндегі жүктің немесе басқа мүліктің зақымдануы және осы немесе мүліктің жүк иелері шеккен құтқару шығындары

4) шығын материалдары, байлау сызықтары және балық аулау құралдары;

5) жүгіру такелаждары, желкендер, қақпақтар, тенттер - сақтандырылған кеменің толық жоғалуын қоспағанда;

6) сақтандырылған кемеде стационарлық орнатылғаннан басқа кез келген жабдық;

7) аккумуляторлық батареялар – сақтандырылған кеменің толық жойылуынан басқа;

8) егер сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, сақтандырылған кемеде штаттан тыс орнатылған және пайдаланылатын қосымша жабдық;

9)  Көлік иесі соқтығысатын су көлігі құралдарын немесе олардағы мүлікті қоспағанда кез-келген мүлікті ластау. Сонымен бірге, бір Сақтанушыға тиесілі су көлігі құралдары соқтығысқан кезде, ол Сақтандырушыдан өтемақы алуға құқылы, ал өз кезегінде Сақтандырушы егер су көлігі құралдары әртүрлі иелеріне тиесілі болса, сол құқықтарға ие болады;

3.6. Сақтандыру қорғанысы Сақтанушының / сақтандырылған тұлғаның нақты зиян келтіргені үшін жауапкершілігіне ғана қолданылады және Сақтанушының/сақтандырылған тұлғаның осы Ереженің 11.4-тармағына сәйкес жауапкершілігі өтелмейді.

3.7. Осы бөлімде санамаланған тәуекелдер қосымша сақтандыру сыйлықақысы үшін ерекше келісілген шарттарда сақтандырылуы мүмкін.

4. Сақтандыру сомасын анықтау тәртібі. Франшиза.

4.1. Сақтандыру сомасының мөлшері тараптардың келісімі бойынша анықталады және сақтандыру шартын жасасу кезіндегі Сақтандырушының жауапкершілігінің шекті көлемін білдіреді.

4.2. Шартта франшиза белгіленуі мүмкін. Франшиза сақтандыру сомасына пайызбен немесе абсолютті мөлшерде белгіленеді.

4.3. Сақтандыру шартында сақтандыру өтемінің шекті сомасы көзделуі мүмкін:

- үшінші тұлғалардың өмірі мен денсаулығына келтірілген зиянды сақтандыру бойынша;

- үшінші тұлғалардың мүлкіне келтірілген зиянды сақтандыру бойынша;

- бір зардап шегушіге

- бір сақтандыру жағдайына, оның ішінде егер олардың өтініштеріне бір оқиға себеп және/немесе

   негіз болса, сақтанушыға мәлімделген талаптар сериясы бойынша.

5. Сақтандыру сыйлықақысын анықтау тәртібі

5.1. Сақтандыру сыйлықақысының мөлшері су көлігінің сипаттамаларына, оны пайдалану шарттары мен ерекшеліктеріне, таңдалған тәуекелдердің тізбесіне, сақтандыру мерзіміне, сондай-ақ сақтандыру жағдайының басталу ықтималдығына және ықтимал залалдың мөлшеріне әсер ететін өзге де факторларға байланысты болады және сақтандырушының тарифтік саясатына сәйкес есептеледі.

5.2. Сақтандыру сыйлықақысын қолма-қол ақшамен немесе банк аударымымен төлеуге болады. Сақтандыру сыйлықақысын төлеу күні қарастырылады: қолма-қол төлеу кезінде  қолма-қол ақшасыз төлеу кезінде сақтандырушының кассасына сақтандыру сыйлықақысын төлеу күні  сақтандырушының банктік шотына сақтандыру сыйлықақысын алған күн.

5.3. Егер сақтандыру шартында өзгеше айтылмаса, сақтандыру сыйлықақысын төлеу сақтандыру шартына Тараптардың уәкілетті өкілдері Сақтандырушының банктік шотына қол қойған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде біржолғы төлеммен немесе сақтандырушының кассасына қолма-қол ақшамен жүргізіледі.

5.4. Сақтанушы сақтандыру шартында айтылған мерзімде сақтандыру сыйлықақысын төлемеген жағдайда, сақтандырушы бұл туралы сақтанушыға және бір мезгілде сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы атқарушы биліктің құзыретті органына хабарлай отырып, сақтандыру шартын біржақты тәртіппен бұзуға құқылы. Бұл ретте сақтандыру шарты сақтанушы сақтандырушыдан хабарлама алған сәттен бастап бұзылды деп есептеледі

5.5. Егер Шарттың қолданылуы сақтанушының сақтандыру сыйлықақысының кезекті бөлігін төлемеуіне байланысты шартты бұзу салдарынан тоқтатылса, шарт қайта жаңғыртылуы мүмкін. Бұл ретте шарттың қолданылу мерзімі ұзартылмайды. Сақтандырушы шарт бойынша ол бұзылған кезден бастап ол қайта басталған кезге дейінгі кезеңде жауапты болмайды және осы кезеңде болған сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемі жүзеге асырылмайды.

6.   Шарт жасасу тәртібі

6.1. Сақтандыру шарты бойынша Сақтанушы сақтандырушыға сақтандыру сыйлықақысын белгіленген мерзімде төлеуге міндеттенеді, ал Сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру шартында белгіленген сома шегінде пайда алушыға сақтандыру төлемін жүзеге асыруға міндеттенеді.

6.2. Сақтанушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру жазбаша нысанда жасалған сақтандыру шарты негізінде сақтандыру полисін бермей жүзеге асырылады.

6.3. Сақтандыру шарты Сақтанушының белгіленген нысандағы жазбаша өтініші негізінде жасалады (№1 қосымша), ол сақтандыру шартының ажырамас бөлігі болып табылады.

6.4. Сақтандыру шарты екі данада жасалады, олардың біреуі полис ұстаушыға беріледі.

6.5. Сақтандыру шартын жасасу кезінде сақтанушы сақтандырушыға белгілі, сақтандыру жағдайының басталу ықтималдығын және оның туындауынан болатын ықтимал шығындардың мөлшерін айқындау үшін елеулі маңызы бар мән-жайларды, егер бұл мән-жайлар сақтандырушыға белгілі болмаса және белгілі болмауы тиіс болса, хабарлауға міндетті.

6.6. Сақтандыру шартын жасасу кезінде Сақтандырушының сақтанушыдан талап етуге құқығы бар және Сақтанушы өзіне қатысты сақтанушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігі сақтандырылатын су көлігіне меншік құқығын (пайдалану, иелену және (немесе) билік ету құқығын) растайтын құжаттарды, сондай-ақ оны сипаттайтын құжаттарды, сондай-ақ ішкі су көлігі саласындағы қауіпсіздікті, оның ішінде экологиялық және өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету талаптарына, санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен санитарлық-эпидемиологиялық ережелер нормаларына сәйкестігін растайтын, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген;

6.7. Сақтандыру шартын жасасу кезінде Сақтандырушы Сақтанушыдан су көлігін тексеру мүмкіндігін қамтамасыз етуді талап етуге құқылы.

       Сақтандырушы сақтандырылған кемелерді тексеруді сақтандыру шартының әрекет ету мерзімі ішінде кез келген басқа уақытта да жүргізе алады.

6.8. Сақтандырушы көліктің және (немесе) мүліктің болуын және жай-күйін, су көлігі және (немесе) мүлік туралы сақтанушы ұсынған ақпараттың дұрыстығын тексеруге, қажет болған жағдайда оның нақты құнын және тәуекел дәрежесін анықтау үшін сараптама тағайындауға құқылы.

6.9. Егер Сақтандырушы Сақтандыру шартынан айрылса, Сақтандырушы Сақтанушының жазбаша өтініші негізінде телнұсқасын береді, содан кейін Сақтандыру шартының жоғалған көшірмесі жарамсыз деп саналады.

6.10. Сақтандыру шарты үшінші тұлғалардың пайдасына жасалады.

6.11. Су көлігін сақтандыру бойынша өтінішті толтыру үшін қажетті ақпарат:

1) су көлігінің түрі: кеменің толық атауы, салынған жылы, тоннасы, сәйкестендіру нөмірі;

2) кемені -өндіруші ел,кеме жүзіп жүретін кеменің туы

3) кеменің мақсаты (мысалы, әскери, көлік (коммерциялық, жолаушы, жүк-жолаушы (12-ден астам жабдықталған жолаушы орындары бар және жолаушылар мен жүктерді тасымалдауға арналған), коммерциялық (теңізде балық аулауға арналған (балық аулау, крабдар және т.б.) балық аулау кемелеріне бөлінеді) (тралерлер, теңізшілер, боттар, тунец балықшылары, краб балықшылары) және теңізде олжаны өңдейтін құбылмалы базалар мен зауыттар, сервистік қолдау, жүктерге қызмет көрсету (тартқыштар, мұздатқыштар, зымырандар, паромдар, жүзетін крандар және т.б.), балық аулау, спорт, техникалық флот кемелері (экскаваторлар, жүзетін доктар, крандар, жүзетін бұрғылау қондырғылары және т.б.), арнайы (баржалар), спорт және рахаттану (қайықтар, яхталар және т.б.) және т.б .;

4) корпус салынған материал (ағаш, темір, болат, аралас немесе құрама, темірбетон, алюминий);

5) қозғалыс түрі (парус, доңғалақты, бұрандалы);

6) қозғалтқыштың түрі (жел, бу (көмірмен жылыту, май немесе аралас), жылу, электр, ядролық);

7) қозғалтқыштың қуаты;

8) су көлігінің, машиналар мен қосымша жабдықтардың нақты құны;

9) орындалатын рейстердің бағыты (жүктің болуына байланысты желілер бойынша, белгілі бір порттар арасында тұрақты рейс жасайтын және трамппен, кез-келген бағытта коммерциялық рейстер орындайтын);

10) Су көлігімен жұмыс істеу сипаты (жолаушылар, жүк, арнайы көлік)

11) кеме жүзу аймағы (теңіз; жағалаудағы навигация; өзен-теңіз; өзен, көл) және сақтандыру кезеңі, ұшуды сақтандыру жағдайында - сапардың басталу және аяқталу нүктелері, оның ұзақтығы мен шақыру пункттері;

12) су көлігінің экипажы туралы ақпарат: капитан, командалық құрам, кеме экипажы; минималды экипаж туралы ақпарат (уәкілетті орган белгілі бір типтегі кемені пайдалану талаптарына сәйкес белгіленеді);

13) тасымалданатын тауарлардың сипаты (құрғақ жүкті контейнерлерде немесе контейнерлерсіз тасымалдауға арналған (тоңазытқыштар, ағаш тасушылар, астық тасымалдаушылар, контейнер тасымалдаушылары, қаптама тасымалдаушылары және т.б.), сұйық жүктерді үйінділерде (мұнай өнімдері, майлар) тасымалдауға арналған сұйық (танкерлер) , майлар, шараптар);

14) басқа адамдардан су көлігіне қатысты шағымдардың, талап арыздардың болуы немесе сот шешімдерінің болуы туралы мәліметтер;

15) Сақтандырылған тұлға мен Пайда алушы туралы нұсқау;

16) өзге де мәліметтер;

6.12. Сақтандыру шартын жасасу үшін сақтандырушы жоғарыда көрсетілген талаптардың/құжаттардың тізбесін қысқартуы не сақтандыру тәуекелінің дәрежесін сипаттайтын қосымша құжаттарды талап етуі мүмкін.

6.13. Сақтандырушы сақтанушымен сақтандыру шартын жасасудан себебін түсіндірместен бас тартуға құқылы.

6.14. Сақтандыру шарты келесіні қамтуы тиіс:

1) шарттың нөмірі, сериясы;

2) Сақтандырушының атауы, орналасқан жері және банктік деректемелері;

3) Сақтанушының Тегі, Аты, Әкесінің аты (ол болған кезде) және тұрғылықты жері (егер ол жеке тұлға болып табылса) немесе оның атауы, орналасқан жері және банктік деректемелері (егер ол заңды тұлға болып табылса);

4) сақтандыру объектісін көрсету;

5) сақтандыру жағдайын көрсету;

6) сақтандыру сомасының мөлшері және сақтандыру төлемін жүзеге асыру тәртібі мен мерзімдері;

7) сақтандыру сыйлықақысының мөлшері, оларды төлеу тәртібі мен мерзімдері;

8) Шарттың жасалған күні және қолданылу мерзімі;

9) егер олар сақтандыру қатынасына қатысушылар болып табылса, сақтандырылған тұлға мен Пайда алушы туралы нұсқау;

10) сақтандыру шартының қолданылу аумағы;

11) шарттың талаптарына өзгерістер енгізу жағдайлары мен тәртібі;

12) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де мәліметтер.

6.15. Сақтандыру шартында сақтандыру тәуекелінің  ұлғаюына әсер ететін басқа да елеулі өзгерістер ескертілуі мүмкін.

6.16. Шарт жасасу сәтіне дейін мәлімделген немесе белгілі шығындар болған жағдайда сақтандырушы сақтандырылғанға дейін орын алған шығындар бойынша жауапкершіліктен босатылады.

7.   Шарттың қолданылу мерзімі мен орны

7.1. Сақтандыру шарты 12 (он екі) ай мерзімге немесе Тараптармен келісілген өзге мерзімге, сондай-ақ бір рейс кезеңіне жасалуы мүмкін және сақтандыру сыйлықақысы төленген күннен кейінгі күннен бастап күшіне енеді. Сақтандырушының банк шотына немесе кассасына ақша түскен күн сақтандыру сыйлықақысын төлеу күні болып есептеледі. Сақтандыру басталған кезде кеме қауіпсіз жерде болуы тиіс және қауіп төндірмейді.

7.2. Егер сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, сақтандыруды қорғаудың қолданылу кезеңі сақтандыру шартының қолданылу мерзімімен сәйкес келеді.

7.3. Егер бұл сақтандыру шартында тікелей айтылса, ол сақтандырушы сақтандыру сомасы мөлшерінде сақтандыру төлемін (сақтандыру төлемдерін) жүзеге асырған кезде өзінің қолданылуын тоқтатады.

7.4. Егер сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, сақтандыру шарты 12 ай мерзімге жасалады және сақтандыру сыйлықақысы төленген күннен кейінгі күннен бастап күшіне енеді. Сақтандырушының банк шотына немесе кассасына ақша түскен күн сақтандыру сыйлықақысын төлеу күні болып есептеледі.

7.5. Егер сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, сақтандыруды қорғаудың қолданылу кезеңі сақтандыру шартының қолданылу мерзімімен сәйкес келеді.

7.6. Сақтандыру мерзімін қауіпсіз тұрып қалу кезеңіне ұзарту құқығын негіздеу үшін сақтанушы сақтандырушыға кеменің қауіпсіз портта болу орнын, себебі мен мерзімін хабарлауға және растайтын құжаттарды ұсынуға тиіс.

7.7. Егер сақтандыру шартында өзгеше айтылмаса, Қазақстан Республикасы сақтандыру аумағы болып табылады.

8.   Тараптардың құқықтары мен міндеттері

8.1. Сақтандырушы құқылы:

1) Сақтанушы ұсынған ақпарат пен құжаттарды, сондай-ақ Сақтанушының сақтандыру шартының талаптары мен шарттарын орындауын тексеруге;

2) сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына әкеп соғатын мән-жайлар туралы хабарлама алғаннан кейін сақтандыру шартының талаптарын өзгертуді немесе тәуекелдің ұлғаюына мөлшерлес қосымша сақтандыру сыйлықақысын төлеуді талап етуге;

3) Сақтанушы сақтандыру шартын жасасу кезінде Сақтандырушыға хабарланған мән-жайларда өзіне белгілі болған елеулі өзгерістер туралы, егер бұл өзгерістер сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына елеулі әсер етуі мүмкін болса не Сақтанушы сақтандыру шартының талаптарын өзгертуге немесе сақтандыру сыйлықақысын тәуекел дәрежесінің ұлғаюына мөлшерлес қосымша төлеуге қарсылық білдірсе, сақтандырушыға хабарлау міндетін орындамаған кезде сақтандыру шартын бұзуды талап етуге құқылы;

4) сақтандыру жағдайының белгілері бар оқиғаның себептері мен мән-жайларын дербес анықтауға, оның ішінде тиісті құзыретті органдардан сақтандыру жағдайының басталу  фактісін және келтірілген зиянның мөлшерін растайтын құжаттарды сұратуға;

5) Сақтанушыдан сақтандыру жағдайының фактісін, оның басталу мән-жайларын анықтау үшін қажетті ақпаратты талап етуге құқылы;

6) сақтандыру жағдайының басталу себептерін анықтау үшін үшінші тұлғалардың бүлінген (жойылған) мүлкіне бағалау жүргізуге;

7)  үшінші тұлғалардың өміріне, денсаулығына және мүлкіне келтірілген зиянның мөлшерін бағалау және сақтандыру төлемінің мөлшерін айқындау үшін тәуелсіз сарапшының (диспашердің) қызметтерін пайдалануға;

8) "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Сақтанушының жосықсыз әрекет белгілерін анықтаған кезде сақтандыру төлемін жүзеге асыруды күнтізбелік отыз күнге дейінгі мерзімге тоқтата тұруға, сақтандыру төлемін тоқтата тұру туралы хабарлама сақтанушыға (пайда алушыға) тиісті тексеру жүргізілетіндігі көрсетіле отырып, тоқтатыла тұрған күннен кейінгі күннен кешіктірмей жіберілуге тиіс;

9) сақтандыру  шартына және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де іс-әрекеттер жасауға құқылы.

8.2. Сақтандырушы міндетті:

1) Сақтанушыны сақтандыру ережелерімен таныстыруға және оның талабы бойынша Қағидалардың көшірмесін ұсынуға (жіберуге);

2) сақтандыру құпиясын қамтамасыз ету;

3) Пайда алушыға сақтандыру төлемін жүзеге асыруға немесе Сақтанушыға және Пайда алушыға сақтандыру шартының талаптарына сәйкес сақтандыру төлемін жүзеге асырудан жазбаша дәлелді бас тартуды жіберуге құқылы;

4) Сақтанушыға және Пайда алушыға Шарттың талаптарына сәйкес сақтандыру төлемін жүзеге асырудан жазбаша дәлелді бас тартуды жіберуге міндетті;

5) Сақтанушыға (Пайда алушыға) сақтандыру жағдайы кезінде шығындарды азайту үшін жұмсаған шығыстарын өтеуге міндетті;

6) сақтандыру шартында және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген басқа да іс-әрекеттерді жасауға құқылы.

8.3. Сақтанушы құқылы:

1)   Сақтандырушыдан сақтандыру шарттарын, олардың Сақтандыру шарты бойынша құқықтары мен міндеттерін түсіндіруді талап етуге;

2)   Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан немесе оның мөлшерін азайтудан бас тартуына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен дау айтуға;

3)   үшінші тұлғалардың өміріне, денсаулығына және мүлкіне келтірілген зиянның мөлшерін бағалау үшін тәуелсіз сарапшының қызметтерін пайдалануға;

4)   сақтандыру жағдайы басталғанға дейін сақтандыру шартында аталған пайда алушыны бұл туралы сақтандырушыны жазбаша хабардар ете отырып, басқа тұлға ауыстыруға құқылы. Пайда алушыны оның Сақтанушымен келісімінен туындайтын сақтандыру шарты бойынша белгілі бір міндеттерді орындағаннан немесе сақтандырушыға сақтандыру төлемін жүзеге асыру жөнінде талап қойғаннан кейін басқа тұлға алмастыра алмайды;

5)  сақтандыру шартына және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де іс-әрекеттер жасауға құқылы.

8.4.   Сақтанушы міндетті:

1)   сақтандыру шартында белгіленген мөлшерде, тәртіппен және мерзімде сақтандыру сыйлықақысын төлеуге;

2)  сақтандыру шартын жасасу кезінде сақтандырушыға сақтандыру тәуекелін бағалау үшін маңызы бар өзіне белгілі барлық мән-жайлар туралы, сондай-ақ осы сақтандыру объектісіне қатысты жасалған немесе жасалатын барлық сақтандыру шарттары туралы хабарлауға;

3)   егер бұл өзгерістер сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына елеулі әсер етуі мүмкін болса, сақтандыру шартын жасасу кезінде сақтандырушыға хабарланған мән-жайларда өзіне белгілі болған елеулі өзгерістер туралы сақтандырушыға дереу, бірақ 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей хабарлауға ;

4)   тәуекел дәрежесі ұлғайған кезде сақтандыру шартына өзгерістер енгізуге және/немесе Сақтанушы Сақтандыру шартының өзгеруі және/немесе сақтандыру сыйлықақысын қосымша төлеу туралы хабарламаны алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде қосымша сақтандыру сыйлықақысын төлеуге міндетті;

5)  егер шартта өзгеше айтылмаса, сақтандыру жағдайының басталуын, сондай-ақ ол келтірген залалдарды дәлелдеу ауыртпалығын көтеруге, оның ішінде сараптама жүргізу, сарапшылардың (диспашерлердің) оқиға болған жерге шығуы, мамандарды тарту және консультация беру, қажетті құжаттарды жинау және т. б. жөніндегі шығыстарды көтеруге;

6)   әрбір рейске пайдалануға жарамды су кемесін шығаруды қамтамасыз етуге, сондай-ақ нормативтік актілерге сәйкес талап етілетін су кемесінің барлық қажетті құжаттамасын жүйелі түрде жүргізуге және осы құжаттаманы сақтандырушыға (Сақтандырушының өкіліне) беруге міндетті. Сақтандырушының қандай да бір төлемдер жасау міндеттемесінің туындауының қажетті шарттары рейс-техникалық және қызмет көрсетуші персоналдың су кемесін техникалық пайдалану және оған қызмет көрсету жөніндегі талаптарды сақтауы, сондай-ақ құзыретті ұйымдардың кез келген лауазымды адамынан су кемесін қауіпсіз пайдалануға және су қозғалысын басқаруға қатысты өкімдерді орындау болып табылады;

7)   су көлігін қауіпсіз пайдалану үшін жауапты адамды тағайындау;

8) сақтандыру шартында және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де іс-әрекеттерді жасауға құқылы.

8.5. Сақтанушының сақтандыру жағдайы басталған кездегі міндеттері:

Сақтанушы (сақтандырылған тұлға) / /теңіз кемесі экипажының мүшелері оған/оларға сақтандыру жағдайының басталғаны туралы белгілі болғаннан кейін (сақтандыру жағдайының басталуына әкелуі мүмкін оқиғалар) міндетті:

1) ықтимал шығындардың алдын алу және/немесе азайту үшін қалыптасқан жағдайларда ақылға қонымды және қол жетімді шаралар, оның ішінде мүлікті құтқару және сақтау және зардап шеккен адамдарға көмек көрсету шаралары қабылдауға;

2)  оқиғаның басталғаны туралы тиісті органдар мен ұйымдарға (ішкі істер органдарының жол полициясы бөлімшелеріне, өртке қарсы қызмет органдарына, авариялық қызметтерге, Төтенше жағдайлар жөніндегі агенттікке) олардың құзыретіне қарай дереу хабарлауға;

3)  уәкілетті құзыретті органдардың оқиғаны Құжаттамалық ресімдеуін қамтамасыз ету;

4)  оқиға орнына авариялық комиссарды (өкілді) дереу шақыруға;

5)  Сақтандырушыға сақтандыру жағдайының (оқиғаның) басталғаны туралы дереу, бірақ кез келген жағдайда 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей жазбаша нысанда хабарлауға;

6)  зардап шеккен мүлікті (егер бұл қауіпсіздік мүдделеріне қайшы келмесе немесе зиянның ұлғаюына әкеп соқпаса) оның өкілі сақтандырушыны ол бүлінген/жойылған кезде болған түрде тексергенге дейін сақтауға;

7)  Жол полициясы органдарының ұйғарымы бойынша немесе сақтандырушы өкілінің талап етуі бойынша медициналық куәландырудан (сараптамадан) өтуге;

8) Сақтандырушының өкіліне бүлінген мүлікті кедергісіз қарап-тексеру, шығындарды азайту және мүлікті құтқару жөніндегі іс-шараларға қатысу мүмкіндігін қамтамасыз етуге;  

9) сақтандырушының өкіліне сақтандыру жағдайының басталу себептері мен мән-жайларын анықтауға жәрдемдесуге, оның ішінде сақтандырушыға сақтандыру жағдайының себептері, барысы мен салдары, келтірілген зиянның сипаты мен мөлшері туралы соттауға мүмкіндік беретін оған қол жетімді барлық ақпарат пен құжаттаманы беруге;

10) үшінші тұлғалардан сақтандыру жағдайы нәтижесінде келтірілген залалдардың қандай да бір өтемін (өтемақысын) алғаны туралы сақтандырушыны дереу жазбаша хабардар етуге (егер жәбірленушілерге келтірілген зиян Сақтанушының (сақтандырылған тұлғаның) ғана емес, сонымен қатар оны келтіруге жауапты өзге де тұлғалардың да өтеуіне жататын болса);

11) Сақтандырушының жазбаша келісімінсіз өзінің жауапкершілігі мен шығын мөлшерін тікелей немесе жанама түрде танымауға құқылы.

12) егер сақтандырушы сақтандыру жағдайының басталуына байланысты Сақтандырушының да, Сақтанушының да мүдделерін қорғау үшін өз өкілін тағайындау қажет деп санаса, аталған сақтандырушы осындай мүдделерді қорғау үшін аталған тұлғаларға сенімхат немесе өзге де қажетті құжаттарды беруге міндетті. Сақтандырушының сотта Сақтанушының мүдделерін білдіруге немесе сақтандыру жағдайының басталуына байланысты сақтанушыны құқықтық қорғауды өзге де жолмен жүзеге асыруға құқығы бар, бірақ міндетті емес;

13) сараптама жүргізу, сарапшылардың (диспашерлердің) оқиға болған жерге шығуы, мамандарды тарту және консультация беру, қажетті құжаттарды жинау және т. б. төлемдерін қоса алғанда, сақтандыру жағдайының басталуын, сондай-ақ олар келтірген залалдарды дәлелдеу ауыртпалығын көтеруге міндетті;

14) сақтандыру шартында және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де әрекеттерді орындауға міндетті.

8.6. Пайда алушы құқылы:

1) сақтандырушыдан үшінші тұлғалар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру талаптарын , сақтандыру шарты бойынша өз құқықтары мен міндеттерін түсіндіруді талап етуге;

2) сақтандыру шартын жасасу кезінде және оның қолданылу кезеңінде сақтандырушыны осы сақтандыру объектісіне қатысты ұқсас тәуекелдер бойынша барлық қолданыстағы/жасалатын сақтандыру шарттары туралы хабардар етуге;

3) сақтандырушыға сақтандыру төлемі туралы талап қоюға;

4) сақтандыру шартында көзделген тәртіппен және шарттарда сақтандыру төлемін алуға;

5) Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан немесе оның мөлшерін азайтудан бас тартуына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен дау айтуға;

6) осы Қағидаларға және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де іс-әрекеттер жасауға құқылы.

8.7. Осы бөлімде көзделген Тараптардың құқықтары мен міндеттері толық болып табылмайды. Тараптардың Қағидалардың өзге тармақтарында, Сақтандыру шартының талаптарында және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құқықтары бар және міндеттерді атқарады.

8.8. Тараптардың құқықтары мен міндеттерінің тізбесі сақтандыру шартымен өзгертілуі (толықтырылуы) мүмкін.

9.   Сақтандыру төлемі туралы шешім қабылдау үшін қажетті құжаттар

9.1.    Сақтандырушы сақтандыру төлемі туралы шешім қабылдауы үшін Сақтанушы (пайда алушы) сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталу себептерін анықтау және сақтандыру төлемінің сомасын айқындау үшін қажетті жазбаша өтініш пен құжаттарды беруге міндетті:

1) сақтандыру төлемі туралы өтініш;

2) сақтандыру Шартының көшірмесі;

3) сақтандыру жағдайының болғандығын растайтын құжаттарды қоса бере отырып, сақтанушыға үшінші тұлғаларға немесе олардың құқық мирасқорларына жазбаша талап қою;       

4) құзыретті және мамандандырылған органдардың, мемлекеттік теңіз авариялық-құтқару қызметінің, порт қызметтерінің сақтандыру жағдайының басталу себептері мен мән-жайларын белгілейтін құжаттары;

5) үшінші тұлғаларға келтірілген зиянның мөлшері бойынша сақтандыру оқиғасы болған елдің заңнамасына сәйкес жасалған сараптама/диспашер актілері, бағалау, өзге де құжаттар;

6) бүлінген немесе жойылған мүлікті иелену құқығын, оның сақтандыру төлемін алуға құқықтарының заңдылығын, сондай-ақ оның өкілдерінің құқықтарын растайтын құжаттардың көшірмелері-сақтандырушыда жәбірленушінің мүдделерін білдіру құқығына тиісті түрде ресімделген сенімхат;

7) сақтандыру жағдайы басталған кезде шығындарды болдырмау немесе азайту мақсатында Сақтанушы шеккен шығыстарды растайтын құжаттар;

8) сақтанушыдан үшінші тұлғалардың пайдасына залал сомасын өндіріп алу туралы заңды күшіне енген сот шешімі;

9) келтірілген залал үшін жауапты тұлғаға кері талап ету құқығын Сақтандырушының жүзеге асыруы үшін қажетті құжаттар;

10) Шартта сақтандыру жағдайлары ретінде қаралатын оқиғаларды тергеп-тексеруді, жіктеуді және есепке алуды жүзеге асыратын, сақтандыру жағдайының басталу фактісін және келтірілген залалдың мөлшерін растайтын өзге де құзыретті органдардың құжаттары;

Жәбірленушінің өміріне/денсаулығына зиян келтірілгенде, сондай-ақ:

1)  жәбірленушіге келтірілген зиянның сипатын, диагнозын, еңбекке жарамсыздық кезеңін көрсете отырып, тиісті медициналық мекеме қорытындысының түпнұсқасы; мүгедектікті белгілеу туралы уәкілетті медициналық орган қорытындысының түпнұсқасы мен көшірмесі; қайтыс болу себебін көрсете отырып, жәбірленушінің қайтыс болғанын анықтаған медициналық мекеме қорытындысының түпнұсқасы; қайтыс болу туралы куәліктің, мұраға құқық туралы куәліктің нотариалды куәландырылған көшірмелері;

2)  денсаулықтың зақымдануынан туындаған шығыстарды растайтын құжаттардың түпнұсқалары, оның ішінде дәріханалар мен медициналық мекемелерден медициналық препараттарды сатып алуды, процедуралардан өткенін растайтын шоттардың түпнұсқалары (фискалдық, тауарлық чектер, төлем туралы түбіртектер және т. б.), әрбір препараттың атауын, рәсімін, қабылдауын, олардың саны мен құнын көрсете отырып, дәрігерлерді қабылдау; сондай-ақ емдеуші дәрігердің медициналық препараттарды қабылдауға тағайындауы, процедуралардан өтуі, олар үшін шот-фактуралар берілген дәрігерлерді қабылдауы;

3)   жәбірленуші қайтыс болған жағдайда - жәбірленушінің қайтыс болуы туралы куәліктің нотариалды куәландырылған көшірмесін және пайда алушының зиянды өтеу құқығын растайтын құжатты (көшірме);

4)  жәбірленушіге келтірілген залалдың мөлшерін және келтірілген шығыстарды төлеу фактісін растайтын түпнұсқалық шот-фактуралар (шот-фактуралар, сатып алуға тапсырыстар, сатып алуға тапсырыстар, салықтық және сату түбіртектері, төлем туралы түбіртектер және т.б.) - жерлеу шығындарын өтеу кезінде.

9.2. Ұсынылған құжаттарды ресімдеу тәртібі мен нысаны, егер олар үшін қарастырылған болса, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес келуі керек. Егер сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, құжаттар сақтандырушыға түпнұсқада немесе көшірме түрінде беріледі, нотариалды куәландырылған немесе түпнұсқа мөрмен куәландырылған және құзыретті ұйымның уәкілетті адамы қол қойған.

9.3. Алынып тасталды.

10.  Сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру тәртібі мен шарттары

10.1.  Жәбірленушілердің мүлкіне залал келтірілген кезде:

1)   басқа су көлігіне / жәбірленушілердің мүлкіне келтірілген зиянды сақтандыру төлемі нақты зиян мөлшерінде жүзеге асырылады, бірақ сақтандыру шартында көзделген сақтандыру мөлшерінен (жауапкершілік шегі) аспауы керек.

2)   келтірілген залал мөлшері, сақтандыру жағдайына дейін болған су көлігінің / мүліктің есептелген амортизациялау (тозуын) шегеріп, бүлінген су көлігін / мүлікті қалпына келтіру құнын есептеу негізінде анықталады.

3)   Зиянның мөлшерін Сақтандырушы Сақтандырушының өкілі жүргізген сараптама, Сақтанушы (пайда алушы) және / немесе Сақтандырушы ұсынған тиісті лицензиясы бар тәуелсіз сарапшы ұсынған құжаттар негізінде анықтайды.

4) Пайда алушыға жөндеу кезінде ауыстыруға жататын сақтандыру жағдайы сәтінде су көлігінің/мүліктің бүлінген бөлшектерінің/бөліктерінің құнын төлеген жағдайда, сақтандырушы пайда алушының пайда алушыға су көлігінің/мүліктің осындай бөлшектерін/бөліктерін беруді талап етуге құқығы бар. Бұл ретте сақтандыру төлемі пайда алушы ауыстыруға жататын су көлігінің/мүліктің бүлінген бөлшектерін/бөліктерін беруге арналған кепілдік хатты ұсынғаннан кейін жүргізіледі. Бөлшектерді/ бөліктерді беруге байланысты барлық шығындар сақтандырумен өтелмейді.

5)   Су көлігі/мүлкі толық жойылған кезде Сақтандырушының қалауы бойынша (тиісті лицензиясы бар тәуелсіз сарапшы қалпына келтіру жөндеуінің орынсыздығын белгілейтін су көлігін/мүлікті жою; сондай-ақ қалпына келтіру жөндеу құны сақтандыру жағдайы басталған күнгі су көлігінің/мүліктің нақты құнының 80 (сексен) % - дан астамын құрайтын болады), Сақтандырушының пайда алушыға сақтандыру төлемін төлеуге құқығы бар:

       • сақтандыру жағдайы кезіндегі бүлінген су көлігінің/мүліктің нақты құны, одан әрі пайдалануға жарамды қалдықтардың құнын шегеріп тастағанда;

       • Сақтанушы (пайда алушы) одан әрі пайдалануға жарамды қалдықтарды сақтандырушыға берген жағдайда, сақтандыру жағдайы туындаған кезде бүлінген су көлігінің / мүліктің нақты құны. Бұл жағдайда сақтандыру төлемі Сақтанушы (Пайда алушы) мен Сақтандырушы арасындағы су көлігіне / мүлікке қабылдау-тапсыру актісі жасалғаннан кейін, жетіспейтін (ауыстырылған) бөлшектер мен жинақтардың құнын шегеріп, болуы немесе / немесе зақымдануы сақтандыру жағдайына қатысы жоқ. меншікті беруге және / немесе су көлігіне / фитоссациямен байланысты барлық шығындар сақтандыру есебінен өтемейді.

6)  Сақтандырушы сақтандыру төлемін сақтандыру төлемінің сомасы шегінде заттай нысандағы залалды өтеумен алмастыруды жүзеге асыра алады.

10.2.  Жәбірленушілердің өміріне / денсаулығына зиян келтірілгенде:

Өмірге немесе денсаулыққа келтірілген зиян үшін сақтандыру төлемі Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және мөлшерде, бірақ сақтандыру шартында белгіленген сақтандыру сомасынан аспайтын мөлшерде жүзеге асырылады:

1)      Жәбірленушіге жарақат немесе денсаулығына өзге де залал келтірілген жағдайда, жәбірленушінің  жоғалтқан табысы (кірісі), сондай-ақ денсаулығына келтірілген залал келтірген шығындар (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 937-бабы) өтелуге жатады.

2)      Сақтандыру шартында көрсетілген кеме иесінің жауапкершілігін сақтандыру кезінде үшінші тұлғалардың өмірі мен денсаулығына келтірілген залалдың мөлшері соттың заңды күшіне енген шешімі негізінде анықталады.

3)    зардап шегуші қайтыс болған жағдайда, азаматтың қайтыс болуына байланысты зиянды өтетуге құқығы бар адамдарға зиян қайтыс болған адамның өмірі кезінде өз асырауына алған немесе алуға құқығы болған табысының (кірісінің) үлесі мөлшерінде өтеледі (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 941-бабы).

4)      Жәбірленуші қайтыс болған кезде, жерлеудің қажетті шығындары осы шығындарды көтерген адамға қайтарылады (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 946-бабы, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 09.07.1999 жылғы N9 нормативтік қаулысы, денсаулық сақтау органдарына келтірілген зиянды өтеу туралы заңнаманы қолданудың кейбір мәселелері туралы).

10.3.   Жалпы терминдер:

1)  Қосарланған мүліктік сақтандыру кезінде (бір сақтандыру объектісін әрқайсысымен дербес шарттар бойынша бірнеше сақтандырушыдан сақтандыру) әрбір сақтандырушы сақтанушының алдында онымен жасалған шарт шегінде жауапты болады, алайда Сақтанушы барлық сақтандырушылардан алған сақтандыру төлемдерінің жалпы сомасы нақты залалдан аспауға тиіс.

2)   Егер жәбірленушілерге келтірілген зиянды Сақтанушы (Сақтандырылған тұлға) ғана емес, оны келтіруге жауапты өзге де тұлғалар өтеуге тиіс болса, онда Сақтандырушы төленуге тиісті толық сома мен зиян келтіруге жауапты өзге адамдардан өндіріп алынуға тиіс сома арасындағы айырмашылығын ғана өтейді. Сақтанушы сақтандырушыға осындай тұлғалардың бар екендігі туралы және осы адамдардан өндіріп алуға жататын өтем сомалары туралы хабарлауға міндетті.

3)   Егер бөліп-бөліп төлеу қарастырылған болса және сақтандыру жағдайы белгілі бір сақтандыру сыйлықақысы төленгенге дейін орын алса, онда сақтандырушы сақтандыру төлемінің мөлшерін анықтаған кезде кешіктірілген сақтандыру сыйлықақысының мөлшерін есепке алуға құқылы.

4)  Сақтандыру жағдайы деп танылған немесе танылуы мүмкін оқиғаға байланысты сақтандыру төлемін тағайындау кезінде Сақтандырушы осы Сақтандыру шартымен Сақтандырушыға ұсынылған сақтандыру жағдайының басталуымен байланысты талаптар тізімін қысқартуға құқылы.

5)   Жәбірленушілер - Сақтанушының су көлігін пайдалану нәтижесінде өміріне, денсаулығына және / немесе мүлкіне зиян келген, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Сақтанушыға (Сақтандырылушыға) өтеу міндеті жүктелген адамдар. Бенефициар - жәбірленуші, егер қайтыс болған жағдайда - жеке тұлға, Бенефициар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оның мұрагерлері болып табылады. Зардап шеккендер полис ұстаушысы (сақтандырылушы) және полис ұстаушының су көлігінің жолаушылары болып табылмайды.

6) сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылдайды немесе Сақтандырушы барлық қажетті құжаттарды ұсынғаннан кейін 15 (он бес) жұмыс күні ішінде сақтандырушыға дәлелді жазбаша түрде бас тарту арқылы сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту туралы шешім қабылдайды.

7)   Сақтандырушы уәкілетті органдардан қосымша ақпарат және / немесе сақтандырушы сақтандыру жағдайымен байланысты жағдайларды анықтау бойынша шаралар қажет болған жағдайда, шешім қабылдау үшін жоғарыда көрсетілген мерзімге дейін жазбаша түрде хабардар ете отырып, бұл кезеңді екі айға ұзарта алады.

8) Сақтандырушы сақтандыру төлемін сақтанушының жазбаша өтініші және Сақтанушы (Сақтандырылған тұлға, пайда алушы) берген барлық қажетті құжаттар, сондай-ақ сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылданғаннан кейін сақтандырушы жасаған сақтандыру жағдайы туралы акт негізінде 10 (он) жұмыс күні ішінде жүзеге асырады.

9)   Сақтандыру төлемін жүзеге асырғаннан кейін сақтандырудың жалпы сомасы шарт бойынша бұрын жасалған барлық сақтандыру төлемдерінің сомасына азаяды. Сақтандырушының жауапкершілігінің шекті мөлшері сақтандырудың жалпы сомасынан (қалған) есептеледі.

11.  Сақтандыру төлемінен бас тарту

11.1. Сақтандырушы Сақтанушыға сақтандыру төлемін осы Ереженің 10.3.6-тармағына сәйкес мерзімде, егер сақтандыру жағдайы салдарынан болса, толық немесе ішінара бас тартуға құқылы:

1)  сақтанушының, сақтандырылған су көлігін басқаруға рұқсат берілген адамның және/немесе пайда алушының сақтандыру жағдайының туындауына бағытталған не оның басталуына ықпал ететін қасақана іс-әрекеттері, қажетті қорғаныс немесе аса қажеттілік жағдайында жасалған іс-әрекеттерді қоспағанда;

2)  сақтанушының, сақтандырылған су көлігін басқаруға жіберілген адамның және/немесе пайда алушының заң актілерінде белгіленген тәртіппен сақтандыру жағдайымен себептік байланыстағы қасақана қылмыстар немесе әкімшілік құқық бұзушылықтар деп танылған іс-әрекеттері.

11.2.  Сақтандырушы, егер сақтандыру жағдайы оның салдарынан болса, сақтандыру төлемін жүзеге асырудан келесі жағдайда босатылады:

1) атом энергиясын кез келген қолданумен және ыдырайтын материалдарды пайдаланумен байланысты ядролық жарылыстың, радиацияның немесе радиоактивті зақымданудың әсері;

2) Әскерлік іс-әрекеттер немесе әскерлік операциялар/спецоперациялардың, соғыстардың, шапқыншылықтардың, өзге мемлекеттің дұшпандық іс-әрекеттерінің (соғыс жайлы хабарланғанына немесе хабарланбағанына қарамастан) немесе азаматтық соғыстың кез келген түрлері;

3)  азаматтық соғыстар, бүлік, түрлі түрдегі халықтық толқулар, ереуілдер, локаут, саботаж актілері, қарақшылық немесе алаяқтық әрекеттер, террористік актілер немесе оларға қатысушы адамдардың азаматтығына қарамастан зорлық-зомбылық әрекеттері;

4) мемлекеттік органдардың өкімі бойынша сақтандырылған мүлікті алып қою, тәркілеу, реквизициялау, тыйым салу немесе жою;

5) Сақтанушы, оның қызметкерлері немесе пайда алушы навигация және жүзу қауіпсіздігі қағидаларын қасақана бұзған, сақтандырылған кеменің техникалық жай-күйі мен пайдаланылуын бақылау жөніндегі қолданыстағы стандарттар мен рәсімдерді сақтамаған, өрт қауіпсіздігі, жанғыш, жарылғыш, улы және радиоактивті заттарды сақтау және тасымалдау қағидаларын бұзған;

6) егер бұл үшін тиісті куәландырушы құжаты болуы қажет болса, лицензияның, рұқсаттаманың (рұқсаттың, аттестаттың) болмауына байланысты экипаждың (кеме командасының) су көлігін пайдалануға дайын болмауы;

7) тұрақты немесе ұзақ термиялық әсер ету немесе газдардың, будың, сәулелердің, сұйықтықтардың, ылғалдың немесе кез келген оның ішінде неатмосфералық жауын-шашынның (күйе, түтін, шаң және т. б.) әсері;

8)   тоқтап тұрған немесе ағымдағы сулардан және басқа да табиғи құбылыстардан туындаған топырақтың, сырғымалардың, құламалардың, су тасқындарының шөгуі; 

9) Сақтанушының тасымалдаушының қызметін жүзеге асыру құқығына арналған лицензиясында айқындалмаған қызметі;

10) кез-келген көлік түрімен су көлігін тасымалдау немесе кемені суға көтеру немесе түсіру, егер сақтандырушымен өзгеше келісілмесе;

11) егер көліктік сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, су көлігінің жарыстарға, сынақтарға қатысуы, рекордтар орнатуы, кеме басқаруды үйретуі;

12) Сақтанушыға немесе оның қызметкерлеріне, өкілдеріне белгілі және пайдалану мерзімі немесе техникалық қызмет көрсету ережелерінің талаптарына сай келмейтін немесе мерзімі өткен ресурстармен су көлігін пайдалану су көлігін пайдалану;

13) заңнамаға сәйкес уәкілетті органдардың жүзіп өтуіне рұқсат етілмеген су көлігін пайдалану, сондай-ақ техникалық тексеруден өтпеген немесе ақаулы жағдайда тұрған су көлігін пайдалану;

14) сақтандырылған кемені алкогольдік, уытты немесе есірткілік масаң күйде басқарған;

15) сынақтар, тәжірибелер жүргізу, сондай-ақ арнайы рұқсатқа мұқтаж не лицензиялауға жататын басқа да қызмет түрлерін жүзеге асыру;

16) су көлігінің контрабандалық немесе өзге де заңсыз операцияларға қатысуы немесе жоғарыда көрсетілген әрекетті жасауға тырысуы;

17) сақтанушының, оның қызметкерлерінің, пайда алушының және олардың өкілдерінің қасақана әрекеттері немесе әрекетсіздігі, сондай-ақ өрескел абайсыздығы;

18) жолаушылар мен жүкті кеме класына сәйкес келетін ең жоғары жолаушылар сыйымдылығынан және жүк көтерімділігінен асатын мөлшерде тасымалдау;

19) антикварлық және бірегей заттар, қымбат бағалы және сирек металдардан жасалған бұйымдар, қымбат бағалы, жартылай бағалы және қолдан жасалған тастар, діни табыну заттары, коллекциялар, картиналар, антиквариат, қолжазбалар, ақша белгілері, бағалы қағаздар, құжаттар түріндегі мүлікті жою (жоғалту) немесе бүлдіру;

20) кез келген қару мен оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, аң аулау құралдарын өндіру, сақтау, қолдану, тасымалдау;

21) сақтандырылған кеменің қысқы кезеңде жүзуде тұрып қалуы кезіндегі мұздық зақымданулар және олардың салдарлары

22) кепілдіктерді, кепілдемелерді және оларға ұқсас міндеттемелерді орындамау;

23) үшінші тұлғаларда созылмалы аурулардың асқынуы;

24) кеменің табиғи тозуы, коррозиясы, корпусының, бөліктерінің, бөлшектері мен керек-жарақтарының кебуі, ластануы және түсінің өзгеруі; 

25) зауыттық ақау;

26) тікелей немесе жанамаға байланысты зиян келтіру:

- Шу (адам құлағымен қабылданатын немесе қабылданбайтын), діріл, дыбыстық соққы немесе ұқсас табиғаттың басқа құбылыстары;

- электрлік немесе электромагниттік кедергілермен;

27) сақтандыру шартында келісілген сақтау орындарынан тыс тұрған кезде сақтандырылған кеменің, оның бөліктері мен тетіктерінің сақталуы туралы Сақтанушы тарапынан тиісті қамқорлық болмаған;

28) кеме мен экипажды ұстау бойынша шығыстар;

29) жұқпалы аурудың кез келген түріне байланысты тікелей немесе жанама шығындар (сонымен қоса, 2019 коронавирус ауруы (COVID-19) және оның кез келген мутациясы және түрлері);

30) БҰҰ немесе саудалық немесе экономикалық санкциялар, Еуропалық Одақ, Ұлыбритания немесе АҚШ заңдары мен нормалары және өзге де уәкілеттелген халықаралық ұйымдардың санкциялары және нормативті актілері немесе қарар шығарудың шектеулеріне сәйкес Сақтандырушыға, оның нәтижесінде айыппұл салынған, қандай да бір санкция немесе нормативтік актілер туралы заңның бұзылуы;

31) кибершабуыл, компьютерлік вирус, желінің бұзылуы салдарынан, т.б., және сервер, интернет бұлты, поративтік құрылғы, компьютер, интернет-ресурстарда сақталатын ақпараттық қауіпсіздіктің бұзылуы, дербес деректердің, құпия ақпараттың және жеке деректердің жоғалуы/кемуі.

32) Асбест, асбест талшықтары немесе асбесті бар кез келген өнімнің, сондай-ақ радиоактивті изотоптардың әсері (осы Ережелердің сақтандыру өнімдеріне қолданылуы кезінде).

11.3.  Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тартуы үшін мыналар да негіз болуы мүмкін:

1) Сақтанушының Сақтандырушыға сақтандыру объектісі, сақтандыру тәуекелі, сақтандыру жағдайы және оның салдары туралы жалған мәліметтер хабарлауы. Тараптар арасында келісімге қол жеткізілмеген жағдайда, берілген мәліметтердің дұрыстығын дәлелдеу ауыртпалығы Сақтанушыға жүктеледі;

2) сақтанушының сақтандыру жағдайынан болған залалдарды азайту жөніндегі шараларды қасақана қабылдамауы;

3) сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру объектісін құтқаруға және оның одан әрі зақымдануын болғызбауға ықтимал шаралар қолданбауға;

4)   Сақтанушы сақтандыру жағдайының басталуына бағытталған қасақана әрекет жасаса;

5)  Сақтанушының залал келтіруге кінәлі тұлғадан мүліктік сақтандыру бойынша шығынның тиісті өтемін алуы;

6)   Сақтанушының сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталу мән-жайларын тергеуде және оған келтірілген залалдың мөлшерін белгілеуде кедергі келтіруі;

7) Сақтанушы сақтандыру жағдайы туралы белгіленген тәртіппен және мерзімде құзыретті органдарға мәлімдемеген, осыған байланысты сақтандырылған мүліктің бүліну мән-жайы мен себебін анықтау мүмкін емес;

8)   Сақтанушы Сақтандырушының өкіліне бүлінген кемені (қосымша жабдықты ұсынбаса);

9)   Сақтандырушыны сақтандыру жағдайының басталғаны туралы уақтылы хабардар етпеу;

10) Сақтанушының сақтандыру жағдайының басталуына жауапты адамға өзінің талап ету құқығынан бас тартуы, сондай-ақ Сақтандырушыға талап ету құқығының өтуі үшін қажетті құжаттарды Сақтандырушыға беруден бас тартуы. Егер сақтандыру төлемі жүзеге асырылған болса, Сақтандырушы оны толық немесе ішінара қайтаруды талап етуге құқылы.

11) заңнамалық актілерде көзделген басқа да жағдайлар.

11.4.  Су көлігі иесінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру шарты өзінің қолданылуын тоқтата тұрады және егер сақтандыру жағдайы су көлігі болған жағдайда сақтандыру төлемі жүргізілмейді:

1) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында тыйым салынған мақсаттарда немесе сақтандыру шартында көрсетілгеннен өзгеше мақсаттарда пайдаланылады;

2) егер бұл авариялық жағдайға немесе форс-мажорлық жағдайларға байланысты болмаса, сақтандыру шартында көрсетілген географиялық шектерден тыс болса;

3)  уәкілетті емес және/немесе оған құқығы жоқ адамдар басқарады;

4)  порттың шекарасында тіркеп сүйреуден басқа, көліктің кез келген түрімен тасымалданады;

5)  егер бұл авариялық жағдайға немесе форс-мажорлық жағдайларға байланысты болмаса, су көлігінің осы түрі үшін талаптарға сәйкес келмейтін айлақтан айлақты немесе жөнелтуді жүзеге асырады;

6)   шамадан тыс жүктеме және / немесе жолаушылардың жалпы саны берілген су көлігіндегі ең көп жолаушылар санынан асып кетсе немесе жүктің максималды нормалары немесе су көлігін орталықтандыру ережелері бұзылған болса;

7) рейсті жарамсыз күйде жүзеге асырады;

8) күрделі немесе авариялық жөндеуден кейін су көлігін айналып өту жүзеге асырылады;

11.5.  Сақтандырумен келесі қамтылмайды:

1) моральдық зиян;

2) ар-намысына, қадір-қасиетіне және іскерлік беделіне нұқсан келтіретін ақпарат таратумен келтірілген зиян (сақтандырушының сақтандыру құпиясын сақтау міндетіне байланысты емес);

3) жанама және коммерциялық шығындар, оның ішінде тауарларды жеткізу немесе жұмыстарды орындау (қызметтер көрсету) шарттарын, келісімшарттар (шаттарр) бойынша басқа міндеттемелерді, жоғалған пайданы, басқа шығындарды бұзуға байланысты шығындар (айыппұлдар, тұрақсыздық төлемдері және т.б.) сақтандыру жағдайынан туындаған (әкімшілік айыппұлдар және басқа да мемлекеттік төлемдер; жалға алынған кемені пайдаланғаны үшін төлемдер; жөндеу кезінде қонақүйде тұру үшін төлемдер; іссапар шығыстары; тоқтап қалудан туындаған шығындар; тұрақ пен қауіпсіздік үшін төлемдер).

11.6. Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүргізуден бас тартуына сақтанушы / пайда алушы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген тәртіппен сот органдарына шағымдана алады

12.  Зиян келтірген тұлғаға кері талап қою құқығы

12.1. Сақтандыру төлемін жүзеге асырған сақтандырушы полис ұстаушыға келесі жағдайларда төленген   

          сома бойынша талапты қайтарып алуға құқылы:

1)   сақтанушының сақтандыру жағдайының туындауына бағытталған не оның басталуына ықпал ететін қасақана іс-әрекеттері;

2)   сақтанушы Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген тәртіппен сақтандыру жағдайымен себептік байланыстағы қасақана қылмыстар не әкімшілік құқық бұзушылықтар деп танылған іс-әрекеттер жасаған;

3) Сақтанушының оны азайту жөнінде ақылға қонымды және қолжетімді шараларды қасақана қабылдамауы нәтижесінде зиян мөлшерін ұлғайту;

4)   Сақтанушы Сақтандырушыға сақтандыру объектісі, сақтандыру тәуекелі, сақтандыру жағдайы және оның салдары туралы көрінеу жалған мәліметтер хабарлаған;

5)   сақтанушының сақтандыру жағдайының басталуына жауапты адамға өзінің талап ету құқығынан бас тартуы, сондай-ақ сақтандырушыға талап ету құқығының ауысуы үшін қажетті құжаттарды беруден бас тартуы.

12.2.  Сақтандыру төлемін жүзеге асырған сақтандырушыға төленген сома шегінде сақтанушының сақтандыру нәтижесінде өтелген залалдар үшін жауапты тұлғаға кері талап қою құқығы ауысады.

12.3.  Сақтанушы (Пайда алушы) сақтандыру төлемін алған кезде Сақтандырушыға барлық құжаттар мен дәлелдемелерді беруге және оған сақтандырушының өзіне ауысқан талап ету құқығын жүзеге асыруы үшін қажетті барлық мәліметтерді хабарлауға міндетті.

12.4.  Егер Сақтанушы (Пайда алушы) Сақтандырушы өтеген шығындар үшін жауапты тұлғаға өзінің талап ету құқығынан бас тартса немесе Сақтанушының (Пайда алушының) кінәсінен осы құқықты жүзеге асыру мүмкін болмаса, Сақтандырушы сақтандыру төлемін толық немесе тиісті бөлігінде жүзеге асырудан босатылады және артық төленген соманы қайтаруды талап етуге құқылы

13.  Шартты Өзгерту

13.1.  Сақтандыру шартына өзгерістер мен толықтырулар енгізу тараптардың келісімі бойынша Тараптардың бірінің жазбаша өтініші негізінде жүргізіледі. Сақтандыру шартына барлық өзгерістер мен толықтырулар оларды жазбаша ресімдеген және екі Тараптың уәкілетті өкілдері қол қойған жағдайда заңды күшке ие болады.

14. Шартты бұзу шарттары

14.1. Сақтандыру шарты келесі жағдайларда бұзылған болып саналады:

1)  сақтандыру шартының қолданылу мерзімі аяқталғанда;

2) сақтандырушының сақтандыру шартында белгіленген жалпы сақтандыру сомасы мөлшерінде сақтандыру төлемін (сақтандыру төлемдерін) жүзеге асыруы;

3)  Сақтанушыны сақтандыру шартына ауыстыру жағдайларын қоспағанда, жеке тұлға болып табылатын

     Сақтанушының қайтыс болуы немесе заңды тұлға болып табылатын Сақтанушының тарауы;

4) Сақтандырушыны тарату, оның лицензиясын тоқтата тұру, қайтарып алу;

5) кемені сату;

6) сақтандыру жағдайынан басқа себептер бойынша сақтандырылған кеменің толық нақты немесе конструктивті жоғалуы.

14.2. Сақтандыру шарты келесі жағдайларда мерзімінен бұрын бұзылады:

1)  Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 841-бабында көзделген;

2)  Сақтанушы сақтандыру шартын жасасу кезінде Сақтандырушыға хабарланған мән-жайларда өзіне белгілі болған елеулі өзгерістер туралы, егер бұл өзгерістер сақтандыру тәуекелінің ұлғаюына елеулі әсер етуі мүмкін болса не Сақтанушы сақтандыру шартының талаптарын өзгертуге немесе тәуекел дәрежесінің ұлғаюына мөлшерлес сақтандыру сыйлықақысын қосымша төлеуге қарсылық білдірсе, сақтандырушыға хабарлау міндетін орындамаса (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің  834-бабы және 401-бабының 1-тармағы 2-тармақшасы);

3) сақтандыру сыйлықақысын бөліп-бөліп төлеу кезінде сақтанушының кезекті сақтандыру сыйлықақысын төлемеуі (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 818-бабының 5-тармағы);

4) Сақтанушының немесе Сақтандырушының талабы бойынша, сондай-ақ тараптардың келісімі бойынша (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 401-бабы 2-тармағының 2-тармағы), сондай-ақ тараптардың келісімі бойынша (Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 401-бабының 1-тармағы) сақтандыру шартын бұзу.

14.2.1. Сақтанушы, егер Қазақстан Республикасының заңдарында және Сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, кез келген уақытта Сақтандыру шартынан бас тартуға құқылы

14.3. Сақтандыру шарты келесі жағдайларда бұзылған болып саналады:

14.3.1 Ереженің 14.2 т. 1) т. – сақтандыру шартын тоқтату үшін негіз ретінде көзделген негіз туындаған сәттен бастап;

14.3.2 Ереженің 14.2 т. 2) т. - тәуекел дәрежесінің ұлғаюына алып келетін жағдайлар туындаған сәттен бастап.

Бұл жағдайда Сақтандырушы Сақтанушыға сақтандыру шартының бұзылуы туралы келесі күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде хабарлауға міндетті:

1)  сақтандырушы сақтанушының тәуекел дәрежесінің жоғарылауы туралы есеп беру жөніндегі міндеттемені орындамағаны туралы хабардар болған кезде;

2)   Сақтанушының сақтандыру шартын өзгертуден немесе сақтандыру сыйлықақысын төлеуден бас тартуын алу;

3) Сақтандырушының сақтандыру шартын өзгерту және / немесе сақтандыру сыйлықақысын қосымша төлеу туралы талаптарын қабылдау үшін осы Ережеде белгіленген мерзім аяқталғанда.

14.3.3 Ереженің 14.2-т. 3) т. - сақтандыру шартын бұзу үшін негіз болған жағдай туындаған сәттен бастап, сақтандыру шартының бұзылуы туралы хабарлама талап етілмейді.

14.3.4. Осы Сақтандыру Ережелерінің 14.2-т. 4) т.:

·         Сақтандыру шарты Тараптардың келісімі бойынша сақтандыру шартының қолданылуын тоқтату туралы келісімге қол қойылған күннен бастап немесе соттың тиісті шешімі заңды күшіне енген күннен бастап (егер сот сотта шешілген болса) бастап тоқтатылған болып саналады, ал бастамашы Тарап сақтандыру шартын Тараптардың келісімі бойынша бұзу ниеті туралы хабарлауға міндетті. екінші Тарап сақтандыру шартының тоқтатылатын күнінен кемінде 30 (отыз) күнтізбелік күн бұрын. Тараптардың келісімі бойынша сақтандыру шартты 30 (отыз) күнтізбелік күн өткенге дейін бұзылуы мүмкін.

·         Сақтандыру шарты екінші Тарап сақтандыру шартының қолданылуын тоқтату туралы хабарлама алған күннен бастап 15 (он бес) күнтізбелік күннен кейін Тараптардың бірінің талабы бойынша бұзылды деп саналады. Хабарлама Тарапқа пошта арқылы немесе әдейі сақтандыру шартында көрсетілген мекен-жайға немесе факсқа жіберіледі. Егер адресат сақтандыру шартында немесе мекен-жайы бойынша сәйкесінше факс арқылы болмаған жағдайда, хабарламаны растау талап етілмейді, хабарлама тиісті түрде жеткізілді және адресат жіберуші жіберген күннен бастап күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде алды деп саналады.

14.4.     Көзделген негіздер бойынша сақтандыру шартын мерзімінен бұрын тоқтатудың салдары:

14.4.1. Ереженің 14.2-т. 1 т.): сақтандырушы сақтанушыға сақтандыру шарты қолданылуының аяқталмаған кезеңі үшін өзі төлеген сақтандыру сыйлықақысын қайтарады;

14.4.2 Ереженің 14.2 т. 2) және 3)т.: Сақтандырушыға төленген сақтандыру сыйлықақысы не сақтандыру жарналары қайтарылуға жатпайды;

14.4.3. Ереженің 14.2-т. 4 т). : Сақтандырушы сақтанушыға сақтандыру сыйлықақысының жалпы сомасының 35 (отыз бес) % - ын құрайтын, сондай-ақ сақтандыру шарты бойынша жүргізілген сақтандыру төлемдерін шегере отырып, іс жүргізуге жұмсалған шығыстарды шегере отырып, сақтандыру шарты қолданылуының аяқталмаған кезеңі үшін өзі төлеген сақтандыру сыйлықақысын қайтарады;

14.4.4. Ереженің 14.2 т.: сақтандыру шартының тоқтатылуы Сақтандырушыны сақтандыру шартының қолданылу кезеңінде болған сақтандыру жағдайлары бойынша пайда алушыға сақтандыру төлемін жүзеге асыру міндетінен босатпайды.

14.4.5. Сақтанушы-жеке тұлға Шарттан бас тартқан жағдайда, ол жасалған күннен бастап күнтізбелік 14 (он төрт) күн ішінде Сақтандырушы Сақтанушы-жеке тұлғаға алынған сақтандыру сыйлықақысының (сақтандыру жарнасының) 10%-ын құрайтын, сақтандыру әрекеті болған уақытқа пропорционалды сақтандыру сыйлықақысының (сақтандыру жарнасының) бір бөлігін және Шартты бұзуға байланысты шығыстарды шегеріп тастап, алынған сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру сыйлықақыларын) қайтаруға міндетті

14.5.     Сақтандыру шартында сақтандыру шартын тоқтатудың Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтін өзге де талаптары мен тәртібі белгіленуі мүмкін.

15.  Форс-мажор

15.1.  Сақтандыру шарты бойынша міндеттемелерді орындамаған немесе тиісінше орындамаған тарап, егер тиісінше орындау еңсерілмейтін күштің, яғни осы жағдайларда төтенше және бұлтартпайтын жағдайлардың салдарынан мүмкін болмағанын дәлелдесе, міндеттемелерді орындамағаны/тиісінше орындамағаны үшін мүліктік жауаптылықта болмайды.

15.2.  Форс-мажор жағдайлары мыналарды қамтиды, бірақ мұнымен шектелмейді: су тасқыны, өрт, жер сілкінісі және басқа да табиғи апаттар, кез-келген сипаттағы соғыстар немесе әскери операциялар, блокадалар, мемлекеттік органдардың тыйымдары.

15.3.  Форс-мажорлық жағдайлардың әрекетін бастан кешірген Тарап осындай жағдайлардың туындағаны туралы екінші Тарапты 3 (үш) жұмыс күні ішінде хабардар етуге міндетті.

15.4.  Форс-мажорлық жағдайлардың әрекеті құзыретті органдардың тиісті құжаттарымен расталуы тиіс.

16. Дауларды шешу тәртібі

16.1.Сақтандыру шартынан немесе оған байланысты туындайтын кез келген даулар және/немесе келіспеушіліктер келіссөздер арқылы шешіледі.

16.2. Тараптар уағдаластыққа қол жеткізбеген жағдайда сақтандыру шартынан туындайтын немесе оны бұзуға, тоқтатуға, жарамсыздыққа қатысты барлық даулар, келіспеушіліктер, талаптар "Еуразиялық Арбитраж орталығы" халықаралық коммерциялық арбитражында оның Регламентіне сәйкес түпкілікті шешілуге тиіс. Арбитраждың орны Алматы қаласы. Арбитраждық талқылаудың тілі орыс тілі болады.

17.  Қорытынды ережелер

17.1.  Сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын төлеу үшін сақтандыру шартында белгіленген тәртіп пен мерзімдерді бұзған жағдайда Сақтандырушыда сақтандыру сыйлықақысын төлеуді талап ету құқығы және сақтанушыдан жалпы сақтандыру сыйлықақысы сомасының 35 (отыз бес) % - ы мөлшерінде айыппұл тұрақсыздық айыбын өндіріп алу құқығы туындайды.

17.2.  Ережелерде айтылмағанның бәрі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес реттеледі.

18.  Дауларды шешу тәртібі

18.1.  Сақтандыру шартынан немесе оған байланысты туындайтын кез келген даулар және/немесе келіспеушіліктер келіссөздер арқылы шешіледі.

18.2.  Тараптар уағдаластыққа қол жеткізбеген жағдайда даулар және / немесе келіспеушіліктер Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген тәртіппен реттелуге жатады.

19. Қорытынды ережелер

19.1.  Сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын төлеу үшін сақтандыру шартында белгіленген тәртіп пен мерзімдерді бұзған жағдайда Сақтандырушыда сақтандыру сыйлықақысын төлеуді талап ету құқығы және Сақтанушыдан жалпы сақтандыру сыйлықақысы сомасының 35 (отыз бес) % - ы мөлшерінде айыппұл тұрақсыздық айыбын өндіріп алу құқығы туындайды.

19.2.   Ережеде көрсетілмеген барлық нәрсе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес реттеледі.

19.3. Өзінің қолымен Сақтанушы Сақтандырушының немесе үшінші тұлғаның “Дербес деректер және олардың қорғанысы туралы”  №94-V  ҚР Заңына сәйкес Сақтанушының, Сақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін жинауға, өңдеуге, сақтауға және таратуға өзінің келісімін және Сақтандырылушының (пайда алушының)келісімін, келесі келісімді қоса отырып, растайды:

1)      “Мемлекеттік несие бюросы” акционерлік қоғамынан (әрі қарай – Бюро) Сақтандырушының  деректерді алуына;

2)      Бюроның мемлекеттік деректер қоры иеленушілерінің Сақтанушы (Cақтандырылушы, Пайда алушы) туралы ақпаратты тікелей немесе үшінші тұлғалар арқылы беруіне;

3)      Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметтер көрсету жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғаның Сақтанушы, Cақтандырылушы (Пайда алушы) туралы қолда бар және болашақта келіп түсетін ақпаратты Бюроға және Бюро арқылы Сақтандырушыға беруіне;

4)      дербес деректерді трансшекаралық таратуға және дербес деректерді үшінші тұлғаларға таратуға;

5)      ҚР Азаматтық кодексінің 830-бабының 4-тармағына сәйкес Сақтандырушының сақтандыру құпиясын келесі тұлғаларға ашуына: "NOMAD Life "Өмірді сақтандыру компаниясы" АҚ және "NOMAD Digital Financial Services" ЖШС, жалпы сақтандырушы қызметінің мақсаттарын іске асыру үшін.

19.4. Дербес деректерді сақтау мерзімін Cақтандырушы дербес деректерді одан әрі сақтау қажеттілігі өткенге дейін айқындайды. Дербес деректерді пайдалану Cақтандырушы не үшінші тұлға Шарттың және / немесе Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын орындау мақсатында, сондай-ақ жалпы Cақтандырушы қызметінің мақсаттарын іске асыру үшін жүзеге асырылады.

19.5. Сақтанушы Cақтандырылушыдан (Пайда алушыдан) Сақтандырушының не үшінші тұлғаның Сақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін жинауына және өңдеуіне,  1)-5) 19.3. т. санамаланған келісімді қоса алғанда, жазбаша келісімді талап етуге міндетті.

19.6. Сақтанушы 1)-5) 19.3. т-да санамаланған келісімді қоса алғанда, Сақтандырушының не үшінші тұлғаның Сақтандырылушының (Пайда алушының) дербес деректерін жинауына және өңдеуіне Сақтандырылушының (Пайда алушының) келісімінің жоқтығы үшін жауапты болады.